Σε όλο τον κόσμο, όπου υπάρχει δημοκρατία, οι πολίτες ψηφίζουν με ένα κριτήριο: την τσέπη τους. It’s the economy, stupid («είναι η οικονομία, ηλίθιε») που θα έχετε ακούσει και διαβάσει χιλιάδες φορές τα τελευταία 20 χρόνια. Και αν αυτό είναι το βασικό κριτήριο για το θεωρούμενο ύψιστο δημοκρατικό δικαίωμα, αντιλαμβανόμαστε πόσο περισσότερο μετράει στα καθημερινά, τα μικρά αλλά τόσο δύσκολα…
Όπως λοιπόν οι εργαζόμενοι στο Μετρό απεργούν για να σώσουν ό,τι μπορούν από τις αποδοχές τους, όπως κάνουν ψευδείς βεβαιώσεις ασθένειας για να μη χάσουν το μεροκάματο (απεργώντας…), έτσι και οι περισσότεροι από όσους τους επικρίνουν, σκέφτονται και εκφράζονται με γνώμονα τους δικούς τους εαυτούς, τη δική τους ταλαιπωρία, τη δική τους τσέπη.
Και όπως οι μεν επικαλούνται το (δημοκρατικό) δικαίωμα στην απεργία, ακριβώς έτσι και οι απέναντι επικαλούνται το (επίσης δημοκρατικό) δικαίωμα στο να μπορούν να μετακινούνται – ακόμη και αν δεν χρησιμοποιούν ποτέ το μετρό. Ισοπαλία.
Αυτό είναι το θέμα με τη δημοκρατία. Εχει πολλά δικαιώματα. Τα οποία όλοι επικαλούνται, ξεχνώντας βολικά τις υποχρεώσεις που τα δικαιώματα αυτά γεννούν. Μία από αυτές είναι ο σεβασμός στα δικαιώματα του άλλου.
{{{ moto }}}
Ψιλά –ουτοπικά- γράμματα, θα πείτε. Καθόλου. Η ελληνική κοινωνία είναι κατά βάθος αντιδημοκρατική. Οι περισσότεροι κρύβουμε μέσα μας έναν μικρό δικτάτορα, που εκδηλώνεται με περισσή άνεση σε κάθε σχέση: από τις στενά διαπροσωπικές έως τις ευρεία κοινωνικές. Θέλουμε να περνάει το δικό μας, ό,τι και αν γίνει, δεν συζητάμε παρά φωνάζουμε, δεν ακούμε παρά ειρωνευόμαστε. Γι’ αυτό και τόσες δίκες, γι’ αυτό και τόσες αδικίες, γι’ αυτό και τέτοιο επίπεδο στον ιδιωτικό ή δημόσιο «διάλογο». Και τούτο δεν είναι «ψιλό», είναι πολύ «χοντρό» πρόβλημα.
Σοφότεροι και ειδικότεροι έχουν αναλύσει τα αίτια αυτής της συμπεριφοράς του Ελληνα και πάνω κάτω συμφωνούν ότι το έλλειμμα παιδείας είναι ίσως το βασικότερο. Από κοντά και η ατιμωρησία, που ξεκινάει από ψηλά και φτάνει παντού – τουλάχιστον όπου τα πλοκάμια του πελατειακού πολιτικού συστήματος μπορούν να αγγίζουν καριέρες, συνειδήσεις, τσέπες…
Τι γίνεται όμως τώρα; Θα περιμένουμε να φτιάξει η δημοκρατίας μας, να αποκτήσουμε παιδεία και δικαιοσύνη, για να πάμε στη δουλειά μας χωρίς ταλαιπωρία και άγχος; Δεν γνωρίζω την απάντηση, αλλά επειδή δεν βλέπω να έχουμε να κάνουμε και κάτι καλύτερο, μήπως να αρχίσουμε να (το) συζητάμε;
Στο μεταξύ, σκέψου θετικά: έχεις κάτι να κάνεις. Εχεις δουλειά. Τι να πει και εκείνος που θα πρέπει σήμερα να ψάξει για να βρει;
(ΟΚ, μη βρίζετε, αλλά έτσι είναι ενίοτε οι ισοπαλίες. Χάνουν όλοι…).
