Οι Ευρωβουλευτές απηύθυναν αυστηρή προειδοποίηση για την αυξανόμενη κρίση νερού στην περιοχή ενόψει ενός ακόμη ακραίου καλοκαιριού, λέγοντας ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη να αντιμετωπιστούν ζητήματα όπως η λειψυδρία, η επισιτιστική ασφάλεια και η ρύπανση.

Μιλώντας σε συνεδρίαση της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τίτλο «Η κρίση του νερού στην Ευρώπη» την Πέμπτη, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν αυξημένη δράση για τη διατήρηση και τη βελτίωση των υδάτινων πόρων, οι οποίοι έχουν ήδη πληγεί από την πολυετή εξάντληση των επιπέδων των υπόγειων υδάτων, καθώς η κλιματική κρίση συνεχίζει να εντείνεται.

REUTERS/Leonhard Foeger

Οι θερμοκρασίες-ρεκόρ κατά τη διάρκεια της άνοιξης και ο ιστορικός καύσωνας του χειμώνα έχουν επιφέρει ορατό «φόρο αίματος» στα ποτάμια και τις πίστες του σκι της περιοχής, ενώ διαμαρτυρίες έχουν ξεσπάσει για την έλλειψη νερού τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ισπανία.

«Οι δορυφορικές εικόνες του Κοπέρνικου λειτουργούν ως θλιβερή επιβεβαίωση ότι πολλά μέρη της Ένωσης αντιμετωπίζουν έντονες δυσκολίες», δήλωσε η Επίτροπος της ΕΕ για την Ενέργεια Kadri Simson κατά την εναρκτήρια ομιλία της.

Μια γενική άποψη δείχνει τη σχεδόν αποξηραμένη λίμνη Zicksee κοντά στο Sankt Andrae, στην Αυστρία, 12 Αυγούστου 2022. REUTERS/Leonhard Foeger

Αλλοι διψούν και άλλοι πλημμυρίζουν

«Ορισμένες περιοχές υποφέρουν από λειψυδρία λόγω της ξηρασίας, ενώ άλλες υποφέρουν από πλημμύρες. Οι περισσότερες υποφέρουν από τις συνέπειες της ρύπανσης των υδάτων, αλλά τίποτα από αυτά δεν είναι καινούργιο».

Η Simson δήλωσε ότι η ΕΕ έχει εφαρμόσει ισχυρούς νόμους για την προστασία των υδάτινων συστημάτων που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1970, αλλά παραδέχθηκε ότι η νομοθεσία και ο τρόπος εφαρμογής της δε μπορεί να επιτύχει τόσα πολλά.

«Έχουμε φτάσει στο σημείο όπου πρέπει να ακολουθήσουμε μια διαφορετική προσέγγιση», πρόσθεσε. «Ας μην γίνουμε η ήπειρος που μαθαίνει την αξία του νερού αφού το πηγάδι έχει στερέψει».

Η σύνοδος της ολομέλειας πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο της Γαλλίας λίγο μετά την προειδοποίηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος ότι η περιοχή αντιμετωπίζει ένα καλοκαίρι με συχνότερες και ακραίες ξηρασίες, πλημμύρες, καύσωνες, πυρκαγιές και αύξηση των ασθενειών που είναι ευαίσθητες στο κλίμα.

REUTERS/John Vizcaino

Απαισιόδοξες οι προοπτικές

Η περιβαλλοντική υπηρεσία της ΕΕ, σε έκθεσή της που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη, χαρακτήρισε τις συνολικές προοπτικές «απαισιόδοξες».

Πρόσθεσε ότι, ενώ τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου έχουν εφαρμόσει εθνικές πολιτικές προσαρμογής, όλα τους θα μπορούσαν να κάνουν πολύ περισσότερα για να περιορίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων αυτό το καλοκαίρι.

Ποια είναι τα προτεινόμενα μέτρα για την αντιστροφή της πορείας

Ορισμένα από τα προτεινόμενα μέτρα περιλάμβαναν την αύξηση του αριθμού των δέντρων και των υδάτινων χώρων στις πόλεις – που μπορούν να μειώσουν τις θερμοκρασίες και να μειώσουν τον κίνδυνο πλημμυρών – και την προσαρμογή των ποικιλιών των καλλιεργειών από τους αγρότες και την αλλαγή των ημερομηνιών σποράς.

