Στα επίπεδα του 2013 αναμένεται να διατηρηθεί η αξία των ελληνικών εξαγωγών το 2014, αν και στο 9μηνο Ιανουαρίου –Σεπτεμβρίου η αξία τους μειώθηκε περίπου 5%. Παράλληλα καταγράφονται ισχυρές αντοχές παραδοσιακών κλάδων της οικονομίας, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ) και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ). Στο 9μηνο υποχώρησαν οι εξαγωγές κατά 4,6%, σε σχέση με το 9μηνο του 2013 –κατέγραψαν απώλειες 949 εκατ. ευρώ, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι ελληνικές εξαγωγές μειώθηκαν κατά 238 εκατ. ευρώ. Επίσης μειώθηκαν κατά 3,1% προς τις χώρες της ΕΕ και κατά 5,7% προς τις Τρίτες Χώρες. Σύμφωνα με το ΚΕΕΜ προβλέπεται μείωση της συνολικής αξίας των εξαγωγών κατά 2% – 2,5% και εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών αναμένονται οριακές μεταβολές, σε σχέση με το σύνολο του 2013, ίσως και μικρότερες του 1%.
Κι όπως επισημαίνει σχετικά η πρόεδρος του ΠΣΕ κυρία Χριστίνα Σακελλαρίδη «στα 6 χρόνια της κρίσης, η πορεία των εξαγωγών επιβεβαιώνει ότι συνθήκες αβεβαιότητας και κλίμα αποδόμησης των πραγματικών δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας, υπό το βάρος καταστροφικών φημών, επηρεάζουν άμεσα και αρνητικά το εξωτερικό εμπόριο της χώρας, σε όρους πληρωμών, ρευστότητας των επιχειρήσεων και μεριδίων στην παγκόσμια αγορά.
Όλα αυτά τα χρόνια, οι Έλληνες εξαγωγείς απέδειξαν πως με πείσμα, πρόγραμμα, σχεδιασμό και υψηλό αίσθημα ευθύνης κατάφεραν να ανταποκριθούν στις πιο απαιτητικές ξένες αγορές, αλλά και να προσφέρουν τόνωση ηθικού και ψυχολογίας ως προς τις κατευθύνσεις ανάκαμψης της οικονομίας.
Ανάλογη αποτελεσματικότητα, υπευθυνότητα και ομοψυχία αναμένουν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις από το πολιτικό προσωπικό της χώρας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου η σύντομη προεκλογική περίοδος, να μην υπονομεύσει τις αιματηρές θυσίες των τελευταίων ετών, αλλά αντίθετα να εδραιώσει την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας και να προεξοφλήσει τη δημιουργία προοπτικών οικονομικής ανάκαμψης και κοινωνικής συνοχής».
Ο χάρτης των εξαγωγών
Σε μία περίοδο που σημαδεύτηκε αφενός από το ρωσικό εμπάργκο στα ευρωπαϊκά προϊόντα και αφετέρου τις πρώτες ενδείξεις χαλάρωσης της ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου, οι μεταβολές ως προς τους κύριους προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών, ήταν σχετικά περιορισμένες. Η Τουρκία εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρώτη θέση σε ότι αφορά τους προορισμούς των ελληνικών εξαγώγιμων προϊόντων. Ακολουθούν κατά σειρά η Ιταλία, η Γερμανία, η Βουλγαρία, η Κύπρος ενώ στην 6η θέση (από την 7η) ανήλθε ο Εφοδιασμός Πλοίων από Τρίτες Χώρες.
Στην 7η θέση ανήλθε (από την 8η στο αντίστοιχο περσινό 9μηνο) , το Ηνωμένο Βασίλειο ενώ την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν η Αίγυπτος (από 15η), το Γιβραλτάρ (από 6η) και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (από 9η θέση).
Ειδικότερα, οι εξαγωγές της Ελλάδας προς την ΕΕ (27) εμφανίζουν μείωση (-3,1%) και συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών καταλαμβάνουν το 44,5% των συνολικών εξαγωγών.
