Έκπληξη στο πολιτικό σκηνικό της Τσεχίας προκάλεσε η πρόταση του υπουργού Άμυνας Λούμπομιρ Μέτναρ για περαιτέρω ενίσχυση των αρμοδιοτήτων κυβέρνησης και πρωθυπουργού σε περιόδους κρίσης.

Η σχετική πρόταση επρόκειτο να συζητηθεί σε προσεχή συνεδρίαση της τσεχικής κυβέρνησης. Κατόπιν όμως των έντονων αντιδράσεων που σημειώθηκαν, ο πρωθυπουργός Άντρεϊ Μπάμπις απέσυρε την πρόταση ως «άστοχη» σε ό,τι αφορά το χρονοδιάγραμμα που επιλέχθηκε για την κατάθεσή της.

Ακόμα και ο «εμπνευστής» της πρότασης Λ. Μέτναρ ανασκεύασε, δηλώνοντας ότι «επρόκειτο απλά για ένα έγγραφο προβληματισμού που είδε το φως της επικαιρότητας σε λάθος χρόνο». Δεν απέκλεισε ωστόσο μελλοντική εφαρμογή της στην περίπτωση που εξασφαλιστεί «ευρύτερη πολιτική συναίνεση».

Η Τσεχία συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών που έχουν πληγεί ελάχιστα από την πανδημία του κορωνοϊού, καθώς επί 40.000 περίπου τεστ που έχουν διενεργηθεί σε όλη τη χώρα, διαπιστώθηκαν 3.000 κρούσματα του ιού, ενώ ο αριθμός των νεκρών ξεπέρασε την Τρίτη τους 30.

Η προς το παρόν επιτυχημένη αντιμετώπιση της εξάπλωσης του ιού αποδίδεται στην αποφασιστικότητα με την οποία αντιμετώπισε την κρίση ο πρωθυπουργός – μεγαλοεπιχειρηματίας Μπάμπις, το κόμμα του οποίου (ΑΝΟ) κυβερνάει με την υποστήριξη των Σοσιαλδημοκρατών και την ανοχή του ΚΚ Τσεχίας.

Ας σημειωθεί ότι στον Μπάμπις, ο οποίος διώκεται για διασπάθιση ευρωπαϊκών κονδυλίων, ανήκει το μεγαλύτερο μέρος της διατροφικής αλυσίδας της Τσεχίας, σχεδόν τα μισά ΜΜΕ της χώρας, ενώ τα επιχειρηματικά του συμφέροντα επεκτείνονται και σε άλλους τομείς, συμπεριλαμβανομένου του τομέα Υγείας.

Ευκαιρία για… απομόνωση

Με τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, τους πολίτες περιορισμένους στα σπίτια, τα σύνορα κλειστά («για άλλα δυο χρόνια», όπως ανέφερε ο Ρόμαν Πρίμουλα, επικεφαλής της επιτροπής εκτάκτου ανάγκης της Τσεχίας), το γόητρο του πρωθυπουργού ενισχυμένο, καθώς, όπως αρέσκεται να επαναλαμβάνει, απέτρεψε να γίνει η χώρα του «Ιταλία», ο πειρασμός για περαιτέρω ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του είναι προφανής.

Είναι χαρακτηριστικό πως από την περασμένη Δευτέρα βρίσκεται σε εφαρμογή πιλοτικό πρόγραμμα «έξυπνης καραντίνας», το οποίο προς το παρόν εφαρμόζεται στην περιφέρεια της Νότιας Μοραβίας, την εφαρμογή του οποίου έχει αναλάβει κατ’ αποκλειστικότητα το Γενικό Επιτελείο του τσεχικού στρατού.

Η «έξυπνη καραντίνα» προβλέπει αναδρομική παρακολούθηση των κινήσεων κάθε επιβεβαιωμένου κρούσματος. Μέσω κινητού τηλεφώνου και πιστωτικών καρτών θα δημιουργείται διαδραστικός χάρτης που θα καταγράφει όλες τις επαφές του υπόπτου, στις οποίες θα σπεύδουν εξοπλισμένα συνεργεία του στρατού προκειμένου να διαπιστώσουν εάν έχουν προσβληθεί από τον ιό.

Μάσκα και στα νήπια

Ανησυχία προκαλεί τις τελευταίες ημέρες η εξάπλωση του ιού σε πολλά γηροκομεία της Τσεχίας. Όταν διοικητές των ιδρυμάτων ζήτησαν τη συνδρομή των αρμόδιων κρατικών αρχών, τους διαμηνύθηκε πως πρέπει οι ίδιοι να φροντίσουν τους «πελάτες» τους, ώστε να μην επιβαρύνουν τα νοσοκομεία. Το ερώτημα είναι, πώς θα μπορέσουν τα γηροκομεία να αντιμετωπίσουν μια έξαρση της επιδημίας χωρίς ιατρικό προσωπικό και αντίστοιχη νοσοκομειακή υποδομή;

Μια άλλη ιδιαιτερότητα της Τσεχίας στην αντιμετώπιση της επιδημίας είναι η καθιέρωση της υποχρεωτικής μάσκας για όλους τους πολίτες άνω των 2 ετών. Η αρχική έλλειψη ξεπεράστηκε ως ένα βαθμό με την κατασκευή εκατοντάδων χιλιάδων αυτοσχέδιων μασκών από τους ίδιους τους πολίτες. Η υποχρεωτική χρήση της μάσκας εγείρει αρκετές συζητήσεις μεταξύ ειδημόνων και απλών πολιτών, όχι μόνο ως προς την πρακτική προστασία που προσφέρουν, αλλά και ως προς τη σκοπιμότητά τους. Δεν είναι λίγοι αυτοί που αμφισβητούν τη χρήση τους και τις χαρακτηρίζουν φίμωτρα.

  • Ο Κώστας Τσίβος ζει στην Πράγα, είναι καθηγητής Νεοελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου και μεταφραστής