Γίνεται ένας ισλαμικός φετφάς να δημιουργήσει έναν συγγραφέα διεθνούς εμβελείας; Γίνεται, όπως αποδείχθηκε. Ο Σάλμαν Ρούσντι, ένας ινδός συγγραφέας, εκπρόσωπος της λεγόμενης βρετανικής αποικιακής λογοτεχνίας, έγινε σε μια νύχτα, με τον φετφά του Χομεϊνί που τον επικήρυττε για το μυθιστόρημά του Σατανικοί στίχοι, παγκόσμια διασημότητα. Αν δεν είχε συμβεί αυτό, ίσως σήμερα ο Ρούσντι να ήταν ο συγγραφέας των Παιδιών του Μεσονυχτίου και του Τελευταίου στεναγμού του Μαυριτανού, των κατά γενική ομολογία καλύτερων βιβλίων του, και όχι το celebrity πρώτης γραμμής. Η κριτική έχει κατατάξει τον βρετανοϊνδό συγγραφέα, για το σύνολο του έργου, στους μέτριους αλλά ο φετφάς του Χομεϊνί τού έδωσε διαχρονική εμπορική αξία.
Ο Σάλμαν Ρούσντι, έξυπνος και οιηματίας, για πολλούς, εκμεταλλεύθηκε όσο κανείς την επικήρυξή του και φρόντιζε, σε κάθε μετακίνησή του, να χρησιμοποιεί τους σωματοφύλακές του σαν ένα εξάρτημα της δημόσιας παρουσίας του. Εχω ιδίαν πείρα. Το καλοκαίρι του 1999, σε σεμινάριο γραφής στο Ντάουνινγκ Κόλετζ του Κέιμπριτζ, περιμέναμε τον Πίντερ, τον Ντέιβιντ Λοτζ και την Κλερ Τόμαλιν για να ακούσουμε τα μυστικά της τέχνης τους και τον Ρούσντι για να δούμε τους σωματοφύλακες και να μας πει πώς είναι να κρύβεσαι και ταυτόχρονα να εμφανίζεσαι δημοσίως. Φαίνεται πως αυτό το ανέδειξε σε ολόκληρη τέχνη.
Το τελευταίο βιβλίο του Ρούσντι Τζόζεφ Αντον (εκδόσεις Ψυχογιός) εκδόθηκε μέσα σε συνθήκες πρωτοφανούς μάρκετινγκ. Η επικήρυξη ήταν βασικό στοιχείο του μάρκετινγκ. Συνεντεύξεις, όπου ο τόπος ανακοινώθηκε την τελευταία στιγμή (το γραφείο του ατζέντη του στο Λονδίνο). Κυρίως όμως η συγκυρία. Η νέα ισλαμική αντιδυτική έκρηξη ήρθε να δώσει στο αυτοβιογραφικό βιβλίο επικαιρότητα, που αυτή τη φορά δεν την είχε προκαλέσει ο Ρούσντι. Φαίνεται ότι ο συγγραφέας εκτός από έξυπνος είναι και τυχερός. Σε αυτό το βιβλίο ο Ρούσντι προσπαθεί να οργανώσει σαν μια μυθολογική ιστορία την επικήρυξή του. Να οργανώσει τον ίδιο τον μύθο του – και φυσικά να τον πουλήσει. Από αυτή την άποψη είναι το σημαντικότερο βιβλίο του. Μια αφήγηση για την κατασκευή της εικόνας. Η σύγκρουση των πολιτισμών είναι η επίφαση.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