Πτωτική πορεία καταγράφεται για τις εξαγωγές προς τη Β. Αμερική κατά -14,6%, προς τις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ (Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία, Τουρκία, -3,2%), προς τη Μ. Ανατολή & Β. Αφρική (-4,4%), προς τη Λατινική Αμερική (-58,9%) κυρίως λόγω μεγάλης μείωσης των εξαγωγών προς Βραζιλία και για τις εξαγωγές προς την Κίνα κατά -34,9%. Οριακές μειώσεις καταγράφονται στις εξαγωγές προς τα Βαλκάνια κατά -1,7%.
Σε ότι αφορά τις επιπτώσεις του ρωσικού εμπάργκο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το αρνητικό της συγκυρίας επιβολής μέτρων κατά των ευρωπαϊκών προϊόντων, σε μία περίοδο κατά την οποία, προς την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών (ΚΑΚ) οι εξαγωγές αυξήθηκαν σημαντικά κατά 11,1% (από 569,5εκατ. ευρώ σε 632,5 εκατ. ευρώ). Η άνοδος αυτή οφείλεται στις μεγάλες αυξήσεις των εξαγωγών προς την Ουκρανία κατά 54,6% (από 82,9 εκατ. ευρώ σε 128,1 εκατ. ευρώ), προς τη Μολδαβία που υπερτετραπλασιάστηκαν (από 17,1 εκατ. ευρώ σε 70 εκατ. ευρώ), αλλά και προς το Αζερμπαϊτζάν (σε 6,3 εκατ. ευρώ από 16,8 εκατ. ευρώ), οι οποίες υπερκάλυψαν και την αξιοσημείωτη μείωση των εξαγωγών προς τον κυριότερο πελάτη στην περιοχή, τη Ρωσία (από 311,1 εκατ. ευρώ σε 272,7 εκατ. ευρώ ή -12,4%), αλλά και τη μικρότερη μείωση προς τον άλλο σημαντικό πελάτη της περιοχής, τη Γεωργία κατά -6,5% (από 121,5 εκατ. ευρώ σε 113,6 εκατ. ευρώ).
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι, παρά την υποχώρηση η Ρωσία βρέθηκε ξανά στις 20 πρώτες αγορές για τα ελληνικά προϊόντα (από την 21η θέση κατά την αντίστοιχη περυσινή περίοδο). Σε ότι αφορά νέες εισόδους στην κατάταξη των 100 κυριότερων αγορών-στόχων, ξεχωρίζουν οι: Μαλαισία (74η θέση), Δομινικανή Δημοκρατία (84η θέση), Παναμάς (67η θέση), Παραγουάη (88η θέση), Αιθιοπία (93η θέση), Καζακστάν (96η θέση), Μαυριτανία (97η θέση), Βενεζουέλα (98η θέση), Μπαχρέιν (99η θέση).
Άνοδος εξαγωγών για βιομηχανικά προϊόντα
Με βάση τα προσωρινά στοιχεία του εννιαμήνου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2014 κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, η μείωση των ελληνικών εξαγωγών οφείλεται στη σημαντική υποχώρηση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων κατά -9,6% και στη μείωση κατά -8,3% των εξαγωγών καυσίμων. Μικρή αύξηση καταγράφεται για τις εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων (+2%), που αποτελούν πλέον το 38% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών ενώ αυτές των πρώτων υλών υποχωρούν κατά -3,8%). Τέλος μειωμένες (-3,1%) εμφανίζονται οι χαμηλές σε αξία εξαγωγές της κατηγορίας είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένες κατά κατηγορίες.
Σε ότι αφορά τις νέες εισόδους στην κατάταξη των 100 πιο εξαγώγιμων προϊόντων της χώρας, ξεχωρίζουν οι: μηχανές επεξεργασίας πληροφοριών (9η θέση), χάρτινα είδη υγιεινής (70η θέση), ντομάτες παρασκευασμένες (77η θέση), μετρητές αερίων και υγρών (78η θέση), ράβδοι από κράματα χαλκού (84η θέση), ψάρια καπνιστά (93η θέση), δίχτυα αλιείας (94η θέση), νερά με προσθήκη ζάχαρης ή αρωματικών υλών (99η θέση), κοσμήματα (100η θέση).
