Με τον Χοακίν Φίνιξ για μια ακόμα φορά σε φόρμα, ο κατά Ρίντλεϊ Σκοτ Ναπολέων Βοναπάρτης, είναι η πιο «προσγειωμένη» κινηματογραφική εκδοχή του θρυλικού Γάλλου αυτοκράτορα τον οποίο βλέπουμε πλήρως εξαρτημένο από την γυναίκα της ζωής του.

Βαθμολογία

5: εξαιρετική

4: πολύ καλή

3: καλή

2: ενδιαφέρουσα

1: μέτρια

0: απαράδεκτη

***

«Ναπολέων» (Napoleon, ΗΠΑ/ Αγγλία, 2023)

Σκηνοθεσία: Ρίντλεϊ Σκοτ

Παίζουν: Χοακίν Φίνιξ, Βανέσα Κίρμπι, Ρούπερτ Εβερετ κ.α.

Η πιο προσγειωμένη και ήρεμη αντιμετώπιση του Αυτοκράτορα της Γαλλίας Ναπολέων Βοναπάρτη στον κινηματογράφο, από την εποχή της ομότιτλης, χωρίς ήχο ταινίας του Αμπέλ Γκανς, παραγωγής 1927. Η μεγαλύτερη δύναμη της μεγαλειώδους ετούτης κινηματογραφικής παραγωγής, ενός πραγματικά λαμπρού έπους από αυτά που σπανίως πια γυρίζονται, είναι ο Χοακίν Φίνιξ που με απόλυτη πειθώ και χωρίς στόμφο μας δείχνει όλο το μέγεθος της φιλοδοξίας αλλά και της αλαζονείας του Ναπολέοντα

Επί δύο ώρες και 38’ ο σκηνοθέτης Ρίντλεϊ Σκοτ θα μας ταξιδέψει σε πολλά σημεία του κόσμου όπου βρέθηκε ο Ναπολέοντας και θα το κάνει όσο καλύτερα μπορεί σε μια άρτια σε όλους τους τομείς παραγωγή (σκηνογραφία, φωτογραφία, φυσικοί φωτισμοί, μοντάζ- όλα παίρνουν άριστα). Συγχρόνως όμως δεν θα ξεχάσει ποτέ ότι η πραγματική του έρευνα βρίσκεται μέσα στο εσωτερικό του ηγέτη, την ψυχή του. Και εκεί ο Σκοτ ξέρει πολύ καλά (γιατί με τον Φίνιξ είχε συνεργαστεί και στον «Μονομάχο») ότι έχει στην διάθεσή του ένα τρομερό εργαλείο.

Όμως ο Φίνιξ δεν είναι το μόνο εργαλείο του σκηνοθέτη ο οποίος αφήνει διακριτικά την δική του πινελιά στον κόσμο των ημερών μας, τονίζοντας την επιρροή που άσκησε η γυναίκα στην άνοδο του Ναπολέοντα και συγκεκριμένα η Ζοζεφίνα (Βανέσα Κίρμπι) με την οποία ο αυτοκράτορας ανάπτυξε μια πολύ ιδιαίτερη, σύνθετη σχέση (πολύτιμη η συμβολή του σεναριογράφου Nτέιβιντ Σκάρπα). Υπήρχε ένας άρρηκτος δεσμός ανάμεσα σε αυτούς τους δύο ανθρώπους, ακόμα και όταν ο Ναπολέοντας αποφάσισε να την χωρίσει επειδή η Ζοζεφίνα δεν μπορούσε να του χαρίσει απογόνους.

Ενίοτε, ηχητικό «χαλί» της ταινίας Napoleon είναι η αλληλογραφία τους, τα γράμματα που αντάλλαξαν και που διαβάζουν οι Φίνιξ και Κίρμπι. «Δεν είσαι τίποτα χωρίς εμένα» ακούμε ανάμεσα σε άλλα να λένε μεταξύ τους και πάνω σε αυτή την σχέση βρίσκεται η κρυφή δύναμη, ο αόρατος κινητήριος μοχλός της ιστορίας που ισορροπεί ανάμεσα στον αυτοκράτορα που βρισκόταν πάντα πρώτος στο πεδίο της μάχης και το ανασφαλές, συχνά γελοίο «παιδί» κεκλεισμένων των θυρών.

Βαθμολογία: 3 ½

(προβάλλεται σε περισσότερες από 150 αίθουσες της Ελλάδας)

***

«Με τα μάτια της Νταλβά (Dalva, Βέλγιο, 2023)

Σκηνοθεσία: Εμανουέλ Νικό

Παίζουν: Ζέλντα Σαμσόν, Ζαν-Λουί Κουλός, Σαντρίν Μπλανκ κ.α.

