Βλέποντας τον ιδιότυπο Κασσελάκη να αγορεύει στο Συνέδριο, έθεσα κι εγώ, για μια ακόμα φορά, σε δοκιμασία το περίφημο «σκέφτομαι άρα υπάρχω» του Καρτέσιου. Υπάρχει, είπα, άρα σκέφτεται; Ή σκέφτεται άρα υπάρχει; Και δεν ήταν δύσκολο να καταλήξω στο πρώτο, επειδή το τι είναι ακριβώς η σκέψη του Κασσελάκη δεν θέλησα να το εξετάσω. Διότι τί να υποθέσω; Ότι στην οικονομία της αμφιβολίας μου για την πρώτη ή την δεύτερη περίπτωση, εμφιλοχωρεί το σφάλμα; Και ότι το «σκέφτομαι» ισχύει και για όποιον σφάλλει ή τρελαίνεται, επειδή και η στιγμή της απόφασης είναι μια τρέλα; Πολλώ δε μάλλον όταν αποδέχομαι πως η διάκριση μεταξύ σκέψης και τρέλας δεν είναι παρά μια δομή διαφοράς. Σ’ αυτό που επέμεινα όμως ήταν το ότι αν για να υπάρξει ο Κασσελάκης έπρεπε και να σκεφτεί, δεν θα ήταν ο Κασσελάκης. Αν σκεφτόταν πόσο έβλαψε την Αριστερά -ή πόσο η Αριστέρα του επέτρεψε να την βλάψει- δεν θα έπρεπε να υπάρχει ως Κασσελάκης. Και επειδή μόνον υπάρχει, δεν τη σκέφτεται.
Σκέφτεται όμως τη σκέψη του που είναι η ίδια η απίθανη όσο και προβλεπόμενη ύπαρξή του. Συμβαίνει το ίδιο και με τους άλλους Συριζαίους; Ναι. Αλλά τη σκέψη τους και την ύπαρξή τους μπορώ -κρίνοντας από τον Παππά και τον Τσίπρα- να την καταλάβω. Είναι η θέληση για δύναμη με κάθε τίμημα. Στον Κασσελάκη όμως, είναι και κάτι περισσότερο. Είναι η θέλησή του συγχρόνως και για αυτοκαταστροφή. Διότι μέσα από αυτό που θα δούμε στη συνέχεια του έργου, την έπαρση δηλαδή που θα επιδεικνύει από μέρα σε μέρα, θα διαπιστώσουμε ότι ο τρόπος της σκέψης του είναι ανάλογος με τον τρόπο της κυκλοφορίας του χρήματος. Και η κυκλοφορία του χρήματος ενώ σε πρώτο επίπεδο είναι το κέρδος, σε δεύτερο είναι συγχρόνως το ρίσκο και η χρεωκοπία. Όλοι, βεβαίως, είμαστε κομμάτι μιας κάποιας κυκλοφορίας (των ιδεών π.χ.). Αλλά η κυκλοφορία του χρήματος σήμερα, ως αναγκαία τάση του Κεφαλαίου είναι «κυκλοφορία χωρίς χρόνο κυκλοφορίας» (Μαρξ, Grundrisse).
Ο Κασσελάκης δεν είναι μόνο μέρος του Κεφαλαίου (τράπεζες, οίκοι αξιολόγησης, ναυτιλία) χωρίς χρόνο κυκλοφορίας αλλά είναι συγχρόνως, το ίδιο το Κεφάλαιο προσωποποιημένο. Διότι όσο η «αξία» του, υπονοεί την ολική υπαγωγή των πάντων στη γοητεία της αξίας (και της αξίας του), ακόμη και αυτό που πάει να της/του αντιταχθεί υπηρετώντας αυταπάτες, γίνεται εξίσου ολοποιητικό. Όπως η αγορά, έτσι και η αξία των ιδιότυπων αυτών τύπων “Κασσελάκη” κάνει δυστυχώς να συμπίπτει η Δημοκρατία με τον οπορτουνισμό ως ολοποιημένο μόρφωμα αυτής ακριβώς της αξίας. Εξ ου και η jouissance του Κασσελάκη επί σκηνής στο Taekwondo. Θα συνεχίσει να απολαμβάνει και μετά την καθαίρεσή του; Ασφαλώς! Άπαξ και μια αγοραία κοινωνία τον επικροτεί, τον επιδεικνύει στην τηλεόραση, ακόμα και όταν μειοψηφεί, τον συντηρεί στη θέση του Κυρίου. Αυτός είναι ο νεοφιλελεύθερος Θεός της. Εξ ου και οτιδήποτε και να ήθελε να της πει θα ήταν πάντοτε αλήθεια. Κι αν είχε πει 2+2=5, στο φαντασιακό του νεοφιλελευθερισμού θα ήταν με ένα σορτάρισμα 5 και όχι 4, γιατί αυτή είναι η υπόσταση του συστήματος: δεν προϋποθέτει έναν Θεό νεκρό αλλά έναν Θεό ασυνείδητο. Έναν Θεό-ρομπότ που δίνει παραγγέλματα.