Αύξηση των εισαγωγών
Όσον αφορά στις εισαγωγές, η οριακή αύξηση κατά 0,4% (από 34.843,9 εκατ. ευρώ σε 34.989,2 εκατ. ευρώ) στο εννεάμηνο Ιανουάριος-Σεπτέμβριος του 2014 σε σχέση με το αντίστοιχο του 2013, οφείλεται στη σημαντική ανάκαμψη των εισαγωγών βιομηχανικών προϊόντων που αποτελούν, στο εξεταζόμενο εξάμηνο το 50,9% του συνόλου των ελληνικών εισαγωγών, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 9,3% (σε 17,815 δις. ευρώ από 16,302 δις. ευρώ). Οι υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων παρουσιάζουν μείωση εισαγωγών και για αυτό το εννεάμηνο με εξαίρεση τη χαμηλή σε αξία εξαγωγών κατηγορία προϊόντων «είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες» που εμφάνισαν άνοδο 7,5% (στα 9,5 εκατ. ευρώ από 8,8 εκατ. ευρώ).
Πιο αναλυτικά για τα βιομηχανικά προϊόντα, η αύξηση των εισαγωγών προκύπτει από την πολύ μεγάλη άνοδο της υποκατηγορίας «μηχανήματα & υλικό μεταφορών» κατά 22,6% (σε 6.234,4 εκατ. ευρώ από 5.084,9 εκατ. ευρώ), ενώ και οι άλλες υποκατηγορίες έχουν ανοδικές τάσεις: τα «χημικά προϊόντα & συναφή (μ.α.κ.)» κατά 1,2% (σε 4,890 δις. ευρώ από 4,832 δις. ευρώ), τα «βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κατά πρώτη ύλη» κατά 2,1% (σε 3,443 δις. ευρώ από 3,373 δις. ευρώ). και τα «διάφορα βιομηχανικά είδη» κατά 7,8% (σε 3,246 δις. ευρώ από 3,012 δις. ευρώ).
Η πιο σημαντική μείωση εισαγωγών παρατηρείται στην κατηγορία των καυσίμων κατά -9,1% (σε 12,021 δις. ευρώ από 13,228 δις. ευρώ ), οι οποίες όμως διατηρούν σε υψηλό επίπεδο (αν και σαφώς μειωμένο) το ποσοστό συμμετοχής τους στο σύνολο των ελληνικών εισαγωγών (από 38% σε 34,4% στο εξεταζόμενο διάστημα). Οι εισαγωγές της κατηγορίας «πρώτες ύλες», είχαν επίσης μείωση κατά -3,2%, στα 874,2 εκατ. ευρώ από 903,2 εκατ. ευρώ, ενώ το μερίδιό τους στο σύνολο των ελληνικών εισαγωγών έπεσε στο 2,5%.
Οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων μειώθηκαν κατά -3% (σε 4,268 δις. ευρώ από 4,400 δις. ευρώ). Η μείωση αυτή οφείλεται στη συρρίκνωση των εισαγωγών των δύο εκ των τριών υποκατηγοριών. Η σημαντικότερη υποκατηγορία αγροτικών προϊόντων, τα «τρόφιμα & ζώα ζωντανά» υποχώρησαν κατά -2,7% (σε 3,712 δις. ευρώ από 3,814 δις. ευρώ). Μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση εμφανίζουν οι εισαγωγές για την υποκατηγορία «ποτά και καπνός» κατά -8,6% (σε 346,8 εκατ. ευρώ από 379,5 εκατ. ευρώ), ενώ οι εισαγωγές της υποκατηγορίας «λάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης» παρουσιάζουν αύξηση της τάξης του 1,6% (σε 209,4 εκατ. ευρώ από 206,1 εκατ. ευρώ).
