Η έκπληξη που φημολογούνταν ότι επεφύλασσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις ανακοινώσεις του περασμένου Σαββατοκύριακου στη ΔΕΘ δεν ήταν τελικά στο «πακέτο» των μέτρων που εξήγγειλε αλλά στο «περιτύλιγμα» που χρησιμοποίησε για να επικοινωνηθούν οι φοροελαφρύνσεις που ανακοινώθηκαν και είχαν ως κύριο αποδέκτη τη μεσαία τάξη που το τελευταίο διάστημα απέστρεφε όλο και περισσότερο το βλέμμα από την κυβερνητική παράταξη.

Επειτα από πολλή μελέτη της κατάστασης που είχε δημιουργηθεί και έδειχνε να είναι δυσχερής για το Μέγαρο Μαξίμου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη αποφασισμένος να παίξει ένα από το τελευταία του χαρτιά, που είναι να επιχειρήσει το δικό του «rebranding» και να ανατρέψει τη δυσμενή συνθήκη που έχει επικρατήσει στην κοινωνία για τον ίδιο και την κυβέρνησή του, όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις, αλλά και να «σπάσει» την πολιτική απομόνωση στην οποία βρίσκεται τα δύο τελευταία χρόνια.

Σε αυτό το πλαίσιο, το πρώτο που έκανε ο Πρωθυπουργός ήταν να αφαιρέσει από τη φρασεολογία του κάθε διχαστική λέξη ώστε να φανεί μετριοπαθής και να βρει ευήκοα ώτα από το κεντρώο ακροατήριο που τον στήριξε και συνέβαλε αποφασιστικά στις δύο εκλογικές νίκες που πέτυχε το 2019 και το 2023. Οταν μάλιστα του επισημάνθηκε ότι «το περιεχόμενο της ομιλίας του θύμισε το 2019», ο ίδιος συγκατένευσε προσθέτοντας ότι αυτός ακριβώς ήταν ο στόχος που ήθελε να υπηρετήσει.

«Απεταξάμην την αλαζονεία»

Ενα δεύτερο χαρακτηριστικό στοιχείο που σημάδεψε τη φετινή εμφάνιση του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ ήταν η προσπάθεια την οποία κατέβαλε για να ξορκίσει τα φαινόμενα αλαζονείας από τα οποία έχουν καταληφθεί πολλοί στο κυβερνητικό στρατόπεδο.

Προκάλεσε μάλιστα αίσθηση η – «μάλλον ψυχαναλυτικού χαρακτήρα» – επίκληση της γνωστής κρητικής μαντινάδας που λέει «καλοχαιρέτα τους πεζούς όταν καβαλικέψεις για να σε χαιρετούν κι αυτοί όταν θα ξεπεζέψεις». Σε άλλη αποστροφή της ομιλίας του, μάλιστα, διαπίστωσε ότι «δεν είναι μόνο η εφαρμοσμένη πολιτική το μοναδικό πεδίο στο οποίο κρινόμαστε. Οι πολίτες μπορεί να μας συγχωρούν αστοχίες, σίγουρα όμως δεν ανέχονται αλαζονείες».

Μια τρίτη πτυχή του νέου «προφίλ» που θέλησε να φιλοτεχνήσει για τον εαυτό του ο κ. Μητσοτάκης εμπεριείχαν οι αναφορές του για τις μελλοντικές πολιτικές αλλά και τις προσωπικές του στοχεύσεις για διεκδίκηση μιας τρίτης θητείας στην πρωθυπουργία.

Ηταν η πρώτη φορά που έδειξε να θέλει να αποστασιοποιηθεί από τη βεβαιότητα την οποία εξέφραζε παλαιότερα. Τέσσερις φορές στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στο Βελλίδειο επανέλαβε ότι δεν αποτελεί «κυρίαρχο μέλημά του» να κερδίσει τις επόμενες εκλογές. «Δεν έχω καμιά ψύχωση ντε και καλά προσωπική με το να κερδίσω και οπωσδήποτε να κάνω και μια τρίτη τετραετία» είπε σε μια από τις αποστροφές του, προσθέτοντας: «Αν είναι να έρθει, θα έρθει, αλλά θα έρθει γιατί θα είμαστε μια καλή κυβέρνηση. Οχι γιατί ντε και καλά από τώρα πρέπει να σχεδιάζουμε το πώς θα πετύχουμε αυτόν τον στόχο».

Τα δειλά ανοίγματα

Προς την κατεύθυνση του επιχειρούμενου πρωθυπουργικού «rebranding» διέκριναν πολλοί ότι κινούνταν και ένας τέταρτος άξονας που χαρακτήριζε την ομιλία του. Ηταν τα ταυτόχρονα ανοίγματα – «δειλά», κατά πολλούς αναλυτές – που έκανε τόσο προς την αντιπολίτευση όσο και προς την ευρεία Κεντροδεξιά. Αν και η πρόσκληση για διάλογο που απηύθυνε προς το ΠαΣοΚ περιορίστηκε στην καθιέρωση του Εθνικού Απολυτηρίου, ένα αντικείμενο για το οποίο η αξιωματική αντιπολίτευση έχει ήδη εκφραστεί, η επιλογή είναι ενδεικτική της διάθεσής του για minimum συναίνεση έπειτα από πολλούς μήνες έντασης και τοξικότητας που συχνά προκαλούνταν από την ίδια την κυβέρνηση. Διάθεση να πέσουν οι τόνοι επέδειξε ο Πρωθυπουργός και με την απάντηση που έδωσε – σε ερώτηση του «Βήματος» – για τις τεταμένες σχέσεις του με τους πρώην πρωθυπουργούς Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά.

