Αναγκαία η ευρωπαϊκή συνεργασία για το μεταναστευτικο

Τα πρόσφατα γεγονότα στα ελληνοτουρκικά σύνορα έχουν προκαλέσει την απορία αν υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή πολιτική για τη μετανάστευση. Το ερώτημα είναι γιατί δεν συμμετέχουν και άλλες χώρες στην ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος. Το πρόβλημα των μεταναστών, που αναζητούν στην Ευρώπη καλύτερες συνθήκες ζωής, έχει απασχολήσει επανειλημμένα την Ευρωπαϊκή Ενωση. Αν άλλοτε οι χώρες-μέλη θεωρούσαν ότι θα πρέπει να εξεύρουν λύσεις με γνώμονα την αποδοχή της παραμονής των μεταναστών στην Ενωση, διστάζουν σήμερα. Σε πολλές χώρες κυριαρχεί φόβος, θυμός και άρνηση στην ανεύρεση λύσεων. Η αιτία είναι τόσο ο αυξανόμενος αριθμός όσων αναζητούν νέα πατρίδα, σε σημείο ώστε να αρμόζει η λέξη πλημμυρίδα, όσο και η προσπάθεια της Τουρκίας να εξαναγκάσει τις ευρωπαϊκές χώρες σε λύσεις που αυτή επιθυμεί. Ο μεγάλος αριθμός των μεταναστών, όπως δείχνει το παράδειγμα της Ελλάδας, ξεπερνά τις δυνατότητες πολλών χωρών για παροχή ικανοποιητικής φροντίδας. Ταυτόχρονα προκαλεί αρνητικά αντανακλαστικά στις χώρες που καλούνται ή θα κληθούν να συνεισφέρουν στη λύση του προβλήματος. Οχι μόνο για οικονομικούς λόγους. Ακροδεξιά και συντηρητικά κόμματα αποκτούν όλο και μεγαλύτερη απήχηση επικαλούμενα την παρουσία των μεταναστών. Η Ευρωπαϊκή Ενωση επιθυμεί μια λύση, αλλά οι δυσκολίες του προβλήματος την καθιστούν εξαιρετικά προσεκτική. Κατά τον σουηδικό Τύπο, στη Σουηδία, μια χώρα που δεχόταν άλλοτε χωρίς πρόβλημα μετανάστες, «η κοινή γνώμη έχει αλλάξει στάση». Το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel» αναφέρει ότι όλο και περισσότεροι διερωτώνται και επισημαίνουν τις αρνητικές συνέπειες που μπορεί να έχει η παρουσία προσφύγων. Τούτο λόγω της αυξανόμενης απήχησης ακραίων συντηρητικών απόψεων που αφορούν τόσο το δημοκρατικό πολίτευμα όσο και την ομαλή λειτουργία της Ευρωπαϊκής Eνωσης. Η αντιμετώπιση του προβλήματος είναι γι’ αυτό αναγκαία. Η Eνωση όμως σιωπά. Oπως υπογραμμίζει η γαλλική «LeMonde», η «προστασία» της Ευρώπης προϋποθέτει τη θεσμοθέτηση μόνιμων μηχανισμών, που εξασφαλίζουν τόσο τη συμπαράσταση στους πρόσφυγες όσο και την τήρηση της παράδοσης του ασύλου, αλλά ταυτόχρονα προλαμβάνουν την ανάδειξη δυνάμεων που θέλουν να εκμεταλλευθούν τους φόβους των πολιτών και που καθιστούν τους πρόσφυγες μέσο εκβιασμού.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι υπάρχουσες ρυθμίσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ισχύουν και για την Ελλάδα αποφασίστηκαν το 1997 (Δουβλίνο 1) και το 2003 (Δουβλίνο 2), όταν η μετανάστευση από τη Μικρά Ασία στην Ευρώπη ήταν περιορισμένη. Η αύξηση των μεταναστευτικών ροών από τη Μικρά Ασία άρχισε με την εμφύλια διαμάχη στη Συρία το 2011. Η συμφωνία Δουβλίνο 3 του 2013 και του 2017 δεν άλλαξε τις υπάρχουσες μέχρι τότε βασικές κατευθύνσεις λόγω της αδυναμίας να επιτευχθεί μια ευρύτερη συμφωνία. Κατά την επικρατούσα, σήμερα, άποψη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως την εξέφρασε ο έλληνας επίτροπος Μ. Σχοινάς, «το Δουβλίνο πέθανε».