Στις «Νέες Εποχές» του «Βήματος» της 14ης Ιουνίου τέθηκε και πάλι το ζήτημα (από τον συνάδελφο κ. Θ. Παπαγγελή) του Αφροκεντρισμού στις Η.Π.Α., ενός κινήματος που συνδέεται με τις αντιλήψεις περί «πολιτικής ορθότητας» που καλλιεργήθηκαν στις Η.Π.Α. και που κατέληξαν στο να πλασθεί (και να εισαχθεί στα Λεξικά) ο όρος Αφροαμερικανός αντί του Νέγρος ή του Μαύρος αλλά και στο να αμφισβητηθεί η ελληνική καταγωγή του Ευρωπαϊκού πολιτισμού και να υποστηριχθεί η προέλευσή του από αφρικανικούς πολιτισμούς, ιδίως από τον αιγυπτιακό. Η επιστήμων, που καταπολέμησε συστηματικά αυτή τη θεωρία και την απέδειξε αστήρικτη και παραπλανητική, είναι η αμερικανίδα Mary Lefkowitz, καθηγήτρια των Ανθρωπιστικών Γραμμάτων στην έδρα Andrew Mellon του Wellesley College στη Μασαχουσέτη των Η.Π.Α. Η καθηγήτρια Μ. Lefkowitz έχει συνδέσει τη ζωή της με την Ελλάδα, με τις ελληνικές σπουδές και με τον Ελληνικό Πολιτισμό. Ακόμη και την προσωπική της ζωή έχει συνδέσει η κ. Lefkowitz με τα ελληνικά γράμματα, αφού είναι παντρεμένη με τον διάσημο καθηγητή των ελληνικών γραμμάτων, τον Sir Hugh Lloyd Jones, πρώην Regius Professor στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.


Η Μ. Lefkowitz είναι ιδιαίτερα γνωστή στην κλασική φιλολογία με την έρευνα και τα δημοσιεύματά της σε δύο επιστημονικές περιοχές: α) στην έρευνα της παρουσίας, της προσωπικότητας και της δραστηριότητας των γυναικών στην αρχαιότητα, ιδιαίτερα στην αρχαία Ελλάδα, και β) στην έρευνα της γνησιότητας του Ελληνικού Πολιτισμού έναντι της αφροαμερικανικής αμφισβήτησης που κορυφώθηκε στο πρόσωπο του Martin Bernal με το βιβλίο του «Black Athena: The Afroasiatic Roots of Classical Civilization» (1987).


Σ’ αυτό ο Bernal ούτε λίγο ούτε πολύ υποστήριξε ­ και μέσα στο ευρύτερο κλίμα της «πολιτικής ορθότητας» που ισχύει στην Αμερική ιδίως σε σχέση με τους Νέγρους κατόρθωσε να διαδώσει σε αρκετά πανεπιστήμια και σε πολλά σχολεία ­ ότι η ελληνική φιλοσοφία του Πλάτωνος και του Αριστοτέλους δεν είναι ελληνική αλλά την πήραν οι Ελληνες φιλόσοφοι από την Αίγυπτο! Και επίσης ότι ο ελληνικός πολιτισμός γενικότερα είναι αποτέλεσμα οικειοποίησης από τους Ελληνες μιας ξένης πολιτιστικής κληρονομιάς, του πολιτισμού της Αιγύπτου και ευρύτερα των λαών της Αφρικής και της Ασίας!


