Έχοντας συσσωρεύσει ρευστό που αγγίζει τα 145 δισ. δολάρια η Apple θα μπορούσε να αγοράσει οποιοδήποτε ανταγωνιστή της ή εταιρείες κολοσσούς όπως η Yahoo, το Facebook ή η Hewlett Packard. Κι όμως η εταιρεία –θρύλος της τεχνολογίας και των γκάτζετ επέλεξε την περασμένη Τρίτη το δανεισμό αντί μιας «επιθετικής» κίνησης εξαγοράς. Ο δανεισμός μέσω έκδοσης ομολόγων μπορεί να απέφερε 17 δισ. δολάρια, προκάλεσε ωστόσο προβληματισμό στις αγορές. Κι όχι μόνο επειδή ήταν η πρώτη φορά μετά από σχεδόν είκοσι χρόνια που η εταιρεία δανείστηκε αλλά κυρίως γιατί η συγκεκριμένη στρατηγική κάνει πολλούς να ανησυχούν για το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας νέας φούσκας στις διεθνείς χρηματαγορές: της φούσκας των εταιρικών ομολόγων.
Στην πραγματικότητα η Apple εκμεταλλεύτηκε το «φτηνό χρήμα». Με άλλα λόγια τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αμερικανικές εταιρείες όπως η Microsoft και η Nike έχουν εκδώσει το τελευταίο διάστημα ομόλογα αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων επειδή απλώς ο δανεισμός είναι πάμφθηνος λόγω των ιστορικά χαμηλών επιτοκίων. Η ζήτηση από την πλευρά των επενδυτών φαίνεται να τροφοδοτεί αυτή τη φρενίτιδα καθώς τα χρεόγραφα του αμερικανικού δημοσίου εκδίδονται με σχεδόν μηδενικά επιτόκια αποφέροντας μηδαμινό κέρδος στους αγοραστές τους. Είναι ενδεικτικό άλλωστε ότι το ενδιαφέρον των επενδυτών ξεπέρασε κατά πολύ τις προσδοκίες του επικεφαλής της εταιρείας Τιμ Κουκ. Η ζήτηση για τα «ομόλογα Apple» άγγιξε τα 52 δισ. δολάρια.
«Φορολογική Βελτιστοποίηση»
Όμως δεν είναι μόνο οι φόβοι που σχετίζονται με τους κινδύνους των επενδυτικών επιλογών των διαχειριστών κεφαλαίου. Εξίσου ισχυρός είναι ο προβληματισμός για το αν η συγκεκριμένη επιλογή της Apple αντανακλά «υγεία» ή μαρτυρά καταδικαστέες πλέον πρακτικές «φορολογικής βελτιστοποίησης κέρδους», όπως λέγονται στην επιχειρηματική αργκό παρόμοιες πρακτικές των πολυεθνικών ανά τον κόσμο. Με άλλα λόγια οι αναλυτές επισημαίνουν ότι ο δανεισμός δεν ήταν παρά ένα τέχνασμα προκειμένου να περιοριστούν τα φορολογητέα στις ΗΠΑ έσοδα της εταιρείας.
Η Apple ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι σχεδιάζει να μοιράσει με τη μορφή μερίσματος το ποσό των 100 δισ. δολαρίων στους μετόχους της μέχρι τα τέλη του 2015 ενώ παράλληλα θα επιδιώξει να επαναγοράσει από τους ίδιους μετοχές της εταιρείας. Όπως εξηγούν στους New York Times χρηματοοικονομικοί αναλυτές, μέσω του δανεισμού επιταγχάνεται η αύξηση των δυνητικών κερδών για τους μετόχους καθώς βελτιώνεται η επίδοση της μετοχής ενώ την ίδια στιγμή περιορίζεται το συνολικό κόστος του κεφαλαίου, δηλαδή η φορολογική επιβάρυνση που αντιστοιχεί στα επενδεδυμένα κεφάλαια. Κι αυτό διότι αν η Apple αποφάσιζε να επαναπατρίσει μέρος από τα δύο τρίτα των ρευστών διαθεσίμων της (102 δισ. δολάρια) που σήμερα βρίσκονται σε νομικά πρόσωπα εκτός αμερικανικών συνόρων, θα ήταν υποχρεωμένη να καταβάλει στις ομοσπονδιακές φορολογικές αρχές «χαράτσι» πολλών εκατομμυρίων.
Ηδη η πρακτική της «φοροαποφυγής» κατακρίνεται από πολλούς στις ΗΠΑ. «Αν μιλούσαμε για κάποια μικρή εταιρεία που δεν μπορεί να πληρώσει τους φόρους της ίσως αυτό να ήταν ανεκτό αλλά για την Apple η επιλογή αυτή δημιουργεί κακή εικόνα» δηλώνει στη γαλλική Le Monde ο Τριπ Τσόουντρι της Global Equities Research. Επιπλέον γίνεται όλο και πιο σαφές ότι η Apple προσπαθεί πλέον να αναπτυχθεί και να αντλήσει κέρδη με «ανορθόδοξες» μέχρι πρότινος μεθόδους και όχι μέσω των καινοτόμων προϊόντων που έκαναν την εταιρεία παγκοσμίως γνωστή και τον ιδρυτή της Στιβ Τζομπς ένα είδωλο για τους ανά τον κόσμο λάτρεις των νέων τεχνολογιών.
