Αδιαφορία επιδεικνύουν όσοι έχουν χτίσει παράνομα σε δάση και δασικές εκτάσεις να προχωρήσουν στην υποβολή αίτησης ώστε να εξασφαλίσουν προσωρινή «ασυλία» από κατεδαφίσεις και πρόστιμα. Το… ωστικό κύμα που αναμενόταν στις 5 Οκτωβρίου, οπότε ξεκίνησε η λειτουργία της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τις δηλώσεις δασικών αυθαιρέτων που διαχειρίζεται το Ελληνικό Κτηματολόγιο, τελικά δεν ήρθε. Δύο μήνες μετά έχουν υποβληθεί μόλις 346 δηλώσεις και η ευκαιρία για όσους ιδιοκτήτες επιθυμούν να τα σώσουν λήγει στο τέλος του έτους. Αλλά και το συνολικό ενδιαφέρον είναι υποτονικό, καθώς οι επισκέψεις στην ηλεκτρονική πύλη δεν ξεπέρασαν τις 1.000.

Το σύνολο των δηλωμένων γεωτεμαχίων φτάνουν μόνο τα 546 στρέμματα, όταν οι εκτιμήσεις για την έκταση που καταλαμβάνουν οι οικιστικές πυκνώσεις – δηλαδή τα χωριά αυθαιρέτων σε δάση και δασικές εκτάσεις – προσεγγίζουν τα 600.000 στρέμματα. Είναι ενδεικτικό ότι, με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που είχαν προκύψει από τις αναρτήσεις των δασικών χαρτών προ πενταετίας, στο 50% της επικράτειας τα αυθαίρετα χωριά καταλαμβάνουν περί τα 300.000 στρέμματα.

Τις περισσότερες πιέσεις δέχονται οι δύο μεγαλύτερες πληθυσμιακά περιφέρειες της χώρας. Σύμφωνα με τα δεδομένα των δασικών χαρτών, μόνο στην Αττική οι συγκεντρώσεις δασικών αυθαιρέτων καταλαμβάνουν περίπου 116.000 στρέμματα, με τον Δήμο Λαυρεωτικής να έχει την τιμητική του, καθώς στις περιοχές του Λαυρίου και της Κερατέας καταγράφονται περίπου 40 οικισμοί.

Προς τρίμηνη παράταση

Στη Χαλκιδική τα χωριά δασικών αυθαιρέτων καταλαμβάνουν περίπου 19.500 στρέμματα, κυρίως στους Δήμους Σιθωνίας και Προποντίδας και στη Θεσσαλονίκη πάνω από 19.000 στρέμματα. Πολλές οικιστικές πυκνώσεις έχουν καταγραφεί και σε άλλες περιοχές, όπως στην Κορινθία, στον Δήμο Λουτρακίου – Περαχώρας – Αγίων Θεοδώρων, στη Λιβαδειά κ.λπ.

Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν και οι (περιορισμένες μέχρι στιγμής) δηλώσεις στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Κτηματολογίου. Εντός Αττικής τα περισσότερα δασικά αυθαίρετα έχουν δηλωθεί στη Ραφήνα, στην Κρωπία, στα Μέγαρα, στο Μαρκόπουλο κ.λπ., ενώ εκτός Λεκανοπεδίου η πλειονότητα των δηλώσεων καταγράφεται στους Δήμους Πισίων και Αγίων Θεοδώρων Κορινθίας, Δροσιάς και Νεροτριβιάς Ευβοίας, Σκήτης Λάρισας, Καβάλας κ.λπ.

Το ιδιαιτέρως χαμηλό ποσοστό των δηλώσεων δασικών αυθαιρέτων, όπως εκτιμά στέλεχος του ΥΠΕΝ, αποδίδεται στις καθυστερήσεις των μηχανικών, οι οποίοι το τελευταίο διάστημα ήταν «μπλοκαρισμένοι» με άλλες προθεσμίες και εργασίες. Αποδίδεται όμως και στην τακτική των Ελλήνων να δραστηριοποιούνται πάντα την παραμονή των καταληκτικών προθεσμιών αλλά και στον «εθισμό» τους στις παρατάσεις, με ευθύνη της Διοίκησης, η οποία είναι πάντα πολύ… ελαστική ως προς αυτές.

Αλλωστε, όπως αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα» η ίδια πηγή, το πιθανότερο είναι να δοθεί τρίμηνη παράταση, δηλαδή έως και τον Μάρτιο του 2023. «Ο νόμος προέβλεπε ότι η πλατφόρμα δήλωσης των δασικών αυθαιρέτων θα έμενε ανοιχτή για ένα εξάμηνο. Ωστόσο, για διάφορους τεχνικούς λόγους καθυστέρησε η έναρξη της λειτουργίας της, με συνέπεια έως το τέλος του έτους να συμπληρώνεται μόνο ένα τρίμηνο. Ολες οι συζητήσεις που έχουν γίνει με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ συγκλίνουν στο ότι πρέπει να δοθεί παράταση» επισημαίνει παράγοντας του υπουργείου.

Πώς θα εξαιρεθούν από την κατεδάφιση

Κατ’ αρχάς, οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που βρίσκονται εντός «οικιστικών πυκνώσεων» πρέπει να τα δηλώσουν στην πλατφόρμα καταβάλλοντας παράβολο 250 ευρώ. Η υπαγωγή οδηγεί αφενός σε αναστολή των κυρώσεων που έχουν ήδη επιβληθεί στις παράνομες κατασκευές (δηλαδή καταλογισμένα πρόστιμα, κατεδαφίσεις) και αφετέρου στην προστασία από νέες κυρώσεις έως ότου προσδιοριστεί η τύχη τους από την πολιτεία.

Μάλιστα, όπως αναφέρει στο «Βήμα» ο γενικός γραμματέας Δασών του ΥΠΕΝ κ. Κωνσταντίνος Αραβώσης, άμεσα θα αποσταλεί εγκύκλιος σε δασικές υπηρεσίες και εφορίες ώστε με την υποβολή της δήλωσης, αυτομάτως να αναστέλλονται οι κυρώσεις. Είναι αξιοσημείωτο ότι προσωρινή εξαίρεση από την κατεδάφιση δεν προβλέπεται για όσα αυθαίρετα έχουν κριθεί ή θα κριθούν ως επικίνδυνα.

Οι αιτήσεις

  • Με την αίτηση οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποδείξουν τις συντεταγμένες του ακινήτου, να το περιγράψουν, όπως και τις κατασκευές που πιθανώς το συνοδεύουν, και να επισυνάψουν, εάν έχουν υποβάλει αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη, ή αίτηση διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος ή οποιοδήποτε άλλο διοικητικό ή ένδικο βοήθημα, με το οποίο αμφισβητούν ότι η ιδιοκτησία τους έχει δασικό χαρακτήρα.
  • Δικαίωμα υποβολής αίτησης δεν έχουν ιδιοκτήτες κατασκευών που δεν είναι κατοικίες, κτιρίων που ανεγέρθηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011, κατοικιών που βρίσκονται εντός αναδασωτέων περιοχών, ή εντός προστατευόμενων περιοχών (Natura 2000, Ramsar κ.ά.), εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν από τον χαρακτηρισμό τους.