Γενναία, μαχητική, ακραιφνώς επιστημονική και αντικειμενική υπήρξε η θέση της Lefkowitz απέναντι στις αφροαμερικανικές θεωρίες, που ξεκίνησαν στην Αμερική από μια ομάδα συγγραφέων αφρικανικής καταγωγής οι οποίοι προσπάθησαν να δείξουν ότι οι Ευρωπαίοι επιστήμονες για να προβάλουν δήθεν την ελληνικότητα του ευρωπαϊκού πολιτισμού αγνόησαν ή και διαστρέβλωσαν τους αφρικανικούς πολιτισμούς. Με τη «Μαύρη Αθηνά» του Bernal οι απόψεις των αφροκεντριστών διαδόθηκαν ευρύτερα μέχρι που έφτασε να διδάσκεται ότι το όνομα Αθηνά δεν είναι άλλο από το όνομα της Αιγυπτιακής θεότητας Νηίθ! (Γλωσσολογικά, βεβαίως αν συνέβαινε κάτι τέτοιο η ελληνική λέξη θα ήταν Νήθα, τύπος που προφανώς δεν θα είχε καμία σχέση με το πανάρχαιο όνομα Αθηνά, ήδη μυκηναϊκό atana potiniya «Αθηνά πότνια»). Εφτασαν ακόμη να διδάσκουν ότι οι Ελληνες φιλόσοφοι Σωκράτης, Πλάτων, Πυθαγόρας διδάχτηκαν τις φιλοσοφικές τους απόψεις σε σχολές της Αιγύπτου ή ότι ο Αριστοτέλης έκλεψε τη φιλοσοφία του από αιγυπτιακά βιβλία που πήρε από τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας (η οποία όμως, όπως παρατηρεί καταλυτικά η Lefkowitz, ιδρύθηκε μετά τον θάνατο του Αριστοτέλους!).


Σε δύο βιβλία της, το Not out of Africa το 1996 (έχει μεταφρασθεί και Ελληνικά στις εκδ. Κάκτος με τίτλο Μαύρη Αθηνά) και το Black Athena Revisited, επίσης του 1996, έργο συλλογικό με πραγματείες διαφόρων επιστημόνων που εξέδωσε από κοινού με τον Guy Rogers, η Lefkowitz, χωρίς να αρνείται κάποιες αμοιβαίες επιδράσεις που είναι φυσικό να υπάρχουν ανάμεσα στον Ελληνικό και στον Αιγυπτιακό πολιτισμό, αποδεικνύει ότι το Αιγυπτιακό Μυστηριακό Σύστημα το οποίο ορισμένοι αφροκεντριστές προβάλλουν ως πηγή της ελληνικής φιλοσοφίας «είναι στην πραγματικότητα μια καθαρώς ευρωπαϊκή κατασκευή που δημιουργήθηκε από έναν γάλλο ιερέα του 18ου αιώνα, ο οποίος την εμπνεύστηκε από ελληνικές και ρωμαϊκές πηγές (δεν είχε φυσικά άλλη επιλογή, εφόσον κανείς δεν γνώριζε την πραγματική πνευματική ζωή της Αιγύπτου έως τον 19ο αιώνα, όταν αποκρυπτογραφήθηκαν τα ιερογλυφικά και μπόρεσαν να διαβαστούν οι αιγυπτιακές επιγραφές και πάπυροι)». Το τελικό συμπέρασμα της Lefkowitz είναι: «έχω πειστεί πως οι αιγυπτιολόγοι και οι κλασικοί φιλόλογοι δεν έχουν προσπαθήσει να αποκρύψουν εσκεμμένα ή από άγνοια στοιχεία που έχουν σχέση με το θέμα αυτό [δηλ. τις σχέσεις ελληνικού πολιτισμού και αιγυπτιακού], και ότι έχουν αξιολογήσει ορθά τα δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας».


Ο Ελληνισμός, η Ελλάδα και οι Ελληνες χρωστάμε πολλά σ’ αυτή την εμπνευσμένη αμερικανίδα επιστήμονα, η οποία ύψωσε τη φωνή της και αντιστάθηκε με επιμονή και συνέπεια απέναντι στην ισχυρή δύναμη που απέκτησε (για ευνόητους λόγους) ο αφροαμερικανισμός στις Η.Π.Α. Χρωστάμε πολλά στη Μ. Lefkowitz, η οποία τα τελευταία χρόνια με τα δημοσιεύματά της αλλά και με τις δημόσιες μαχητικές εμφανίσεις της (διαλέξεις, τηλεόραση, ραδιόφωνο) άσκησε λεπτομερή, τεκμηριωμένη, νηφάλια και, πάνω απ’ όλα, πειστική επιστημονική κριτική σε ρατσιστικές απόψεις που αποπροσανατολίζουν τους απλούς ανθρώπους και ιδιαίτερα τους νέους, ενώ συγχρόνως φανατίζουν μεγάλες μάζες και τις στρέφουν εναντίον των επιστημόνων (Αμερικανών, Ευρωπαίων κ.ά.) οι οποίοι διδάσκουν τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική προέλευση του ευρωπαϊκού ή δυτικού λεγόμενου πολιτισμού.


