Η ζήτηση εργαζόμενων με ψηφιακές δεξιότητες στην Ευρώπη παρουσιάζει συνεχή αύξηση. Πριν από λίγους μήνες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεψε ότι, έως το 2020, ο αριθμός των θέσεων εργασίας στους τομείς διαχείρισης, αρχιτεκτονικής και ανάλυσης των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), πρόκειται να αυξηθεί κατά 44% σε σύγκριση με το 2011, ενώ οι συναφείς θέσεις εργασίας κατά 16%. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργούνται περίπου 120.000 νέες θέσεις εργασίας κάθε χρόνο σε αντικείμενα ΤΠΕ, ενώ οι προβλέψεις για την ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, δείχνουν μια έλλειψη ως και 500.000 επαγγελματιών στον τομέα των νέων τεχνολογιών μέχρι το 2015.
Ακόμη και στη χώρα μας, εν καιρώ οικονομικής ύφεσης, ποσοστό 20% των επιχειρήσεων που αναζήτησαν δυναμικό για πρόσληψη σε τομείς νέων τεχνολογιών, δεν μπόρεσαν να καλυφθούν λόγω έλλειψης κατάλληλων ειδικοτήτων. Συγχρόνως, η συμμετοχή των γυναικών στον κρίσιμο αυτό τομέα για την ανάπτυξη, που προσφέρει εργασία σε 7 εκατομμύρια ανθρώπους, οι γυναίκες συμμετέχουν μόνον κατά 30%. Μόνο 9 στους 100 προγραμματιστές εφαρμογών στην Ευρώπη είναι γυναίκες και μόλις το 19% των εργαζόμενων σε τομείς ΤΠΕ έχουν γυναίκες προϊστάμενες, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις άλλες βιομηχανίες υπηρεσιών ανέρχεται σε 45%. Επίσης, 1 στους 5 επιχειρηματίες πληροφορικής είναι γυναίκα παρ’ ότι οι επιχειρήσεις στον χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών, που διοικούνται από γυναίκες, έχουν μεγαλύτερη απόδοση κατά 35%.
Μέσα σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, η υποεκπροσώπηση των γυναικών στον κρίσιμο τομέα των ΤΠΕ αναδεικνύει τη μεγάλη ανάγκη για συντονισμένα μέτρα και δράσεις στην παιδεία και την απασχόληση που θα ανοίξουν νέους δρόμους για τις γυναίκες. Εξάλλου, η αύξηση της γυναικείας απασχόλησης αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων που τίθενται από την στρατηγική «Ευρώπη 2020», η οποία προβλέπει ότι μέχρι το 2020 το ποσοστό απασχόλησης του πληθυσμού ηλικίας 20-64 ετών θα πρέπει να φτάσει το 75%.
Μια πρωτοποριακή συμμαχία
Η δυναμική είσοδος των γυναικών στο χώρο των νέων τεχνολογιών και της ψηφιακής οικονομίας αποτελεί το φιλόδοξο όραμα 21 εταίρων, από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, που έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους σε μια «Ψηφιακή Συμμαχία για τη Γυναικεία Απασχόληση», υπό τον συντονισμό της γενικής γραμματείας Ισότητας των Φύλων. «Η «Ψηφιακή Συμμαχία» αποτελεί μια συμφωνία σε επίπεδο αρχών, στη βάση συγκεκριμένου πρωτόκολλου συνεργασίας ανάμεσα στους εταίρους. Ξεκινά μια πρωτοποριακή άσκηση απευθείας συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, έξω από τα συνηθισμένα, χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες, αλλά όχι χωρίς σχεδιασμό» επισήμανε η γενική γραμματέας κυρία Βάσω Κόλλια σε συνέντευξη Τύπου με αφορμή την ολοκλήρωση του Σχεδίου Δράσης 2015 – 2017 της πρωτοβουλίας.
Όπως εξήγησε, στρατηγικός στόχος όλων των εταίρων είναι «περισσότερη γυναικεία απασχόληση στο πεδίο των νέων τεχνολογιών και της ψηφιακής οικονομίας» και καθένας εξ αυτών θα αφιερώσει σε αυτόν τις δικές του δυνάμεις, δυναμικό και πόρους. Για τα επόμενα τρία χρόνια τουλάχιστον, οι φορείς του Δημοσίου που συμμετέχουν στη Συμμαχία θα εφαρμόζουν πολιτικές δράσεις στην ίδια κατεύθυνση, με επίγνωση της δέσμευσης που από κοινού έχουν αναλάβει.