Ονόμασα αυτό το κείμενο «Ιδεότυπος “Κασσελάκη”», υπενθυμίζοντας τον Μαξ Βέμπερ, προκειμένου να σκεφτώ ένα «μοντέλο» (ιδέα-τύπος) βάσει του οποίου γενικεύεται η έννοια του νεοφιλελεύθερου ανθρώπου. Αυτό το μεθοδολογικό εργαλείο χρειάζονται οι αναλυτές που ευνοούν με τον τρόπο τους τον ιδιότυπο Κασσελάκη. Εμένα τουλάχιστον, η κοινωνιολογική περιέργεια με κάνει να γελώ. Διότι αυτοί που εμφανίζονται ως Αριστεροί είναι ήδη μέρος της κρίσης εντός του καπιταλισμού, αναγκαίας για τη δική του ενδυνάμωση και την εμπλοκή των διαστρωματώσεών του στη Δημοκρατία που ξέρουμε. Για να μπορεί κάποιος να το διακρίνει αυτό, πρέπει να δει όχι τόσο τις διάφορες περιόδους του καπιταλισμού έως σήμερα, αλλά τον νόμο της ανταλλαγής των εμπορευμάτων σε όλα τα προηγούμενα στάδιά του μέχρι την κατίσχυση του άυλου χρήματος και του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ο ιδεότυπος «Κασσελάκης» θα μπορούσε να συντιστά τρόπο αυτεπίγνωσης της κοινωνίας. Εξηγείται από αυτόν τον νόμο και από την κυκλοφορία χωρίς χρόνο κυκλοφορίας. Ο Κασσελάκης όμως, είναι φαινόμενο τόσο καινούργιο όσο και πολύ παλαιό, από την εποχή του Αλκιβιάδη. Παρέχει εξίσου βεβαιότητα και αβεβαιότητα στο θεμέλιο της αλήθειας, όπως στη θεοκρατία ο Θεός. Κι όση κανονικότητα παρέμεινε στις σύγχρονες Δημοκρατίες, διόλου δεν εξαφανίζει τον ιδεότυπο «Κασσελάκης» και τις ανάλογες περιπτώσεις που προάγονται στα μίντια. Όλα τα golden boys, που δεν τους λείπουν οι ηγετικές φιλοδοξίες στις επιχειρήσεις, όταν καταλαμβάνουν πολιτικές θέσεις μέσω της “περιστρεφόμενης πόρτας” του συστήματος, αντιλαμβάνονται τη Δημοκρατία ως επιχείρηση και επαναλαμβάνουν τον ιδεότυπο “Κασσελάκης”.
Είτε τους αφήνουμε να σπάσουν τις κεφαλές του Ερμού και να καταφύγουν ύστερα, όπως ο Αλκιβιάδης, στη Σατραπεία είτε όχι, παραμένοντας νομοταγείς στην πατρίδα τους, ο ιδεότυπός τους θα αναπαράγεται άλλοτε με χλαμύδα άλλοτε με t-shirt.
Το εάν αποκλειστεί από την μασκαράτα η στρατιωτική στολή, εξαρτάται από το εάν η Νυρεμβέργη μετατραπεί σε tae kwon do
