Σε μία απόφαση η οποία θα μπορούσε να έχει κρίσιμες επιπτώσεις στη διαπραγμάτευση που διεξάγεται για ένα νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) έκρινε ότι η η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Δημοκρατία της Τσεχίας παρέβησαν τις υποχρεώσεις τους, όπως αυτές απορρέουν από το κοινοτικό δίκαιο, λόγω της άρνησής τους να συμμορφωθούν με τον προσωρινό μηχανισμό μετεγκατάστασης των αιτούντων διεθνή προστασία. Κατά των τριών χωρών είχε προσφύγει στο ΔΕΕ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η Κομισιόν είχε ζητήσει από το Δικαστήριο να αποφανθεί αν τα τρία κράτη – μέλη είχαν παραβιάσει το κοινοτικό δίκαιο εφόσον δεν υποδείκνυαν ανά τακτά χρονικά διαστήματα τον αριθμό αιτούντων διεθνούς προστασίας που μπορούσαν να μετεγκατασταθούν σε αυτά. Πιο συγκεκριμένα, το ΔΕΕ έκρινε ότι τα τρία εμπλεκόμενα κράτη – μέλη παρέβησαν την απόφαση που είχε εκδώσει το Συμβούλιο της ΕΕ με σκοπό την υποχρεωτική μετεγκατάσταση 120.000 αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα και την Ιταλία. Επιπλέον, το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η Πολωνία και η Δημοκρατία της Τσεχίας παρέβησαν και υποχρεώσεις που απέρρεαν από προηγούμενη απόφαση του Συμβουλίου για την υποχρεωτική μετεγκατάσταση άλλων 40.000 αιτούντων διεθνή προστασία από την Ελλάδα και την Ιταλία σε άλλα κράτη – μέλη της Ένωσης.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η άποψη του ΔΕΕ σχετικά με την επίκληση από την Ουγγαρία και την Πολωνία του άρθρου 72 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, οι διατάξεις της Συνθήκης για τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης (στον οποίο υπάγεται η πολιτική ασύλου) δεν θίγουν την άσκηση της κρατικής ευθύνης για την τήρηση της δημόσιας τάξης και τη διαφύλαξη της εσωτερικής ασφάλειας.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι το άρθρο αυτό δεν παρέχει στα κράτη – μέλη την ευχέρεια να παρεκκλίνουν από διατάξεις του κοινοτικού δικαίου στηριζόμενα απλά και μόνο στην επίκληση συμφερόντων τα οποία συνδέονται με την τήρηση της δημόσιας τάξης και τη διαφύλαξη της εσωτερικής ασφάλειας, αλλά τους επιβάλλει να αποδεικνύουν την ανάγκη να κάνουν χρήση της προβλεπόμενης από το άρθρο αυτό παρέκκλισης προκειμένου να ασκήσουν τις ευθύνες τους στον εν λόγω τομέα. Άρα, δεν θα έπρεπε να επικαλεστούν με απόλυτο τρόπο το άρθρο 72 της ΣΛΕΕ, αλλά να εξετάζουν κατά περίπτωση αν ένας αιτών διεθνή προστασία συνιστούσε απειλή για τη δημόσια τάξη και την εσωτερική ασφάλεια.
