Γνωρίζουν οι χρηματοοικονομικές αγορές καλύτερα από τους οικονομολόγους; Αναφέρομαι στις συνεχείς επιθέσεις του Ντόναλντ Τραμπ στον Tζερόμ Πάουελ και στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα όσον αφορά τη μείωση των επιτοκίων στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ πιέζει για μείωση του επιτοκίου πολιτικής στο 1%. Με τον πληθωρισμό των ΗΠΑ στο 2,6%, σήμερα, αυτό σημαίνει αρνητικό πραγματικό επιτόκιο 1,6%. Αλλοπρόσαλλη απαίτηση καθώς αρνητικά επιτόκια συνήθως ισοδυναμούν με περιόδους έντονης (χρηματο)οικονομικής κατάρρευσης. Τέτοια κατάρρευση δεν παρατηρείται στις ΗΠΑ σήμερα.
Οι αγορές καταγράφουν τις επιθέσεις του αμερικανού προέδρου με τρόπο «χαλαρό». Ο Τραμπ έχει αποφασίσει να επιτύχει μείωση επιτοκίων με προσωπικές επιθέσεις όχι μόνο στον Πάουελ, αλλά και σε άλλα μέλη της Fed. Τελευταίο παράδειγμα; H Λίζα Κουκ, την οποία ο Τραμπ «απέλυσε» μέσω μηνύματος στο Truth Social με την κατηγορία κάποιας παρατυπίας σε αίτηση στεγαστικού δανείου της.
Ο αμερικανός πρόεδρος δεν έδωσε στη δημοσιότητα αξιόπιστα αποδεικτικά στοιχεία κατά της Κουκ, η οποία καλείται, τώρα, να αποδείξει την αθωότητά της (ασκώντας, την ίδια στιγμή, μήνυση κατά της παράτυπης απόφασης του Τραμπ).
Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι εάν ο Τραμπ απολύσει, και με νομική σφραγίδα, την Κουκ, θα αποκτήσει πλειοψηφία 4-3 στις αποφάσεις επιτοκίων. Οι αναλυτές αυτοί λησμονούν ότι ο Τραμπ δεν ικανοποιείται με οριακές πλειοψηφίες. Θέλοντας απόλυτο έλεγχο των πάντων, εκτιμώ ότι ο Τραμπ θα συνεχίσει τις επιθέσεις του στη Fed ακόμα και μετά την έξοδο της Κουκ.
Και όμως, το 10ετές επιτόκιο δανεισμού των ΗΠΑ έχει παρουσιάσει τις τελευταίες 30 ημέρες αύξηση μόνο κατά 5 μονάδες βάσης (φτάνοντας το 4,28%).
Οι οικονομολόγοι διαφωνούν με τη «χαλαρή» αντίδραση των αγορών. Σύμφωνα με έρευνα των «Financial Times», μεταξύ 94 οικονομολόγων το 95% θεωρεί ότι η διαμάχη με τη Λίζα Κουκ έχει ήδη καταστρέψει την αξιοπιστία της Fed. Το δε 28% παραμένει προσεκτικά αισιόδοξο ότι η Fed θα διατηρήσει «ίχνη» αξιοπιστίας το 2029 όταν, με το «καλό» (ή το «κακό»), ο Τραμπ αφήσει τον Λευκό Οίκο!
Ο πληθωρισμός ήδη υπερβαίνει το 2%. Ο αμερικανός πρόεδρος, επιβάλλοντας μεγάλη μείωση επιτοκίων, θα οδηγήσει σε έκρηξη πληθωριστικών προσδοκιών και περαιτέρω πληθωρισμό ο οποίος πολύ δύσκολα θα τιθασευτεί. Παράλληλα, όμως, το παράλογα χαμηλό επιτόκιο πολιτικής θα οδηγήσει σε χρηματιστηριακή «φούσκα» αλλά και «φούσκα» στην αγορά κατοικίας.
Τέτοιου είδους «φούσκες» αποτελούν προπομπό βαθιάς οικονομικής ύφεσης. Η οποία, βέβαια, δεν θα περιορισθεί στις ΗΠΑ αλλά λόγω την παγκόσμιας οικονομικής της επιρροής θα «χτυπήσει» την «πόρτα» και του υπόλοιπου κόσμου…
Ο Tραμπ προσπαθεί να κλείσει με «γρήγορο» τρόπο τον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας μήπως και λάβει το Νομπέλ Ειρήνης. Mάλλον έχει περισσότερες πιθανότητες για το Νομπέλ Οικονομικών.
Κατάφερε το ακατόρθωτο. Ποιο είναι αυτό; Nα συσπειρώσει όλους τους οικονομολόγους (οι οποίοι ποτέ δεν συμφωνούν μεταξύ τους!) ενάντια στους αλλοπρόσαλλους δασμούς και τις απαράδεκτες επιθέσεις του στη Fed!
Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool.
