Eπιστρέφει το φάσμα της ενεργειακής φτώχειας

«Βαρέλι δίχως πάτο» αποδεικνύεται το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης που έχει συσταθεί για τη στήριξη των νοικοκυριών από το ανεξέλεγκτο ράλι του ενεργειακού κόστους. Τα 150 εκατ. ευρώ, με τα οποία αρχικά το είχε προικοδοτήσει η κυβέρνηση, έγιναν 400, αργότερα 470 και τελευταία 620 εκατ. ευρώ.

Επειτα όμως από τη νέα έκρηξη των χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος την περασμένη εβδομάδα, θεωρείται πλέον βέβαιο ότι θα χρειαστεί νέα γενναία τροφοδότηση.

Και με δεδομένο ότι τα διαθέσιμα χρήματα από τον «κουμπαρά» των ρύπων… φαγώθηκαν, πιθανότατα θα αναζητηθούν κονδύλια από τον προϋπολογισμό, όπως άφησε να εννοηθεί σε δηλώσεις του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

Η κυβέρνηση έχει αποδυθεί σε αγώνα δρόμου για την επέκταση της στήριξης των νοικοκυριών, σε μια περίοδο που οι αντοχές της κοινωνίας εξαντλούνται και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις πλησιάζουν μέρα με τη μέρα πιο κοντά στο φάσμα του «λουκέτου». Ούτε ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας απέκλεισε το ενδεχόμενο νέας ενίσχυσης των τιμολογίων ρεύματος.

Υποστήριξε, ωστόσο, ότι τα κονδύλια του Ταμείου φτάνουν για την επιδότηση των 39 ευρώ/μήνα που έχει προβλεφθεί για όλους τους καταναλωτές της χαμηλής τάσης για τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, τα οποία είχαν υπολογιστεί με χονδρεμπορική τιμή έως 220 ευρώ/MWh (μεγαβατώρα).

Οι πιο υψηλές τιμές

Τα γεγονότα όμως έχουν ήδη ξεπεράσει τους υπολογισμούς του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, καθώς η μέση χονδρεμπορική τιμή από τις αρχές Νοεμβρίου είναι ήδη στα 222,32 ευρώ. Μάλιστα, την τελευταία εβδομάδα η χώρα μας πέτυχε διπλό ρεκόρ, καθώς οι τιμές στο Χρηματιστήριο Ενέργειας ήταν οι πιο υψηλές στην Ευρώπη, αλλά και οι  υψηλότερες στην Ελλάδα από την έναρξη του νέου μοντέλου αγοράς (target model).

Ειδικότερα, η μέση τιμή έφτασε την περασμένη Τετάρτη τα 254,3 ευρώ/MWh, την Πέμπτη  τα 276,47 ευρώ/MWh και την Παρασκευή υποχώρησε κατά τι στα 244,11 ευρώ/MWh έναντι 58,87 ευρώ/MWh, 47,59 ευρώ/MWh και 46,26 ευρώ/MWh τις ίδιες ημέρες πέρυσι. Η υψηλότερη τιμή καταγράφηκε την Πέμπτη, στα 356,95 ευρώ/MWh.

Οι επιδοτήσεις

Με τέτοιες αυξήσεις οι επιδοτήσεις στο ρεύμα των 9 ευρώ για τον Σεπτέμβριο και των 18 ευρώ για τον Οκτώβριο εξανεμίζονται, ενώ μικρή θα είναι η διαφορά και με τα 39 ευρώ του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου, θέτοντας εν αμφιβόλω τα αντανακλαστικά της κυβέρνησης στην ενεργειακή κρίση.

Και καθώς το… σκληρό ροκ, όπως εκτιμούν διεθνείς αναλυτές, θα συνεχιστεί έως και τις αρχές της επόμενης άνοιξης, το ΥΠΕΝ, σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, αναθέτει μελέτη για τη δημιουργία ενός αυτόματου μηχανισμού που θα υπολογίζει ανάλογα με τη χονδρεμπορική τιμή και το πλεόνασμα του Ειδικού Λογαριασμού των ΑΠΕ το ποσό που θα κατευθύνεται σε επιδοτήσεις.

Εκτός ελέγχου

Σε κάθε περίπτωση, το φάσμα της ενεργειακής φτώχειας απειλεί όλη την Ευρώπη. Μετά την απόφαση της γερμανικής υπηρεσίας δικτύων να αναστείλει την πιστοποίηση του ρωσικού αγωγού «Nord Stream 2» και με φόντο τις λεπτές ισορροπίες που έχουν διαμορφωθεί μεταξύ ΕΕ και Λευκορωσίας, οι χονδρεμπορικές τιμές φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση ηλεκτρικής ενέργειας στη Γηραιά Ηπειρο βρίσκονται εκτός ελέγχου.

Εν μιά νυκτί ακυρώθηκαν οι ελπίδες για αποκλιμάκωση των τιμών που είχαν καλλιεργηθεί στις αρχές Νοεμβρίου, όταν, έπειτα από ένα… νεύμα του Βλαντίμιρ Πούτιν, άνοιξαν προσωρινά οι κάνουλες του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη. Ετσι, οι τιμές αερίου στο hub της Ολλανδίας, που αποτελεί δείκτη αναφοράς, αυξήθηκαν και πάλι, φτάνοντας την Πέμπτη στα 101,30 ευρώ/MWh. Αυτές θα περάσουν στους οικιακούς και βιομηχανικούς καταναλωτές αερίου, αλλά και στους ηλεκτροπαραγωγούς, οι οποίοι θα μετακυλίσουν το κόστος στους προμηθευτές στους καταναλωτές.

Λογαριασμός ήρθε €470 έναντι €215 ευρώ πέρυσι

Οι ρήτρες αναπροσαρμογής που περιέχουν πλέον τα τιμολόγια όλων των προμηθευτών, έχουν οδηγήσει ήδη σε υπερδιπλασιασμό των λογαριασμών ρεύματος, οι οποίοι εκτιμάται ότι θα αυξηθούν περαιτέρω τους επόμενους μήνες. Για παράδειγμα, καταναλωτής με τετραμηνιαία κατανάλωση Ιουνίου – Σεπτεμβρίου 2.240 kWh καλείται σήμερα να καταβάλει 378 ευρώ (με τη ρήτρα ενεργοποιημένη μόνο τη μισή περίοδο) ενώ την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι το εκκαθαριστικό τιμολόγιο ήταν στα 240 ευρώ. Αλλος καταναλωτής, σε ιδιώτη πάροχο, με κατανάλωση το τετράμηνο (μέσα Ιουνίου ως μέσα Οκτωβρίου) περίπου 2.600 kWh έλαβε λογαριασμό 470 ευρώ έναντι 215 ευρώ πέρυσι.