Η συγκατοίκηση των κκ. Αντ. Σαμαρά και Ευ. Βενιζέλου στο ρετιρέ της κυβέρνησης έχει το στυλ των κανόνων συμβίωσης της αριστοκρατίας ως τις αρχές του αιώνα. Ο καθένας περνάει την ημέρα του στα δικά του διαμερίσματα και όταν συναντιούνται στο σαλόνι, περισσεύει η ευγένεια. Από την ώρα που έμειναν οι δυο τους στην κυβέρνηση, λέγεται ότι έχουν ξεπεράσει τις προσωπικές επιφυλάξεις τους και προχωρούν στη βάση μιας συγκεκριμένης πολιτικής συμφωνίας. Ο ορίζοντας, σύμφωνα με ανώτατες κυβερνητικές πηγές, είναι οι ευρωεκλογές του 2014 και ως τότε η επιδίωξη είναι να αποφεύγονται οι εκατέρωθεν προκλήσεις από τη ΝΔ και το ΠαΣοΚ, ώστε να κυλήσει όσο το δυνατόν πιο ομαλά η επίμαχη περίοδος. Οι εσωτερικές και εξωτερικές δυσκολίες είναι περίπλοκες και απρόβλεπτες. Ωστόσο το ζητούμενο είναι να μην απειληθούν η συνοχή της κυβερνητικής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και η πολιτική σταθερότητα. Το σύνθημα και των δύο πολιτικών αρχηγών είναι: «Δεν παίζουμε με τη χώρα. Οι ευθύνες μας είναι ιστορικές».

Οι κκ. Σαμαράς και Βενιζέλος δεν είχαν από την αρχή της κυβερνητικής συνεργασίας αρμονική σχέση. Ανάμεσα στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2012, ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ έσπευδε με δημόσιες δηλώσεις του να αποκαλύπτει όλα τα βασικά σημεία των συζητήσεων που γίνονταν ανάμεσα στους πολιτικούς αρχηγούς και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κ. Παπούλια για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Οι συνεργάτες του κ. Σαμαρά ήταν πιο φειδωλοί.

Ωστόσο ο κ. Βενιζέλος ακολουθούσε πάντοτε μια πολιτική ανοικτών θυρών στην ενημέρωση, επειδή πιστεύει ότι οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν και να μην παρασύρονται από θεωρίες συνωμοσίας και παραπληροφόρηση. Ο κ. Σαμαράς αποτελεί το άλλο άκρο. Ανήκει στους πρωθυπουργούς που δεν ανακοινώνουν ούτε καν τις επίσημες συναντήσεις τους. Η μυστικοπάθεια είναι ίδιον όλων των συνεργατών του. Οταν όμως υπάρχουν μείζονα γεγονότα, ο κ. Σαμαράς επιλέγει να απευθύνεται ο ίδιος και όχι μέσω συνεργατών ή άλλων υπουργών στους πολίτες. Το τελευταίο διάστημα εμφανίστηκε σε απευθείας μετάδοση να εξηγεί τι σημαίνει η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από το 23% στο 13% και να ανακοινώνει το «πάγωμα» των πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας.

Το σχόλιο που κυριαρχούσε στα υπουργικά γραφεία τούς προηγούμενους μήνες ήταν ότι ο κ. Βενιζέλος εμφανιζόταν πιο συχνά από τον Πρωθυπουργό και φορτωνόταν όλο το βάρος των αρνητικών αποφάσεων, ενώ ο κ. Σαμαράς, παραμένοντας αθέατος στα… έγκατα του Μεγάρου Μαξίμου, επέλεγε μόνο τις συναντήσεις με ευρωπαίους ηγέτες και έκανε κινήσεις με θετική απήχηση στην κοινωνία.
