Καμία βλάβη υλικού ή λογισμικού δεν ανιχνεύει η NASA στο New Horizons, το σκάφος που έπαψε ξαφνικά να επικοινωνεί με τη Γη μόλις λίγες μέρες πριν από το πρώτο, ιστορικό πέρασμα από τον Πλούτωνα στις 14 Ιουλίου. Η αποστολή θα έχει περιθώριο μόλις 24 ωρών να εξερευνήσει τον πλανήτη-νάνο πριν τον προσπεράσει για πάντα.

Η άγνωστης φύσης «ανωμαλία» που εκδηλώθηκε γύρω στις 21.00 ώρα Ελλάδας το βράδυ του Σαββάτου προκάλεσε απώλεια επικοινωνιών για μία ώρα και 24 λεπτά. Η επαφή αποκαταστάθηκε, ωστόσο ο αυτόματος πιλότος έθεσε αυτόματα το σκάφος σε κατάσταση αναμονής.

Η αποστολή αναμένεται να έχει επανέλθει πλήρως στην κανονική λειτουργία την Τρίτη 7 Ιουλίου, ανακοίνωσε η NASA σε νέα ενημέρωσή της.

Η έρευνα των μηχανικών της αποστολής στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Μηχανικής του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στο Μέριλαντ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «κανένα σφάλμα υλικού ή λογισμικού δεν εκδηλώθηκε στο σκάφος».

Αιτία της παροδικής ανωμαλίας ήταν ένα σφάλμα στην χρονική αλληλουχία των εντολών που εστάλησαν στο σκάφος στο πλαίσιο της προετοιμασίας για προσέγγιση στον Πλούτωνα.

Οι υπεύθυνοι του New Horizons εκτιμούν τώρα ότι το πρόβλημα δεν θα επηρεάσει καθόλου τους πρωτεύοντες αντικειμενικούς στόχους της αποστολής, ενώ οι επιπτώσεις στα δευτερεύοντα πειράματα είναι ελάχιστες.

«Όσον αφορά την επιστημονική πλευρά, δεν θα υποβαθμίσει ένα A+ ούτε καν στο Α» διαβεβαίωσε ο Άλαν Στερν, επιστημονικός διευθυντής της αποστολή στο Southwest Research Institute στο Κολοράντο.

Οι προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος δυσχεραίνονται από το γεγονός ότι τα σήματα της NASA χρειάζονται 4,5 ώρες για να φτάσουν το New Horizons, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση σχεδόν 5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη. Μέχρι να φτάσει η απάντηση, η Γη έχει περιστραφεί τόσο πολύ που η NASA πρέπει να χρησιμοποιεί διαφορετικό επίγειο σταθμό για τη λήψη.


Animation του δορυφόρου Χάροντα να περιφέρεται γύρω από τον Πλούτωνα. Δημιουργήθηκε από ασπρόμαυρες και έγχρωμες εικόνες του New Horizons στα τέλη Ιουνίου (Πηγή: NASA)

Προηγούμενα προβλήματα

Το New Horizons, το οποίο ταξιδεύει για τον Πλούτωνα από το 2006, είχε εκδηλώσει ανάλογο πρόβλημα τον Μάρτιο του 2007. Η επαφή με το σκάφος είχε χαθεί τότε λόγω προβλήματος στη μνήμη και επανήλθε σε πλήρη λειτουργιά σε λιγότερο από δύο ημέρες. Τώρα, όμως, η μεγαλύτερη καθυστέρηση στις επικοινωνίες περιπλέκει την κατάσταση.

Η ανωμαλία στη λειτουργία του σκάφους ανάγκασε τον αυτόματο πιλότο να προχωρήσει σε επανεκκίνηση του κύριου υπολογιστή και να ζητήσει από το εφεδρικό σύστημα να επικοινωνήσει με τη Γη. Έκτοτε το New Horizons παραμένει σε κατάσταση ασφαλούς λειτουργίας, κατά την οποία τα μη κρίσιμα συστήματα τίθενται προληπτικά εκτός λειτουργίας.

Το New Horizons είναι το ταχύτερο αντικείμενο που έχει εκτοξευτεί ποτέ στο βαθύ Διάστημα. Δεν έχει τρόπο να επιβραδύνει όταν πλησιάσει τον Πλούτωνα και θα τον προσπεράσει με μεγάλη ταχύτητα, όπως έκαναν και οι παλαιότερες αποστολές Voyager, Mariner και Pioneer κατά την επίσκεψή τους σε άλλους πλανήτες.

Ο μικρός Πλούτωνας, ο οποίος έχασε τον χαρακτηρισμό του πλανήτη και εξέπεσε στην κατηγορία των πλανητών-νάνων το 2006, βρίσκεται τόσο μακριά που ακόμα και το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble δεν μπορεί να διακρίνει επιφανειακά χαρακτηριστικά.

Στις τελευταίες εικόνες που μετέδωσε το New Horizons, από απόσταση μερικών εκατομμυρίων χιλιομέτρων, σκούρες κηλίδες με διάμετρο γύρω στα 500 χιλιόμετρα διακρίνονται στον ισημερινό του Πλούτωνα. Το σκάφος αποκάλυψε επίσης ένα φωτεινό κάλυμμα πάγου, ενώ αντίθετα το πολικό κάλυμμα του Χάροντα, του μεγαλύτερου φεγγαριού του Πλούτωνα, είναι σκούρο.

Οι σημαντικότερες παρατηρήσεις του New Horizons θα ληφθούν σε ένα στενό χρονικό παράθυρο διάρκειας περίπου 24 ωρών.

Το σκάφος προγραμματίζεται στη συνέχεια να επισκεφθεί ένα από τα σώματα της Ζώνης του Κάιπερ, η οποία εκτείνεται πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα και περιέχει κυρίως αντικείμενα από πάγο. Το ποιο θα είναι το σώμα αυτό δεν έχει ακόμα αποφασιστεί.