Η παραδοχή εκ μέρους του κ. Μητσοτάκη των διαφωνιών με τους προκατόχους του «ειδικά για ζητήματα που αφορούν την εξωτερική πολιτική» δεν ερμηνεύτηκε ως «άνοιγμα» από την άλλη πλευρά. Ο Πρωθυπουργός υποστήριξε ότι «η μεγάλη εικόνα τελικά είναι η εικόνα μιας παράταξης η οποία σήμερα είναι η μόνη δύναμη σταθερότητας στην πατρίδα μας και η μόνη δύναμη η οποία μπορεί να εξασφαλίσει την ευημερία των Ελλήνων και να κρατήσει το εθνικό σκάφος ασφαλές σε πολύ ταραγμένους καιρούς». Πλην, όμως, η γενικόλογη αυτή τοποθέτησή του δεν εκτιμήθηκε ως «άνοιγμα» από τους κ.κ. Καραμανλή και Σαμαρά.

«Πολιτικές οι διαφωνίες»

Παρόλο που – για διαφορετικούς λόγους ο καθένας – δεν έχουν τοποθετηθεί ούτε επίσημα ούτε ανεπίσημα οι δύο πρώην πρωθυπουργοί, πληροφορίες αναφέρουν ότι «δεν υποδέχθηκαν με ικανοποίηση τα λεγόμενα του κ. Μητσοτάκη». Οπως εγκύρως πληροφορείται «Το Βήμα», εκείνο που κατά κόρον ακούστηκε στις συζητήσεις που έγιναν στο στενό περιβάλλον των δύο πρώην είναι ότι «οι διαφωνίες δεν ήταν για προσωπικούς λόγους, ήταν για καθαρά πολιτικούς λόγους και αφορούν τις πολιτικές που ακολουθούνται τα τελευταία χρόνια από τον Πρωθυπουργό και τους συνεργάτες του». Η απόφαση μάλιστα για διαγραφή του κ. Σαμαρά λέγεται ότι «δείχνει τον πολιτικό χαρακτήρα των διαφωνιών και είναι κάτι που δεν μπορεί αλλάξει με συναισθηματικές επικλήσεις».

Γενικότερα, πάντως, οι ερμηνείες που δίνονται για τον νέο τρόπο «πολιτεύεσθαι» που έδειξε να υιοθετεί ο κ. Μητσοτάκη είναι πολλές. Από το περιβάλλον του υποστηρίζεται ότι «η ένταση και η οξύτητα των αντιπαραθέσεων αδικούν το έργο της κυβέρνησης και θολώνουν τα αποτελέσματα των μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών». Σε ό,τι αφορά ειδικά το εσωκομματικό μέτωπο, στο οποίο είναι γνωστό ότι υπήρχε αναταραχή το τελευταίο διάστημα, το Μαξίμου θέλει να επαναφέρει τα «ήρεμα νερά», και γι’ αυτό την περασμένη Παρασκευή ανακοινώθηκε η επιλογή του «καραμανλικού» βουλευτή Λάρισας Μάξιμου Χαρακόπουλου για τη χηρεύουσα θέση του γενικού γραμματέα της «γαλάζιας» Κοινοβουλευτικής Ομάδας.

Σενάρια και μετρήσεις

Από την άλλη, δεν είναι λίγοι εκείνοι που διείδαν πίσω από τη νέα εικόνα του Πρωθυπουργού την προσπάθειά του να ξεπεράσει την κατάσταση της πολιτικής απομόνωσης στην οποία έχει περιέλθει. Προκάλεσαν, για παράδειγμα, εντύπωση οι αναφορές του στη λεγόμενη «πολιτική κουζίνα» και οι υψηλοί τόνοι με τους οποίους αντέδρασε όταν ρωτήθηκε σενάρια που τον θέλουν, υπό το κράτος των αρνητικών δημοσκοπήσεων, να παραιτείται πριν από τις επόμενες εκλογές και να δίνει «δαχτυλίδι διαδοχής» σε άλλο στέλεχος της ΝΔ. «Θα αστειεύεστε, φαντάζομαι» αντέτεινε. «Εγώ δεν ξέρω ποιοι διακινούν αυτά τα σενάρια. Νομίζω ότι αν πάτε και βγείτε μια βόλτα έξω στην κοινωνία, δεν νομίζω ότι αυτό είναι το αντικείμενο συζήτησης» συμπλήρωσε.

Οπως, πάντως, έδειξαν και οι πρώτες σφυγμομετρήσεις μετά τη ΔΕΘ, η κοινωνία δεν εντυπωσιάστηκε από τις πρωθυπουργικές ανακοινώσεις. Οι περισσότεροι πολίτες είδαν μάλλον με αδιαφορία τα μέτρα. Ενώ σε ό,τι αφορά την πρόθεση ψήφου, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η ΝΔ εμφανίζει άνοδο της τάξης του 1,7% που, όμως, προέρχεται καθαρά από αύξηση της συσπείρωσης των ψηφοφόρων της και όχι από μετακίνηση ψηφοφόρων άλλων κομμάτων.