Η δυσαρέσκεια που υπήρχε στο επιτελείο του προέδρου του ΠαΣοΚ επηρέασε τελικώς και τον κ. Βενιζέλο. Το ΠαΣοΚ άλλαξε τακτική. Κλιμάκιά του επισκέπτονταν τακτικά τα υπουργεία για να ενημερωθούν αλλά και για να καταθέσουν προτάσεις. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ήταν η σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών, υπό τον κ. Ι. Στουρνάρα, όπου ο κ. Φ. Σαχινίδης δέχθηκε τηλεφώνημα από τον κ. Βενιζέλο που του έδωσε εντολή να ζητήσει την άμεση μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση. Οι υπουργοί της ΝΔ δεν έβλεπαν με καλό μάτι αυτή τη δραστηριότητα του ΠαΣοΚ. Μάλιστα η αντιπαράθεση για το πρόγραμμα κοινωνικής εργασίας έφθασε ως τις Βρυξέλλες. Οι «πράσινοι» πίεζαν για την άμεση εφαρμογή του νόμου που είχε ψηφιστεί πριν από τρεις μήνες, οι «γαλάζιοι» επικαλούνταν άρνηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία όμως δήλωσε άγνοια για το βέτο της και προέτρεψε την κυβέρνηση να εφαρμόσει την υφιστάμενη νομοθεσία.
Εκείνη την εποχή στον κυβερνητικό συνασπισμό μετείχε και ο κ. Φ. Κουβέλης. Ο κ. Σαμαράς έλεγε σε όλους τους συνομιλητές του ότι έχει καλύτερη σχέση με τον πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ και ότι τον εμπιστεύεται περισσότερο. Το πρώτο διάστημα της συγκατοίκησης των τριών οι προτιμήσεις ήταν εμφανείς, παρ’ ότι ο κ. Βενιζέλος επεδίωκε πριν από τις συναντήσεις των τριών αρχηγών να συνεννοείται με τον κ. Κουβέλη. Στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου έλεγαν τότε ότι ανησυχούν πάρα πολύ για την επιβίωση του ΠαΣοΚ, το οποίο θεωρούσαν τον αδύναμο κρίκο τής τότε τρικομματικής κυβέρνησης.
Οι δυσκολίες όμως, αντί να κάμψουν το ΠαΣοΚ, έκαμψαν τη ΔΗΜΑΡ, η οποία αποχώρησε από την κυβέρνηση. Η έννοια «αξιόπιστος κυβερνητικός εταίρος» μετατοπίστηκε από την Αγίου Κωνσταντίνου και μεταλλάχθηκε σε «εταίρο πλήρους ευθύνης» που αποδόθηκε από τον Πρωθυπουργό στον πρόεδρο του ΠαΣοΚ.
Είναι αρκετή η συμφωνία κορυφής Σαμαρά – Βενιζέλου για να διατηρήσει την ενότητα της κυβέρνησης; Οι δύο πολιτικοί αρχηγοί μεταδίδουν τη βεβαιότητα ότι κρατούν γερά το τιμόνι στα χέρια τους. Στην πραγματικότητα όμως γύρω τους φύονται διάφορα ζιζάνια. Μόλις την προπερασμένη εβδομάδα, έπειτα από τη σύσκεψη για τους πλειστηριασμούς στο Μέγαρο Μαξίμου, στην οποία συμμετείχαν ο Πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, ο κ. Σαμαράς έσπευσε να κάνει δήλωση on camera υπό τον φόβο μήπως τον προλάβει ο κ. Βενιζέλος.
