Πεζογράφος με ασφαλώς περίοπτη θέση στον νεοελληνικό λογοτεχνικό κανόνα, ο γεννημένος στα Λεχαινά Ηλείας Ανδρέας Καρκαβίτσας (1865-1922) ανήκει στην τριανδρία των διηγηματογράφων της χρυσής εποχής του νεοελληνικού διηγήματος μαζί με τους Βιζυηνό και Παπαδιαμάντη. Τα διηγήματα της συλλογής Λόγια της πλώρης (1899) είναι κλασικό ανάγνωσμα, τα μυθιστορήματά του Λυγερή (1896) και Ζητιάνος (1897) κυκλοφορούν αδιαλείπτως, η «Γοργόνα» και το «Γιούσουρι» είναι διηγήματα ανθολογούμενα συχνά σε σχολικά αναγνωστικά, ενώ η βιβλιογραφία του δείχνει πως ήταν γνωστός στο ευρωπαϊκό κοινό της εποχής του, αρχικά με γερμανικές και αγγλικές μεταφράσεις διηγημάτων του, ήδη από το 1886.
Στην αθηναϊκή κοινωνία του 19ου αιώνα, ο στρατιωτικός γιατρός από τα Λεχαινά θα συνδεθεί με τον Κωστή Παλαμά και τον Γρηγόριο Ξενόπουλο – θα είναι μέλη και οι τρεις της αλυτρωτικής «Εθνικής Εταιρείας» -, θα έχει μακρά φιλία και αλληλογραφία με τον Κωσταντίνο Χατζόπουλο και θα συνεργαστεί με πάμπολλες εφημερίδες και περιοδικά της εποχής (Ακρόπολις, Αστυ, Εβδομάς, Εστία, Νουμάς, Τέχνη, Χρόνος κ.ά.) δημοσιεύοντας διηγήματα, χρονογραφήματα, ταξιδιωτικές εντυπώσεις και ποικίλα άρθρα, λαογραφικού, ιστορικού και πολιτικοκοινωνικού περιεχομένου. Εξαιρετικά οξυδερκής παρατηρητής της ελληνικής κοινωνίας, σφοδρός κριτικός, υποστηρικτής της δημοτικής, από τα ιδρυτικά μέλη το 1910 του Εκπαιδευτικού Ομίλου, άφησε και πλούσια αρθρογραφία για το γλωσσικό ζήτημα. Πεθαίνει στην Αθήνα σε ηλικία 57 ετών, από τη φυματίωση που τον ταλαιπωρούσε από χρόνια, και είναι απορίας άξιο πώς αυτή η έντονη προσωπικότητα, ο δραστήριος συγγραφέας δεν ενέπνευσε μια κριτική παραγωγή για τη ζωή και το έργο του ανάλογη σε όγκο με εκείνη των άλλων δύο σημαντικών διηγηματογράφων μας.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
