Το σχέδιο για την πλήρη αποκοπή της Δυτικής Όχθης από την Ανατολική Ιερουσαλήμ, με την δημιουργία ενός εβραϊκού εποικισμού ανάμεσα τους, θέλει να θέσει σε εφαρμογή ο ισραηλινός ακροδεξιός υπουργός Οικονομικών, της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου, Μπεζαλέλ Σμότριτς. Σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε οι εργασίες για τον οικισμό θα ξεκινήσουν άμεσα (την επόμενη εβδομάδα) και ο στόχος τους όπως είπε είναι να «θαφτεί η ιδέα ενός παλαιστινιακού κράτους».
Οι ανακοινώσεις αυτές προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από την παλαιστινιακή πλευρά με το σύνολο των οργανώσεων και των θεσμών των Παλαιστινίων να καταδικάζουν σφοδρά το σχέδιο και να ξεκαθαρίζουν ότι κάτι τέτοιο θα ακύρωνε κάθε ειρηνευτικό σχέδιο στην περιοχή.
Ο Σμότρις επικαλείται πράσινο φως Τραμπ και Νετανιάχου για τον εποικισμό
Ο Σμότριτς έκανε τις ανακοινώσεις από την περιοχή όπου σχεδιάζεται η κατασκευή του οικισμού στο Μαάλε Αντουμίμ, τονίζοντας μάλιστα ότι τόσο ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, όσο και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συμφώνησαν στο να ξαναμπεί μπροστά η ανάπτυξη του E1 (όπως λέγεται ο εποικισμός). Παρά ταύτα δεν υπήρξε άμεση επιβεβαίωση από κανέναν από τους δύο.
Όπως ανέφερε ο Σμότριτς: «Όποιος στον κόσμο προσπαθεί σήμερα να αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος θα λάβει την απάντησή μας επί του πεδίου. Όχι με έγγραφα ούτε με αποφάσεις ή δηλώσεις, αλλά με γεγονότα. Γεγονότα με σπίτια, γεγονότα με γειτονιές».
Το Ισραήλ πάγωσε τα κατασκευαστικά σχέδια στο Μάαλε Αντουμίμ το 2012, και ξανά μετά από μια αναβίωση της κατασκευής του το 2020, εξαιτίας αντιρρήσεων από τις ΗΠΑ, τους Ευρωπαίους συμμάχους και άλλες δυνάμεις που θεώρησαν το έργο απειλή για οποιαδήποτε μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία με τους Παλαιστίνιους.
Η κίνηση αυτή θα μπορούσε να απομονώσει περαιτέρω το Ισραήλ, το οποίο πλέον δέχεται σφοδρή κριτική από τους περισσότερους Δυτικούς συμμάχους του για την στρατιωτική του επίθεση στη Γάζα, ενώ πολλοί εξ αυτών έχουν πλέον ξεκαθαρίσει ότι θα αναγνωρίσουν την Παλαιστίνη.
Στην ανακοίνωση με τίτλο «Θάβοντας την ιδέα ενός παλαιστινιακού κράτους», το γραφείο του Σμότριτς ενημέρωσε ότι ο υπουργός είχε εγκρίνει το σχέδιο για την κατασκευή 3.401 κατοικιών για Ισραηλινούς εποίκους μεταξύ ενός υπάρχοντος οικισμού στη Δυτική Όχθη και της Ιερουσαλήμ.
Η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία επέβαλαν κυρώσεις τον Ιούνιο στον Σμότριτς, ενώ η δημοτικότητα του έχει μειωθεί τόσο τους τελευταίους μήνες, ώστε το κόμμα του δεν θα κέρδιζε ούτε μία έδρα αν διεξάγονταν σήμερα βουλευτικές εκλογές.
Σοβαρές αντιδράσεις από Ισραηλινούς, Παλαιστίνιους και διεθνή κοινότητα
Η οργάνωση Breaking the Silence, μια ισραηλινή οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ιδρύθηκε από πρώην Ισραηλινούς στρατιώτες, άσκησε έντονη κριτική στον Σμότριτς, κατηγορώντας τον ότι ενθαρρύνει την εποικιστική δραστηριότητα στη Δυτική Όχθη, την ώρα που η προσοχή του κόσμου είναι στραμμένη στον πόλεμο της Γάζας.
«Αυτή η αρπαγή γης και η επέκταση των οικισμών όχι μόνο θα κατακερματίσει περαιτέρω τα παλαιστινιακά εδάφη, αλλά θα εδραιώσει περαιτέρω το απαρτχάιντ», ανέφερε σε σχετική ανακοίνωση.
Ο Ναμπίλ Αμπού Ρουντέινεχ, εκπρόσωπος του Παλαιστίνιου προέδρου, κάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες να πιέσουν το Ισραήλ να σταματήσει την κατασκευή εποικισμών.
Το Κατάρ, το οποίο έχει μεσολαβήσει μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ στις προσπάθειες για την εξασφάλιση εκεχειρίας στη Γάζα, καταδίκασε τις ενέργειες του Σμότριτς ως «κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
Η Χαμάς χαρακτήρισε το σχέδιο ως μέρος των «αποικιακών, εξτρεμιστικών» πολιτικών του Ισραήλ και κάλεσε τους Παλαιστίνιους να το σταματήσουν. Το Ισραήλ έχει απορρίψει εδώ και καιρό τις κατηγορίες για παραβιάσεις δικαιωμάτων.
Η Peace Now, η οποία παρακολουθεί την εποικιστική δραστηριότητα στη Δυτική Όχθη, δήλωσε ότι υπάρχει ακόμα δρόμος για να ξεκινήσει η κατασκευή, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης του Ανώτερου Συμβουλίου Σχεδιασμού του Ισραήλ. Αλλά αν όλα ολοκληρωθούν, οι εργασίες υποδομής θα μπορούσαν να ξεκινήσουν μέσα σε λίγους μήνες και η κατασκευή κατοικιών σε περίπου ένα χρόνο.
Το πλαίσιο για τους εποικισμούς
Περίπου 700.000 Ισραηλινοί έποικοι ζουν ανάμεσα σε 2,7 εκατομμύρια Παλαιστίνιους στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Το Ισραήλ προσάρτησε την Ανατολική Ιερουσαλήμ σε μια κίνηση που δεν αναγνωρίζεται από τις περισσότερες χώρες, αλλά δεν έχει επεκτείνει επίσημα την κυριαρχία του στη Δυτική Όχθη. Το σχέδιο των δύο κρατών προβλέπει ένα παλαιστινιακό κράτος στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, που θα υπάρχει δίπλα στο Ισραήλ.
Το Ισραήλ επικαλείται ιστορικούς και βιβλικούς δεσμούς με την περιοχή, την οποία αποκαλεί Ιουδαία και Σαμάρεια, και λέει ότι οι οικισμοί παρέχουν στρατηγικό βάθος και ασφάλεια.
Το μεγαλύτερο μέρος της διεθνούς κοινότητας θεωρεί όλους τους οικισμούς παράνομους βάσει του διεθνούς δικαίου, μια θέση που υποστηρίζεται από πολλά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