Το ευαίσθητο θέμα της σεξουαλικής κακοποίησης μέσα στην οικογένεια απαιτεί τεράστια προσοχή στην διαχείρισή του και αυτό, σίγουρα, είναι κάτι που βρίσκεται στις προτεραιότητες της Εμανουέλ Νικό στην πρώτη μάλιστα σκηνοθεσία της σε μεγάλου μήκους ταινία. Με νεύρο, τόλμη και μια μαγνητική πρωταγωνίστρια στον ρόλο της Νταλβά, η Νικό πιάνει τον ταύρο από τα κέρατα και μας παραδίδει μια υποδειγματική «μελέτη», η οποία δεν αφήνει τίποτα ανεξερεύνητο μέσα σε ένα σωστό χρονοδιάγραμμα προκειμένου ο θεατής ποτέ να μην νιώσει κόπωση. Η 12χρονη Νταλβά, είναι ένα φοβισμένο πλάσμα που εκφράζει τον φόβο του επιθετικά μη μπορώντας να αντέξει στην ιδέα της ζωής χωρίς τον μεγάλο έρωτά της.

Μόνο που ο άντρας με τον οποίο η Νταλβά, είναι ερωτευμένη, δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον πατέρα της που την κακοποιούσε σεξουαλικά και που τώρα βρίσκεται στην φυλακή. Την κλείνουν σε ίδρυμα αλλά φυσικά αυτό δεν μπορεί να απαλύνει τον πόνο της. Πως θα τα βγάλει πέρα; Μπροστά στο σύνθετο και καυτό θέμα της, η σκηνοθέτρια δεν προσφέρει λύσεις ούτε και ενδιαφέρεται να το εκμεταλλευτεί με λαϊκισμό. Ενδιαφέρεται μόνο για την κατανόηση του τραυματισμένου αυτού πλάσματος και πράγματι μέσω μιας μικρής αποκάλυψης, της Ζελντά Σαμσόν καταφέρνει να μας βάλει μέσα στο πετσί της ηρωίδας της.

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ΓΑΛΑΞΙΑΣ – ΑΤΛΑΝΤΙΣ – ΑΒΑΝΑ ΧΑΛΑΝΔΡΙ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΒΑΚΟΥΡΑ

***

«Πράσινα σύνορα» (Zielona granica/ Green border, διεθνής συμπαραγωγή 2023)

Σκηνοθεσία: Ανιέσκα Χόλαντ

Παίζουν: Τζαλάλ, Μάγια Οστασέβσκα, Τόμας Βιόσοκ κ.α.

H μεταναστευτική κρίση που ξεκίνησε το 2014 και τείνει να αλλοιώσει εντελώς το δημοκρατικό πρόσωπο της Ευρώπης είναι το θέμα που ουσιαστικά απασχολεί την Πολωνή σκηνοθέτρια Ανιέσκα Χόλαντ στην τελευταία ταινία της. Τοποθετώντας την ιστορία στα σύνορα Λευκορωσιας – Πολωνίας, σε ένα κρατικό δάσος της Πολωνίας που υποτίθεται ότι είναι το εύκολο σημείο πρόσβασης, η Χόλαντ με οδηγό της αληθινές ιστορίες μεταναστών καταγράφει δευτερόλεπτο προς δευτερόλεπτο το μαρτύριο μιας οικογένειας Σύρων που προσπαθούν, απελπισμένα, να γαντζωθούν από το ευρωπαϊκό «όνειρο».

Μοιράζοντας την ταινία σε κεφάλαια, η σκηνοθέτρια (που έκανε εξαντλητική έρευνα για την ταινία), εξετάζει επίσης την πλευρά των στρατιωτικών στα σύνορα, όπως και μιας ομάδας γυναικών ακτιβιστριών που προσπαθούν να προσφέρει βοήθεια σε όσους την χρειάζονται. Και όλα αυτά με ένα αποστομωτικά στακάτο, ασπρόμαυρο film making. Εξαιρετικά δυσάρεστη και ειλικρινής, η ταινία αποφεύγει το κήρυγμα και σχεδόν σαν ντοκιμαντέρ καταγράφει απλώς τα γεγονότα αφήνοντας τον θεατή παγωμένο μπροστά σε μια ταινία που δικαιότατα κέρδισε το βραβείο της επιτροπής στο τελευταίο φεστιβάλ Βενετίας.

Βαθμολογία: 3 ½

ΑΘΗΝΑ: ΔΑΝΑΟΣ

***

«Κόκκινος ουρανός» (Roter Himmel, Γερμανία, 2023)

Σκηνοθεσία: Κρίστιαν Πέτζολντ

Παίζουν: Τόμας Σούμπερτ, Πόλα Μπιρ κ.α.

Στις ταινίες του Γερμανού σκηνοθέτη Κρίστιαν Πέτζολντ («Γιέλα», «Τζέρικο», «Μπάρμπαρα»), δεν βρίσκουμε συχνά χιούμορ, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν το έχει και τρανή απόδειξη, η πιο ευχάριστη (μέσα στην μελαγχολία της) μέχρι σήμερα ταινία του. Χαλαρά γυρισμένη, χωρίς τίποτα το επιτηδευμένο και με αστείες ατάκες που θαυμάζεις για την ευφυία τους, η ταινία παρακολουθεί την ζωή σε ένα εξοχικό όπου θα συμβιώσουν για λίγες μέρες τέσσερις εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους νέοι. Ανθρωποι που δεν μοιάζουν να επικοινωνούν σε τίποτα μεταξύ τους, για λίγο σε μια νέα ρουτίνα (σούπερ μάρκετ, παραλία, φαγητό, κουβέντα, μικρο- τσακωμοί). Την μερίδα του λέοντος έχει ο Τόμας Σούμπερτ στον ρόλο ενός ευτραφούς συγγραφέα που ούτε τον εαυτό του δεν μοιάζει να χωνεύει.

