Οι συνθήκες που επικρατούν παγκόσμια λόγω της πανδημικής κρίσης, έχουν δημιουργήσει ανακατατάξεις και αναταράξεις σε βασικούς πυλώνες ανάπτυξης των κρατών, δημιουργώντας συνθήκες οικονομικής κρίσης, τις συνέπειες της οποίας θα πρέπει να διαχειριστούν οι κυβερνήσεις των κρατών, με στόχο την ελαχιστοποίησή τους.
Στην παρούσα περίοδο,όπου στη χώρα μας έχουν πληγεί σε πολύ σημαντικό βαθμό στρατηγικοί τομείς της οικονομίας, όπως ο τουρισμός, η εστιάση κτλ.,η ανάπτυξη των δημόσιων υποδομών με τη χρήση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων, αποκτά σπουδαιότερο ρόλο από αυτόν που διαδραμάτισε τα προηγούμενα χρόνια. Ο κατασκευαστικός κλάδος της χώρας και κατά κύριο λόγο αυτός που αφορά στην εκτέλεση των δημοσίων έργων, θα κληθεί ακόμα μία φόρά να αποτελέσει την ατμομηχανή της οικονομίας, αφού με αυτόν εμπλέκονται είτε άμεσα, είτε έμεσα, περισσότερα από 100 επαγγέλματα.
Στο πλαίσιο αυτό, η υλοποίηση των δημόσιων υποδομών της χώρας θα πρέπει να εναρμονιστεί στο διαμορφούμενο περιβάλλον, επιταχύνοντας και εκσυγχρονίζοντας τις διαδικασίες υλοποίησής τους, με κατάλληλο επιμερισμό των ευθυνών μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Μέχρι σήμερα, η διαδικασία αυτή, αποτελούσε τον οδικό χάρτη αποκλειστικά για την υλοποίηση συμβάσεων ΣΔΙΤ. Μήπως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή, για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης των δημόσιων συμβάσεων έργων που εκτελούνται με την παραδοσιακή μέθοδο;
Ο τρόπος και τα βήματα προς το σκοπό αυτό, μας είναι ήδη γνωστά, από τη μέχρι σήμερα διαμορφωθείσα εμπειρία έργων ΣΔΙΤ. Η σπουδαιότερη παράμετρος, πλέον της εξασφάλισης της χρηματοδότησης για την επιτυχή ολοκλήρωση ενός δημόσιου έργου, αποτελεί η σωστή αναγνώριση των κινδύνων κατά την εξέλιξή του και ο κατάλληλος επιμερισμός αυτών. Η ανωτέρω συνθήκη είναι σημαντικό να εξασφαλίζεται σε κάθε δημόσιο έργο, ανεξαρτήτως του χρηματοδοτικού εργαλείου, που θα επιλεγεί για την υλοποιήσή του. Η σαφής διάκριση των αρμοδιοτήτων των αντισυμβαλλόμενων μερών, θα πρέπει με σαφήνεια και ευκρίνεια να αναφέρεται ρητά στα συμβατικά τεύχη. Με την ανωτέρω συνθήκη, επιτυγχάνεται ο δημόσιος τομέας να διατηρεί τον έλεγχο και την παρακολούθηση του κόστους, του χρόνου και της ποιότητας του δημόσιου έργου, έχοντας εξασφαλίσει όλες τις αναγκαίες αδειοδοτήσεις για την υλοποίησή του. Αντίστοιχα, ο ιδιωτικός τομέας θα αναλαμβάνει πλήρως τον τεχνικό κίνδυνο έναντι όλων των δημόσιων αρχών, αναλαμβάνοντας και την υποχρέωση έναντι του τελικού χρήστη, για την παράδοση ενός δημόσιου έργου, τεχνικά και λειτουργικά άρτιου, πληρώντας όλες τις συνθήκες ασφάλειας και υγιεινής.
Ως απότοκος του επιμερισμού και της σαφής διάκρισης, του πεδίου των αρμοδιοτήτων, μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, θα είναι η αναβάθμιση του ρόλου του μηχανικού του Δημοσίου, από επιβλέποντα μηχανικού σε project manager. Ο νέος ρόλος του, θα αφορά στη διαχείριση της δημόσιας σύμβασης έργου κατά τρόπο, ώστε να δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες, στο αντισυμβαλλόμενο μέρος (ανάδοχο), για την κατά το δυνατό απρόσκοπτη, χωρίς επιφυλάξεις και ενστάσεις ολοκλήρωση του έργου, έχοντας ταυτόχρονα ικανοποιήσει, την επιθυμητή στάθμη επιτελεστικότητας για τον τελικό χρήστη του.
Ολοκληρώνοντας , η εφαρμογή των ανωτέρω, θα περιορίσει σημαντικά τη γραφειoκρατία, που αποτελεί τροχοπέδη στην ταχύτερη εξέλιξη των δημοσίων συμβάσεων έργων και θα καταστήσει αποδοτικότερο το ρόλο του δημόσιου τομέα, αφού θα καθίσταται εφικτή η ταχύτερη παράδοση σημαντικών δομών με κοινωνικό πρόσημο στην κοινωνία. Με τον τρόπο αυτό, θα εμπεδοθεί περαιτέρω η αξιοπιστία και η εμπιστοσύνη του πολίτη προς το κράτος, κάτι για το οποίο γίνεται σημαντική προσπάθεια, από την πλευρά της κυβέρνησης, να ανακτηθεί σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου.
*Ο κ. Ηρακλής Ζώταλης είναι Πολ.Μηχανικός Ε.Μ.Π., MSc
