Αν και το τέλος δεν έχει ακόμη γραφεί στο «αφήγημα» των Ολλανδών που προσπαθούν να περιορίσουν τις εκπομπές αζώτου, η κυβέρνηση της χώρας δείχνει ότι έχει τη βούληση να υιοθετήσει επώδυνα μέτρα. Και αυτό διότι έχει πια ξεπεράσει τα όριά του το παλιό μοντέλο της εντατικής γεωργίας που εφαρμόζεται, το οποίο ξεκίνησε σταδιακά από την εποχή του Ρέμπραντ και του Βερμέερ, όταν γη ανακτήθηκε από τη θάλασσα, με τους ανεμόμυλους να δουλεύουν για να στραγγίζουν τις πεδιάδες.

Σήμερα οι αγροτικές πρακτικές στη χώρα έχουν ξεπεράσει κάθε φαντασία. Μέχρι και μαούνες έχουν επιστρατεύσει για την εκτροφή ζώων καθώς η γη έχει πλέον εξαντληθεί. Δεν έχει περάσει καιρός από την ημέρα που πυροσβέστες «ψάρεψαν» λίγο έξω από το λιμάνι του Ρότερνταμ αγελάδες που είχαν γλιστρήσει από πλωτή φάρμα, εγκατεστημένη σε φορτηγίδα, και παρασύρθηκαν στα νερά του ποταμού Nieuwe Maas.

Αυτή η ιδιόρρυθμη φάρμα «συμπυκνώνει» τη φιλοσοφία των Ολλανδών για την παραγωγή τροφίμων, δηλαδή την καλλιέργεια μεγάλων ποσοτήτων σε περιορισμένη γη, που μετέτρεψε τη χώρα σε δεύτερη αγροτική δύναμη παγκοσμίως (μετά τις ΗΠΑ που υπερβαίνουν κατά 250 φορές το μέγεθός της), με τις ετήσιες πωλήσεις αγροτικών προϊόντων στο εξωτερικό να ξεπερνούν τα 100 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, η χρήση φυτοπροστατευτικών ουσιών και ζωοτροφών είναι τεράστια. Κάθε στρέμμα ολλανδικής φάρμας φιλοξενεί τέσσερις φορές περισσότερα ζώα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, με το εκκρινόμενο άζωτο να απειλεί με αποσταθεροποίηση τα οικοσυστήματα. Ενώσεις αζώτου όμως παράγονται και από άλλες πηγές και η προσπάθεια της Ολλανδίας για τον περιορισμό τους, βάσει των κανόνων της ΕΕ, ήταν έως το 2019 αναποτελεσματικές.

Γι’ αυτό, με διάταγμα του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας, κάθε δραστηριότητα που οδηγεί στην παραγωγή αζώτου πρέπει πια να «ισορροπεί» με περικοπές αζώτου από άλλη δραστηριότητα.

Ετσι, παρά την έλλειψη στέγης, η ανέγερση νέων κτιρίων έχει περιοριστεί. Τα όρια ταχύτητας στους αυτοκινητοδρόμους μειώθηκαν ώστε οι χαμηλότερες εκπομπές να επιτρέψουν σε άλλους τομείς της οικονομίας να συνεχίσουν.

Το αεροδρόμιο Schiphol καταφεύγει στην αγορά αγροκτημάτων τα οποία κλείνει προκειμένου να επιτρέπεται η απογείωση αεροπλάνων.

Πέρυσι παρουσιάστηκε ένα σαρωτικό σχέδιο περικοπών στις εκπομπές αζώτου έως το 2030. Η κυβέρνηση δεσμεύθηκε να πληρώσει 24 δισ. ευρώ για να εξαγοράσει έως και 3.000 μεγάλους ρυπαντές, κυρίως αγροκτήματα, ώστε ο αριθμός των ζώων εκτροφής να περιοριστεί.

Τα μέτρα όμως τροφοδότησαν διαμαρτυρίες που επηρέασαν τις κάλπες στις τοπικές εκλογές της 15ης Μαρτίου. Το νέο κόμμα που εκπροσωπεί τους αγρότες πήρε 1,5 εκατομμύριο ψήφους (19%) σε μια χώρα που απασχολεί μόλις 244.000 ανθρώπους στη γεωργία. Ετσι, το μεγάλο ερώτημα πλέον είναι εάν τελικά θα υλοποιηθεί ο κυβερνητικός σχεδιασμός για περικοπές αζώτου.