Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) καταδίκασε σήμερα, Πέμπτη, την Ελλάδα για την ανεξέλεγκτη λειτουργία χωματερής εντός του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου της Ζακύνθου.
Σύμφωνα με το ΔΕΕ, η χώρα μας παραβίασε την περιβαλλοντική νομοθεσία της Ένωσης, καθώς ο κορεσμένος ΧΥΤΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) του νησιού βλάπτει τον βιότοπο της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta.
Η νομοθεσία της Ένωσηςυποχρεώνει τα κράτη-μέλη να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε η διαχείριση των αποβλήτων να πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία και δίχως να βλάπτεται το περιβάλλον. Το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο της Ζακύνθου έχει συμπεριληφθεί από το 2006 στις προστατευόμενες περιοχές «Natura 2000» λόγω της παρουσίας της Caretta caretta. Ωστόσο τα περιβαλλοντικά προβλήματα που προκαλεί από το 1999 η λειτουργία ΧΥΤΑ εντός του πάρκου έχουν σοβαρές επιπτώσεις στον φυσικό οικότοπο του συγκεκριμένου είδους χελώνας.
Συγκεκριμένα, ο σχεδιασμός διαχειρίσεως αποβλήτων για την περιφέρεια των Ιονίων Νήσων προέβλεπε από το 2005 (έτος της προγραμματισμένης παύσεως λειτουργίας του υφιστάμενου ΧΥΤΑ) την κατασκευή νέου ΧΥΤΑ σε άλλη θέση στη Ζάκυνθο. Το 2005 ο Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νομού Ζακύνθου πρότεινε πέντε πιθανές θέσεις για τον νέο ΧΥΤΑ (για δύο εξ αυτών, οι οποίες βρίσκονται σε ορεινή περιοχή, δόθηκε θετική γνωμοδότηση το 2008). Ωστόσο, ο Σύνδεσμος παρέλειψε να υποβάλει μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την κατασκευή του νέου ΧΥΤΑ.
Ο υφιστάμενος ΧΥΤΑ εξακολουθεί να λειτουργεί εντός του θαλάσσιου πάρκου, παρά το γεγονός ότι η άδεια λειτουργίας του και οι σχετικοί περιβαλλοντικοί όροι έχουν παύσει να ισχύουν από το 2006. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε, παράλληλα με τις εργασίες αποκαταστάσεως και βελτιώσεως του χώρου, να συνεχιστεί η εναπόθεση των αποβλήτων της Ζακύνθου στον εν λόγω ΧΥΤΑ ως την έναρξη λειτουργίας του νέου ΧΥΤΑ (ή ως τις 31 Δεκεμβρίου 2015, ημερομηνία λήξεως της ισχύος των νέων περιβαλλοντικών όρων, η οποία ανανεώθηκε το 2011 με υπουργική απόφαση).
Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει καταδικαστεί από το Δικαστήριο και το 2002 σε υπόθεση που είχε ως αντικείμενο το ίδιο είδος και την ίδια περιοχή διότι η Ελλάδα δεν είχε θεσπίσει αποτελεσματικό σύστημα προστασίας της θαλάσσιας χελώνας.
Με τη σημερινή (Πέμπτη) απόφασή του το ΔΕΕ επισημαίνει ότι «η Ελλάδα δεν αμφισβητεί τα πραγματικά περιστατικά που παραθέτει η Επιτροπή ούτε τον κίνδυνο που συνεπάγονται για το περιβάλλον οι δυσλειτουργίες του ΧΥΤΑ». Διαπιστώνει επίσης ότι η ανανέωση της άδειας λειτουργίας του ΧΥΤΑ εμπεριέχει κινδύνους για την περιοχή «Natura 2000».
Ειδικότερα, σύμφωνα με το Δικαστήριο, η Ελλάδα παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την οδηγία για τα απόβλητα και την οδηγία για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων, διότι διατηρεί σε λειτουργία ένα δυσλειτουργικό και κορεσμένο χώρο υγειονομικής ταφής αποβλήτων, ο οποίος δεν πληροί τις προϋποθέσεις και απαιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ένωσης. Εξάλλου, έχοντας ανανεώσει την άδεια λειτουργίας του συγκεκριμένου ΧΥΤΑ κατά παράβαση της νομοθεσίας της Ένωση, η χώρα μας παρέβη και τις υποχρεώσεις που υπέχει από την οδηγία για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων.
