Καθώς πλησιάζουμε στις δικηγορικές αρχαιρεσίες, οι δικηγόροι της Αθήνας καλούνται να αποφασίσουν για τον χαρακτήρα που θα έχει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών τα επόμενα χρόνια. Η επιλογή δεν αφορά μόνο πρόσωπα· αφορά το αν ο ΔΣΑ θα είναι πραγματικά ανεξάρτητος, θεσμικός και διεκδικητικός ή αν θα λειτουργεί σε συντονισμό με το εκάστοτε κυβερνητικό κέντρο αποφάσεων.
Στη δημόσια ζωή είναι θεμιτό να υπάρχει διάλογος και πολιτική διαφωνία, όχι όμως να επιδιώκεται κυβερνητική επιρροή στον μεγαλύτερο επιστημονικό σύλλογο της χώρας.
Ο ΔΣΑ δεν είναι απλός διαχειριστής γραφειοκρατικών ζητημάτων. Είναι θεσμικός πυλώνας του κράτους δικαίου και οφείλει να παρεμβαίνει στα μεγάλα θέματα που αφορούν τόσο τη Δικαιοσύνη και το Κράτος Δικαίου, όσο και την καθημερινότητα του δικηγόρου και του πολίτη : στο ασφαλιστικό, στη φορολογία, στις μεταρρυθμίσεις της Δικαιοσύνης, στην οργάνωση των δικαστηρίων, στην ανεξαρτησία των θεσμών. Ένας Σύλλογος που σιωπά, ή που περιορίζεται σε δηλώσεις χωρίς αντίκρισμα, δεν εκπληρώνει τον ρόλο του.
Προστασία των νέων δικηγόρων – η ανάγκη για καθαρούς κανόνες
Η απουσία σαφούς πλαισίου για τους συνεργάτες δικηγόρους έχει δημιουργήσει μια πραγματική γκρίζα ζώνη. Χιλιάδες νέοι συνάδελφοι εργάζονται χωρίς κατοχυρωμένα δικαιώματα, χωρίς ελάχιστη αμοιβή και χωρίς προστασία από καταχρηστικές πρακτικές. Η λύση δεν είναι η υπαλληλοποίηση του επαγγέλματος· είναι η διασφάλιση αξιοπρέπειας.
Γι’ αυτό προτείνω άμεση τροποποίηση του άρθρου 48 του Κώδικα Δικηγόρων, με θέσπιση ελάχιστης αμοιβής, σαφών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και πειθαρχικής ευθύνης για όσους δεν τηρούν τα προβλεπόμενα. Η κατοχύρωση του συνεργάτη δικηγόρου δεν είναι συντεχνιακό αίτημα· είναι προϋπόθεση για την αξιοπρέπεια των νέων συναδέλφων .
Φορολογικό και ασφαλιστικό – ρεαλιστικές λύσεις, όχι ανέφικτες εξαγγελίες
Οι δικηγόροι της Αθήνας γνωρίζουν από πρώτο χέρι το βάρος της φορολογικής πολιτικής των τελευταίων ετών. Η συζήτηση για το επάγγελμα δεν μπορεί να γίνει χωρίς μια σοβαρή και ρεαλιστική ατζέντα φορολογικών και ασφαλιστικών αλλαγών. Διεκδικώ:
· εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας για απαλλαγή από τον ΦΠΑ για τζίρο έως 25.000 ευρώ,
· μείωση του ΦΠΑ στο 14% για δικαστηριακές πράξεις,
· κατάργηση του τεκμαρτού προσδιορισμού εισοδήματος.
Στο ασφαλιστικό απαιτούνται άμεσα: μόνιμη υποκατώτατη ασφαλιστική κλάση για όσους έχουν εισόδημα έως 15.000 ευρώ, πάγωμα εισφορών για τρία χρόνια, ρύθμιση 120 δόσεων για οφειλές και δημιουργία Επαγγελματικού Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Δικηγόρων. Αυτές οι παρεμβάσεις δεν είναι επιθυμίες· είναι απολύτως εφαρμόσιμες.
Ο Νέος Δικαστικός Χάρτης – μια «μεταρρύθμιση» που πρέπει να επανεξεταστεί άμεσα
Η εφαρμογή του Νέου Δικαστικού Χάρτη από τον Σεπτέμβριο του 2026 θα αποτελέσει την πιο καθοριστική αλλαγή των τελευταίων δεκαετιών. Με τη λειτουργία οκτώ Πρωτοδικείων στην Αττική, περίπου το 30% της δικαστηριακής ύλης θα μεταφερθεί από την Αθήνα στον Πειραιά, με συνέπεια και την σοβαρή απώλεια μέρους της νέας δικηγορικής ύλης, για τους περίπου 24.500 δικηγόρους του Δικηγορικού Συλλόγου των Αθηνών.
Ο ΔΣΑ οφείλει να διεκδικήσει αλλαγές στην καθ’ ύλην και κατά τόπον αρμοδιότητα του Πρωτοδικείου Πειραιά και των Περιφερειακών Πρωτοδικείων, καθώς και να μην απωλέσθη μέρος της νέας δικηγορικής ύλης που με αγώνες και κόπο αποκτήσαμε. Είναι ζήτημα επαγγελματικής επιβίωσης για χιλιάδες συναδέλφους, για χιλιάδες μικρά και μεσαία δικηγορικά γραφεία και εταιρείες.
Η θεσμική ευθύνη του ΔΣΑ
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών είναι θεσμικός εγγυητής της Δημοκρατίας. Δεν μπορεί να λειτουργεί ως παρακολούθημα της εκτελεστικής εξουσίας, ούτε ως παθητικός διαμεσολαβητής. Πρέπει να διασφαλίζει την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, τα δικαιώματα των πολιτών, το κύρος του λειτουργήματος και την αξιοπρέπεια της άσκησης του επαγγέλματος.
Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: ένας ανεξάρτητος, ισχυρός, μαχητικός ΔΣΑ, που θα μιλάει με τη φωνή των δικηγόρων της Αθήνας. Ένας Σύλλογος που θα ανήκει στα μέλη του και όχι στο σημερινό ή στο αυριανό Μέγαρο Μαξίμου.
Οι δικηγόροι της Αθήνας καλούνται να αποφασίσουν τι Δικηγορικό Σύλλογο θέλουν να έχουν!
Ο Μιχάλης Κ. Καλαντζόπουλος είναι Αντιπρόεδρος και Υποψήφιος Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών






