Ανοιχτά είναι όλα τα κεφάλαια που συνθέτουν το πεδίο της Υγείας στην οδό Αριστοτέλους, με την ηγεσία του υπουργείου να δρομολογεί μεταρρυθμίσεις για την πολυπόθητη και πολυδιαφημιζόμενη  ανασυγκρότηση του ΕΣΥ. Από τις προσλήψεις για την ενίσχυση των υγειονομικών δομών και τις αλλαγές στη διοίκηση των νοσοκομείων, έως τον κτιριακό εκσυγχρονισμό και την υιοθέτηση ενός μοντέλου που παύει να είναι «νοσοκομειοκεντρικό» δίνοντας έμφαση στην πρόληψη και τον προσυμπωματικό έλεγχο, μεσολαβούν μία σειρά από αλλαγές που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Το ΕΣΥ εν τούτοις έχει διαπιστωθεί στην πράξη πως αποτελεί έναν δυσκίνητο γίγαντα, με αποτέλεσμα η μετάβασή του να είναι αβέβαιη. Την ίδια ώρα, το υγειονομικό προσωπικό βρίσκεται σε επιφυλακή, εγείροντας ενστάσεις και αμφιβολίες για εκείνα που έρχονται.

1. Οι διοικήσεις

Το πρώτο «crash test» για το νέο μοντέλο επιλογής διοικήσεων στο ΕΣΥ αναμένεται να λάβει χώρα τους επόμενους μήνες. Ο νόμος του υπουργείου Εσωτερικών ευαγγελίζεται πως θα βάλει τέλος – ή έστω θα περιορίσει δραστικά – στην παλαιοκομματική λογική, που στραγγάλιζε την αξιοκρατία. Για την ιστορία, στο τιμόνι διοικήσεων του ΕΣΥ έχουν βρεθεί κομμωτές, θεολόγοι, γυμναστές, πολιτευτές… ιδιοκτήτες βουλκανιζατέρ. Ετσι, σε πρώτη φάση και σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας, προτεραιότητα θα δοθεί στην επιλογή, έπειτα από αξιολόγηση, των διοικήσεων στις Υγειονομικές Περιφέρεις της χώρας. Στη συνέχεια αναμένεται να εκδοθεί μία ενιαία προκήρυξη για όλες τις θέσεις των νοσοκομείων (συνολικά 160 διοικητές, αναπληρωτές διοικητές και υποδιοικητές). Μετά το τεστ δεξιοτήτων και τη μοριοδότηση των τυπικών προσόντων και της εργασιακής εμπειρίας των υποψηφίων, οι επτά… φιναλίστ για κάθε θέση θα υποβάλλονται σε δομημένη συνέντευξη. Στο τέλος θα καταρτισθεί πίνακας με τους τρεις επικρατέστερους υποψήφιους, ένας εκ των οποίων θα επιλεγεί από τον εκάστοτε υπουργό.

2. Το ψηφιακό σύστημα

Μία ανάσα απέχει η ένταξη όλων των νοσοκομείων στο ψηφιακό σύστημα DRG (Σύστημα Διαγνωστικά Ομοιογενών Ομάδων) που υλοποιεί το Κέντρο Τεκμηρίωσης και Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών. Εως τα τέλη του μήνα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, αναμένεται να εκδοθεί σχετική Υπουργική Απόφαση που θα ενσωματώνει όλες τις δομές του ΕΣΥ στο σύστημα αυτό, πλην των 39 που ήδη βρίσκονται στο ψηφιακό… μικροσκόπιο. Εφεξής όλα τα περιστατικά θα περνούν από ένα φίλτρο κριτηρίων και συστηματικής συλλογής δεδομένων, ακολουθώντας ουσιαστικά τη διαδρομή των νοσηλευομένων από την είσοδό τους στο νοσοκομείο, τις ιατρικές πράξεις στις οποίες θα υποβληθούν και  τη φαρμακευτική αγωγή που θα λάβουν έως το εξιτήριό τους. Στόχος είναι η βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Παράλληλα όμως, από το επόμενο έτος αναμένεται τα νοσοκομεία της 7ης Διοίκησης Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) Κρήτης και της 3ης ΥΠΕ Μακεδονίας να μπουν σε καθεστώς αποζημίωσης με βάση το παραγόμενο έργο τους και όχι στα «τυφλά», όπως συμβαίνει έως και σήμερα.

3. «Χάρτης Υγείας»

Η συλλογή δεδομένων – και μέσω και του ψηφιακού συστήματος DRG – για το σύνολο του ΕΣΥ πρόκειται να ολοκληρώσει το πάζλ της αποδοτικότητας όλων των νοσηλευτικών μονάδων, εντοπίζοντας τις παθογένειες αλλά και τα δυνατά σημεία. Με τον τρόπο αυτόν, θα ολοκληρωθεί και ο πολυαναμενόμενος «Χάρτης Υγείας», αποτυπώνοντας τις  ανάγκες του πληθυσμού ανά Περιφέρεια και περιοχή, προσδιορίζοντας το είδος της φροντίδας κάθε νοσοκομείου, διασυνδέοντας δομές και υπηρεσίες υγείας και καθορίζοντας τις πραγματικές και απαιτούμενες ανάγκες γιατρών και νοσηλευτών. Ηδη ο υπουργός Υγείας Μιχάλης Χρυσοχοΐδης κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Κρήτη έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο νοσοκομείο Νεάπολης, σημειώνοντας πως «θα εξελιχθεί σύντομα σε ένα σπουδαίο Κέντρο Αποκατάστασης». Υπενθυμίζεται πως στον νομό Λασιθίου λειτουργούν τέσσερα νοσοκομεία.