Αντίστοιχα, παράγοντες της οικονομίας, της αγοράς εργασίας και της πληροφορικής, αλλά και βασικοί επαγγελματικοί και κοινωνικοί εταίροι θα δρουν από κοινού με φορείς πολιτικού σχεδιασμού. Έτσι, ο ιδιωτικός τομέας δεν θα κινείται στα τυφλά, αλλά θα συμβάλλει με ξεκάθαρο και ορθολογικό τρόπο στην εφαρμογή ενός κοινού σχεδίου για τη γυναικεία απασχόληση.
Σχέδιο Δράσης από το Α ως το… Ε
Οι πέντε αρχές επάνω στις οποίες δομείται το Σχέδιο Δράσης 2015-2017, όπως τις παρουσίασε ο συντονιστής της πρωτοβουλίας από τη ΓΓ Ισότητας των Φύλων κ. Παντελής Νικολαΐδης, μπορούν να συνοψιστούν στα πρώτα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου: Ανοιχτή και ανεμπόδιστη πρόσβαση στην αγορά εργασίας, Βεβαίωση και πιστοποίηση, Γεωμετρική ανάπτυξη δικτύωσης, Διάγνωση δεξιοτήτων και Ενδυνάμωση. «Η καινοτομία αυτού του εγχειρήματος έγκειται στο ότι δημιουργεί συνέργειες, οι οποίες θα πρέπει να έχουν συγκεκριμένα άμεσα αποτελέσματα, με σκοπό όλες να έχουν αντίκρισμα στην αγορά εργασίας. Εργαλείο αυτής της συνεργασίας είναι οι ψηφιακές τεχνολογίες» τόνισε.
Η δημιουργία αυτού του πρωτότυπου οικοσυστήματος για τις γυναίκες στηρίζεται σε πέντε θεματικούς άξονες: Ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων και της επιχειρηματικότητας των γυναικών μέσω δράσεων Δια Βίου Μάθησης, Ανάδειξη γυναικείου ταλέντου με την ενίσχυση συμμετοχής περισσότερων γυναικών στην αγορά εργασίας, Δημιουργική προσέγγιση της επιχειρηματικότητας και της Ανάπτυξης, Προσέλκυση περισσότερων γυναικών και κοριτσιών στις ΤΠΕ, Ευρωπαϊκή και διεθνής διάσταση –Δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού μοντέλου.
Στους επιμέρους στόχους της Συμμαχίας είναι να πείσει το γυναικείο κοινό ότι οι νέες τεχνολογίες δεν είναι κάτι που «ανήκει» στους άνδρες, αντιθέτως, οι ψηφιακές δεξιότητες ευνοούν τη γυναικεία απασχόληση. Επιτρέπουν στη γυναίκα να διεκδικήσει οικονομική ανεξαρτησία με ευελιξία, διευκολύνοντας τη συμφιλίωση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή. Ακόμη, εντοπίζοντας τα κενά γνώσεων και δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας, να ενθαρρύνει τις γυναίκες να αποκτήσουν τα αντίστοιχα προσόντα, μέσα από τα κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα.
Οι τεχνολογικές startups δεν έχουν φύλο
Τα εμπλεκόμενα μέρη θα φροντίσουν για την ενημέρωση των γυναικών σχετικά με το πόσο σημαντική είναι η πιστοποίηση των ψηφιακών δεξιοτήτων για την ανεύρεση εργασίας. Δεν αρκεί να γνωρίζουμε χειρισμό υπολογιστή. Πρέπει να είμαστε σε θέση να το αποδείξουμε στον μελλοντικό εργοδότη. Επίσης, σκοπεύουν να ενθαρρύνουν την αγορά πληροφορικής να προσλαμβάνει περισσότερες γυναίκες.
Όμως και ο χώρος των νεοφυών επιχειρήσεων δεν είναι μόνο για τους άνδρες. Τα μέλη της συμμαχίας θέλουν να στείλουν προς όλες τις κατευθύνσεις το μήνυμα ότι οι τεχνολογικές startups δεν έχουν φύλο. Ακόμη, να ενθαρρύνουν την πρόσβαση των γυναικών σε χώρους εργασίας με χαρακτηριστικά «οικοσυστήματος» (co-working spaces), εκεί όπου αναδύεται το καινοτομικό επιχειρείν.
Σκοπεύουν επιπλέον να στρέψουν τις νέες ευκαιρίες σε επιχειρηματικά πεδία με παραδοσιακά γυναικείο προβάδισμα. Όπως για παράδειγμα, οι κλάδοι της παραδοσιακής διατροφής, της φιλοξενίας, του αγροτουρισμού, του πολιτισμού. Οι δημιουργικές ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να εμπλουτίσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες των κλάδων αυτών και να «απογειώσουν» την κερδοφορία. Τέλος, θα ενθαρρύνουν προγράμματα διά βίου μάθησης για γυναίκες επιχειρηματίες, ώστε να βελτιώσουν με τα ψηφιακά εργαλεία την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών τους.