Tα αποθέματα πόσιμου νερού έχουν πέσει στο χαμηλότερο επίπεδό τους από το 1990 λόγω της ακραίας ξηρασίας, στο χωριό Bassella, Ισπανία 5 Μαΐου 2023.
REUTERS/Nacho Doce

«Βλέπουμε τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης και το βλέπουμε πιο ξεκάθαρα από ποτέ. Η Ευρώπη πλήττεται από ξηρασία, τα ποτάμια στερεύουν και η γεωργία δέχεται πιέσεις, η φύση υποφέρει», δήλωσε την Πέμπτη η Δανή νομοθέτης Christel Schaldemose«Πρόκειται για έναν πόλεμο. Ένας πόλεμος για το νερό», δήλωσε η Schaldemose. «Πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να προσπαθήσουμε να σταματήσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και μάλιστα να τις αντιμετωπίσουμε. Αλλά είναι επίσης βασικό για εμάς να καταλάβουμε πώς να διαχειριστούμε το πόσιμο νερό μας».

Άποψη του ταμιευτήρα Sierra Boyera στο 0,01% της χωρητικότητας, στο Belmez της νότιας Ισπανίας 26 Απριλίου 2023.
REUTERS/ Guillermo Martinez

«Αυτό το καλοκαίρι μπορεί να είναι το χειρότερο όλων»

Η Sophie Trémolet, διευθύντρια γλυκών υδάτων στην Ευρώπη για το The Nature Conservancy, μια περιβαλλοντική μη κερδοσκοπική οργάνωση, δήλωσε στο CNBC ότι το επόμενο καλοκαίρι θα μπορούσε να ξεπεράσει τα ρεκόρ θερμοκρασίας που σημειώθηκαν πέρυσι, με πιθανή προοπτική ακόμη μεγαλύτερη λειψυδρία.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο θέμα άφθονων πόρων. Η Trémolet δήλωσε ότι η ρύπανση του νερού και το κόστος είναι επίσης σημαντικές ανησυχίες.

«Η έλλειψη είναι ένα πράγμα, αλλά η ποιότητα είναι επίσης πολύ σημαντική», δήλωσε ο Trémolet. «Η ρύπανση του νερού οδηγεί το κόστος σε υψηλότερα επίπεδα».

Η ξηρασία επηρεάζει την Ευρώπη σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα από την αναμενόμενη

Δορυφορικά δεδομένα που αναλύθηκαν από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Γκρατς της Αυστρίας στις αρχές του έτους διαπίστωσαν ότι η ξηρασία επηρεάζει την Ευρώπη σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα από ό,τι ανέμεναν προηγουμένως οι ερευνητές.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε αφού οι ερευνητές της ΕΕ διαπίστωσαν ότι η Ευρώπη βίωσε πέρυσι το θερμότερο καλοκαίρι της ιστορίας της, ενώ η έντονη ξηρασία θεωρείται ότι ήταν η χειρότερη που έχει δει η περιοχή εδώ και τουλάχιστον 500 χρόνια.

Κάθε καλοκαίρι χειρότερο από το προηγούμενο

«Το ένα καλοκαίρι μετά το άλλο, η Ευρώπη υποφέρει από έλλειψη νερού – και φαίνεται να χειροτερεύει. Αυτό το καλοκαίρι μπορεί να είναι το χειρότερο όλων», δήλωσε ο Juan Ignacio Zoido Alvarez, μέλος της επιτροπής γεωργίας και αγροτικής ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Ο Alvarez, ο οποίος στο παρελθόν διετέλεσε υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας, δήλωσε ότι οι ισπανικοί υδάτινοι πόροι βρίσκονται σήμερα σε λιγότερο από το 50% της χωρητικότητάς τους.

Ένας ελαιώνας πλήττεται από την παρατεταμένη ξηρασία, στη Ρόντα της Ισπανίας
REUTERS/Jon Nazca

Ξηρασία και επιστιτιστική ασφάλεια

«Ο συνδυασμός της έλλειψης βροχής και των ακραίων θερμοκρασιών θέτει σε κίνδυνο την επισιτιστική μας ασφάλεια και την οικονομική επιβίωση εκατομμυρίων αγροτών», δήλωσε ο Alvarez. Ζήτησε τη λήψη περιφερειακών μέτρων οικονομικής στήριξης για να βοηθηθούν οι πληγέντες.

Ο Salvatore De Meo, ένας άλλος ευρωβουλευτής που συμμετέχει στην επιτροπή γεωργίας και αγροτικής ανάπτυξης, δήλωσε ότι η γεωργία είναι ένας από τους τομείς που ενδέχεται να πληγούν περισσότερο από τη μείωση των υδάτινων πόρων, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την παραγωγή τροφίμων.

«Η επισιτιστική μας ασφάλεια εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τους υδάτινους πόρους μας», δήλωσε ο De Meo.