Είναι ευτύχημα που υπάρχουν στις Η.Π.Α. Αμερικανοί (όχι Ελληνες…) επιστήμονες του αναστήματος της Μ. Lefkowitz που αγωνίζονται να λάμψει η αλήθεια για την προέλευση του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, δικαιώνοντας τον ρόλο της επιστήμης και αποκαλύπτοντας το θάρρος που εξασφαλίζει η δύναμη της αλήθειας.


Υστερόγραφο Αφρο-Κεντρογλωσσικό. Επιτέλους μίλησε ο πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, ο κ. Δ. Μαρωνίτης. Και τι είπε για το πελώριο γλωσσικό, επιστημονικό και ηθικό θέμα του Λεξικού που ξεσήκωσε τον επιστημονικό και πνευματικό κόσμο της χώρας; Ο,τι περιμέναμε από τον κ. Μαρωνίτη: μικροπρεπή, φτηνά και άσχετα υπονοούμενα (για «βούτυρο στο ψωμί των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας», για «πολλά λεφτά σε γεμάτες τσέπες» και άλλα τέτοια). Αυτά συμβαίνουν όταν σε καίριες επιστημονικές θέσεις βρίσκονται διορισμένοι άνθρωποι που δεν μπορούν ούτε μία φορά να φανούν αντάξιοι της θέσης τους και των περιστάσεων. Το ίδιο ισχύει και για την θεσμική προέκταση της φωνής του κ. Μαρωνίτη, τον Αντιπρόεδρο του ΚΕΓ κ. Δ. Καζάζη, ο οποίος ήταν ο πρώτος που πυροδότησε την επίθεση εναντίον του Λεξικού, θεωρώντας προφανώς τον εαυτό του ειδικό λεξικογράφο, επειδή έβαλε σε αλφαβητική σειρά τις λέξεις του Μακρυγιάννη. Την τιμή του ΚΕΓ έσωσαν ευτυχώς με τις θαρραλέες δηλώσεις τους οι καθηγητές Φ. Χρηστίδης, Ν. Βαγενάς και Μ. Κοπιδάκης, τους οποίους και ευχαριστώ. Τρίτη ­ και πιο σοβαρή ίσως ­ περίπτωση, παραφωνία στις φωνές εκατοντάδων επιστημόνων, ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών, δημοσιογράφων κ.ά., ένα άρθρο στην «Ελευθεροτυπία» του καθηγητή κ. Μ. Σταθόπουλου. Σ’ αυτό υποστηρίζεται νομικά, γιατί πρέπει να ασκείται λογοκρισία στη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία του επιστήμονα!!! Πρόκειται για μνημείο νομικής παρερμηνείας του δικαιώματος του επιστήμονα να συντάσσει το επιστημονικό του έργο όπως αυτός κρίνει, με λογικά και νομικά (πιστεύω) ανεπίτρεπτη μετάθεση του ζητήματος από τον κ. Σταθόπουλο στο γενικότερο θέμα της έκφρασης γνώμης από οποιονδήποτε για οποιοδήποτε θέμα (μιλάει για βιογραφίες κ.τ.ό.!), πράγμα άσχετο προφανώς με την περίπτωση ενός επιστημονικού λεξικού. Ετσι εμφανίζεται ο κ. Σταθόπουλος να στηρίζει τις ενέργειες του κ. Ασπασίδη να απαγορευθεί η κυκλοφορία του Λεξικού μου, σε έντονη αντίθεση με τον νομικό κόσμο της χώρας.


Ο κ. Γιώργος Μπαμπινιώτης είναι καθηγητής της Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.