Ενα ραντεβού στη Νέα Υόρκη και τέσσερις τρόποι να αντιμετωπίσουμε το προσφυγικό

Κάθε Σεπτέμβριο, πολλοί από τους προέδρους, πρωθυπουργούς και υπουργούς Εξωτερικών του κόσμου συγκεντρώνονται στη Νέα Υόρκη για μερικές μέρες. Ερχονται για την ετήσια Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, για να εκφωνήσουν ομιλίες και να στριμώξουν όσο το δυνατόν περισσότερες συναντήσεις στο πρόγραμμά τους.

Παραδοσιακά, κάθε χρόνο αναδεικνύεται ένα συγκεκριμένο ζήτημα ή πρόβλημα που χρήζει ειδικής προσοχής. Φέτος, στις 19 Σεπτεμβρίου, θα συζητηθεί το θέμα των προσφύγων (και των μεταναστών) και τι ακόμη μπορεί και πρέπει να γίνει για να βοηθηθούν. Ορθή επιλογή, δεδομένου ότι υπολογίζεται ότι υπάρχουν 21 εκατ. πρόσφυγες στον κόσμο. Ο αριθμός τους έχει αυξηθεί σε σχέση με πριν από μια πενταετία λόγω του χάους στη Μέση Ανατολή. Μόνο η Συρία «παράγει» τον έναν στους τέσσερις πρόσφυγες σήμερα.

Ο ΟΗΕ στρέφει την προσοχή του στους πρόσφυγες όχι μόνο λόγω της ανθρωπιστικής ανησυχίας αλλά και για τις επιπτώσεις που έχει η ροή προσφύγων στις χώρες υποδοχής τους.

Στην Ευρώπη, η άνοδος της αντιπολίτευσης προς την Άνγκελα Μέρκελ, το δημοψήφισμα για το Brexit και η αυξανόμενη δημοτικότητα των ακροδεξιών κομμάτων αποδίδονται σε πραγματικούς και φανταστικούς φόβους που απορρέουν από το προσφυγικό. Το οικονομικό και κοινωνικό βάρος σε χώρες όπως η Ιορδανία, η Τουρκία, ο Λίβανος και το Πακιστάν που φιλοξενούν πολλούς πρόσφυγες είναι τεράστιο. Εκφράζονται επίσης ανησυχίες για το αν μερικοί από τους πρόσφυγες είναι τρομοκράτες ή πιθανοί τρομοκράτες.

Γενικά, υπάρχουν τέσσερις τρόποι να κάνουμε κάτι ουσιαστικό για το προσφυγικό. Το πρώτο και σημαντικότερο είναι να λάβουμε μέτρα προκειμένου οι άνθρωποι να μην αναγκάζονται να φεύγουν από την χώρα τους ή να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για να επιστρέψουν.

Αυτό θα απαιτούσε να γίνουν περισσότερα για να μπει ένα τέλος στον πόλεμο στη Συρία αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει ομοφωνία ως προς αυτό.

Ο δεύτερος τρόπος για να βοηθήσουμε τους πρόσφυγες είναι να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια και την ευημερία τους.

Ο τρίτος τρόπος είναι να αφιερώσουμε πόρους στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Ο τέταρτος είναι να βρούμε μέρη για να πάνε οι πρόσφυγες. Οι περισσότερες κυβερνήσεις είναι απρόθυμες να δεσμευτούν ότι θα υποδεχθούν έναν συγκεκριμένο αριθμό προσφύγων.

Στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο δεν υπάρχουν λόγοι για να είμαστε αισιόδοξοι. Το 22 σελίδων κείμενο που θα ψηφιστεί στις 19 Σεπτεμβρίου περιέχει πολλές γενικότητες και ελάχιστα περί συγκεκριμένων πολιτικών για τους πρόσφυγες και δεν αναμένεται να συμβάλει στην βελτίωση των συνθηκών των προσφύγων.

Το προσφυγικό αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα του χάσματος ανάμεσα στο τι πρέπει να γίνει για να αντιμετωπιστεί μια παγκόσμια πρόκληση και τι είναι έτοιμος να κάνει ο κόσμος. Το ίδιο ισχύει για τις περισσότερες τέτοιες προκλήσεις, από την τρομοκρατία και την κλιματική αλλαγή ως την διάδοση των εξοπλισμών και την δημόσια υγεία.

Αναμένουμε να ακούσουμε πολλές κουβέντες στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο για την ευθύνη της διεθνούς κοινότητας προς τους ήδη πρόσφυγες και την αντιμετώπιση των συνθηκών που τους αναγκάζουν να εγκαταλείψουν τις χώρες τους. Αλλά η ωμή αλήθεια είναι ότι υπάρχει ελάχιστη «κοινότητα» στο διεθνές επίπεδο. Όσο ισχύει αυτό, εκατομμύρια άντρες, γυναίκες και παιδιά θα αντιμετωπίζουν ένα επικίνδυνο παρόν και ένα μέλλον με ελάχιστες προοπτικές.