4. Αναβάθμιση του ΕΚΑΒ

Η ενίσχυση του ΕΚΑΒ βρίσκεται υπό εξέλιξη, μετά τις αρρυθμίες που διαπιστώθηκαν στη λειτουργία του και στοίχισαν στις αρχές Ιουνίου τη ζωή μιας 63χρονης γυναίκας από την Κω και μιας 19χρονης εγκύου από τη Νέα Μάκρη.

Το επόμενο διάστημα το υπουργείο Υγείας αναμένεται να θέσει σε δημόσια διαβούλευση σχέδιο νόμου, που μεταξύ άλλων θα προβλέπει, κατά πληροφορίες, την ένταξη στο ΕΚΑΒ του στόλου των Κέντρων Υγείας. Παράλληλα όμως, θα προβλέπει και την υποχρεωτική μετάταξη του προσωπικού των Κέντρων Υγείας που εργάζονται στα ασθενοφόρα (οδηγοί, τραυματιοφορείς κ.ο.κ.) στο Κέντρο Αμεσης Βοήθειας για την επιπλέον ενίσχυσή του. Υπενθυμίζεται δε, πως το υπουργείο Υγείας έχει λάβει το πράσινο φως για την πρόσληψη 800 διασωστών, αν και οι ανάγκες υπολογίζονται περισσότερες.

5. Ενιαία Λίστα Χειρουργείων

Ενα ακόμη «αγκάθι» στη λειτουργία του ΕΣΥ είναι οι αναμονές για χειρουργικές επεμβάσεις, που έως τα τέλη του χρόνου αναμένεται να τεθούν υπό ένα… ηλεκτρονικό μάτι. Ενδεικτικά αναφέρεται πως η λίστα χειρουργείου του νοσοκομείου Ευαγγελισμός, που αναρτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου, αριθμούσε συνολικά 5.186 εγγραφές ασθενών. Για ορισμένους μάλιστα η αναμονή ξεπερνούσε τα δύο έτη! Επειτα όμως από την ψήφιση του νόμου για την Ενιαία Λίστα Χειρουργείων σε ηλεκτρονική μορφή, βρίσκεται ήδη υπό εξέλιξη η εκκαθάριση και η επικαιροποίηση των λιστών από τα νοσοκομεία όλης της χώρας, ώστε να ξεκαθαρίσει το ομιχλώδες τοπίο (διπλοεγγραφές κ.ο.κ.). Επειτα, με την εφαρμογή της σχετικής πλατφόρμας που  θα διασυνδέει όλα τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, θα ληφθούν και οι σχετικές αποφάσεις εφόσον και όπου διαπιστωθούν πολύμηνες αναμονές. Μια λύση που προκρίνεται είναι η σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για ταχύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.

6. Οι εφημερίες

Τις παθογένειες των εφημεριών επιχειρεί να θεραπεύσει η ηγεσία του υπουργείου Υγείας, εξετάζοντας κάθε πιθανό σενάριο. Σήμερα, η αναμονή από την ώρα προσέλευσης ενός ασθενούς, συνήθως ήπιας βαρύτητας, στα ΤΕΠ έως ότου να εξεταστεί μπορεί να αγγίξει ακόμη  και τις 6 ώρες. Αλλες τόσες είναι πιθανόν να περιμένει έως την τελική γνωμάτευση, με τα στελέχη στην οδό Αριστοτέλους να αναζητούν τρόπους για να συρρικνώσουν την ταλαιπωρία των πολιτών. Παρ’ όλα αυτά, οι σχετικές αποφάσεις δεν έχουν κλειδώσει, εν τούτοις παράλληλα συνεχίζεται και η σταδιακή αναβάθμιση των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) σε νοσοκομεία και δομές ανά τη χώρα για τον κτιριακό εκσυγχρονισμό τους.

7. Πρωτοβάθμια Φροντίδα

Η ανασυγκρότηση της παραδοσιακά παραμελημένης Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) βρίσκεται στο επίκεντρο των μεταρρυθμίσεων. Η έναρξη επιπλέον προγραμμάτων προσυμτπωματικού ελέγχου, όπως αυτό για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου, βρίσκεται εν αναμονή ενώ παράλληλα εξετάζεται και η επέκτασή τους σε άλλες μορφές καρκίνου, όπως του πνεύμονα και του δέρματος. Αντίστοιχα, αλλαγές προωθούνται και για την ενίσχυση του θεσμού του Προσωπικού Γιατρού και την προσέλκυση νέων επιστημόνων σε ειδικότητες αιχμής, όπως είναι η Παθολογία και η Γενική Ιατρική. Υπενθυμίζεται πάντως πως τα σχέδια αυτά προσκρούουν στις έντονες αντιδράσεις του ιατρικού κόσμου, λόγω και των μισθολογικών ανισοτήτων που εισάγει το σχέδιο που ανακοινώθηκε.

Ηλεκτρονική πλατφόρμα για τα φάρμακα

Τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την παρακολούθηση της επάρκειας φαρμάκων στην ελληνική αγορά. Παράλληλα και με σχετική καθυστέρηση, καθώς αρχικά είχε ανακοινωθεί πως θα ενεργοποιηθεί στα τέλη Οκτώβρη, θα είναι διαθέσιμη και η εφαρμογή (app) που θα επιτρέπει στους πολίτες να ενημερώνονται από το κινητό τους σχετικά με το ποια φάρμακα λείπουν από τα φαρμακεία.