Το Μέγαρο Μαξίμου με καθυστέρηση επιβεβαιώνει την ενημέρωση του ΠαΣοΚ για συναντήσεις και κυβερνητικές συσκέψεις. Τις τελευταίες ημέρες ειδικά ξεκίνησε ένας κύκλος φημολογίας, από τον περίγυρο του Πρωθυπουργού, για την προβληματική σχέση των δύο πολιτικών. Τα μαντάτα έφθασαν στα αφτιά του κ. Βενιζέλου, ο οποίος χαρακτήρισε ενώπιον συνεργατών του «ανόητη» αυτή την τακτική. Λέγεται μάλιστα ότι έθεσε το θέμα απευθείας στον κ. Σαμαρά, ζητώντας του να σταματήσει η παραπολιτική παρενόχληση. Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ θεωρεί ότι έχει μια στέρεη συμφωνία με τον κ. Σαμαρά και ότι το παιχνίδι παίζεται με έντιμους όρους. Αλλά και ο Πρωθυπουργός δεν μιλάει άσχημα, πίσω από την πλάτη του αντιπροέδρου, παρά τις όποιες διαφωνίες κατά καιρούς αναφύονται. «Η μοίρα μας είναι κοινή. Ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει ακόμη. Προέχει η σωτηρία της χώρας» λέει και έδωσε εντολή να αποφεύγονται οι διαρροές και τα σχόλια εναντίον του.
Το προηγούμενο διάστημα κορυφώθηκε το παιχνίδι των διαρροών με αφορμή την παρουσία της ελληνικής αντιπροσωπείας στην ετήσια Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ εντός του Σεπτεμβρίου. Ο κ. Βενιζέλος μιλούσε για συμφωνία με πρωτοβουλία του κ. Σαμαρά, η οποία προέβλεπε να πάει μόνος του ο Πρωθυπουργός στη συνάντηση με τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα και εν συνεχεία να παραστεί επίσης μόνος του ο αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών στον ΟΗΕ. Από το Μέγαρο Μαξίμου όμως άφηναν να διαρρεύσει ότι το θέμα δεν έχει κλείσει και ότι είναι πιθανόν να συνταξιδέψουν οι δύο πολιτικοί. Χρειάστηκε να περάσουν τρεις εβδομάδες για να διευκρινιστεί ότι τελικώς ο Πρωθυπουργός θα επισκεφθεί εκ νέου τις ΗΠΑ, αλλά στα τέλη του Σεπτεμβρίου, με δικό του πρόγραμμα.
Οι ομιλίες στη ΔΕΘ
Οι «κόκκινες» γραμμές ΠαΣοΚ και ΝΔ
Η διάθεση του κ. Σαμαρά για συνεννόηση μακράς διαρκείας φάνηκε από το γεγονός ότι υποχώρησε στο αίτημα του κ. Βενιζέλου για την υπογραφή της προγραμματικής συμφωνίας ανάμεσα στα δύο κόμματα. Η προγραμματική συμφωνία θα λάβει τη μορφή εθνικού σχεδίου για τη χώρα και οι άξονές της θα παρουσιαστούν τόσο από τον Πρωθυπουργό όσο και από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης στις ομιλίες που θα πραγματοποιήσουν στη ΔΕΘ το προσεχές Σαββατοκύριακο.
Σε γενικές γραμμές θα περιλαμβάνουν δεσμεύσεις για την πολιτική σταθερότητα, την ανάγκη συντεταγμένης εξόδου από την κρίση, μέτρα ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής, αύξηση των θέσεων απασχόλησης, αλλαγή του εκλογικού νόμου και του πολιτικού συστήματος. Το κορυφαίο μήνυμα, τόσο στο εσωτερικό όσο και προς τους θεσμικούς εταίρους, είναι ότι η ελληνική κοινωνία και το πολιτικό σύστημα δεν αντέχουν άλλα εισοδηματικά και φορολογικά μέτρα. Βεβαίως ο κ. Σαμαράς και, κυρίως, ο κ. Βενιζέλος θα επιχειρήσουν να προστατεύσουν τη διαφορετική φυσιογνωμία των κομμάτων τους, καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν την αναμέτρηση των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών, αλλά και τις ευρωεκλογές. «Θα πρέπει να αντιληφθούν στη ΝΔ ότι εμείς δεν μπορούμε να υποχωρήσουμε στα μέτρα κοινωνικής προστασίας, αλλά και τα δικά μας στελέχη θα χρειαστεί να μην υπεραντιδρούν όταν η ΝΔ παρουσιάζεται πιο ευαίσθητη σε θέματα ασφάλειας» σχολιάζει κορυφαίο στέλεχος του ΠαΣοΚ.