Θα γίνει το βαρόμετρο της ιστορίας, με δεύτερο κεντρικό πρόσωπο μια γυναίκα (Πόλα Μπιρ) που φυσικά θα τον αναστατώσει – και όχι μόνο επειδή δεν της αρέσουν τα γραπτά του. Οσο δυσαρεστημένοι δείχνουν όλοι, τόσο πιο πολύ γελάμε εμείς, αν και ο Πέτζολντ, ακριβώς επειδή είναι αυτός που είναι, επιλέγει μια απότομη προσγείωση για όλους – χαρακτήρες και θεατές – αφήνοντας τους τελευταίους με ένα όχι και τόσο δυσάρεστο σφίξιμο στο στομάχι.

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ΝΙΡΒΑΝΑ – ΣΠΟΡΤΙΝΓΚ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΝΑΝΑ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΟΛΥΜΠΙΟΝ

***

«Ο πυρετός του Πετρόφ» (Petrov’s Flu, Ρωσία/ Γαλλία, 2021)

Σκηνοθεσία: Κίριλ Σερεμπρένικοφ

Παιζουν: Σεμιόν Σερζίν, Τσουλπάν Καμάτοβα κ.α.

Αυτή η ταινία δεν προέκυψε – όπως ίσως φανταστούν πολλοί – μετά την επιδημία του COVID 19 γιατί ο Κίριλ Σερεμπρένικοφ, το «κακό παιδί» του σύγχρονου ρωσικού κινηματογράφου (στην πατρίδα του έχει κυνηγηθεί και πλέον εργάζεται κυρίως στην Ευρώπη) την γύρισε πριν το ξέσπασμα του ιού. Ενοχλητική, αγχωτική αλλά και ενδιαφέρουσα, η ταινία βάση σεναρίου το μυθιστόρημα του Αλεξέι Σαλνικοφ «The Petrovs In and Around the Flu», πραγματεύεται μια επιδημία γρίπης η οποία μαστίζει την μετασοβιετική Ρωσία.

Όμως στην πραγματικότητα είναι μια υπόγεια πολιτική αλληγορία για την ίδια την Ρωσία και το σάπιο εσωτερικό της, μέσα στο οποίο παλεύει ο κεντρικός ήρωας της ιστορίας, ένας σχεδιαστής κόμικ που νοσεί σοβαρά (Σεμιόν Σερζίν). Ο Σερεμπρένικοφ ταλαντεύεται ανάμεσα στον πραγματικό και στον μη πραγματικό κόσμο και το αποτέλεσμα είναι ένας «καφκικός» εφιάλτης που μπορεί να εκληφθεί σαν ένας ιδιαίτερος αν και κάπως παρατραβηγμενος, ίσως, στοχασμός για μια χώρα που έχει χάσει τα πάντα, ακόμα και την ελπίδα για καλύτερες μέρες.

Βαθμολογία: 2 ½

ΑΘΗΝΑ: AΣΤΟΡ – ΑΝΔΟΡΑ ΘΕΣ/ΚΗ: ΒΑΚΟΥΡΑ

***

«Ο δρόμος της εξιλέωσης» (Desperation Road, ΗΠΑ, 2023)

Σκηνοθεσία: Ναντίν Κρόκερ

Παίζουν: Γουίλα Φιτζέραλντ, Γκάρετ Χέντλουντ, Μελ Γκίμπσον κ.α.

Καλογυρισμένο, ιδίως στις νυχτερινές σκηνές του, αν και σεναριακά χωρίς κάτι το ιδιαίτερο, ανεξάρτητο b movie της Ναντίν Κρόκερ (δεύτερη ταινία της), είναι το σταυροδρόμι της μοίρας για δύο νέους ανθρώπους που βρίσκονται στα όριά τους: στην μια πλευρά ένας πρώην φυλακισμένος (Γκάρετ Χέντλουντ) που δείχνει παραιτημένος από την ζωή και στην άλλη μια νεαρή άπορη μητέρα (Γουίλα Φιτζέραλντ) που με τα χέρια της βαμμένα με αίμα, προσπαθεί να φροντίσει το ανήλικο κορίτσι της (Πάιπερ Μπράουν).

Όλα αυτά με φόντο την «βρώμικη» πλευρά της πολιτείας του Μισισιπή την οποία η Κρόκερ ελέγχει καλά γιατί την ξέρει (κατάγεται από τον αμερικανικό Νότο). To σενάριο του Μάικλ Φάρις Σμιθ είναι βασισμένο στο δικό του μπεστ σέλερ, ενώ στον συμπληρωματικό ρόλο του πατέρα του Χέντλουντ θα βρούμε τον Μελ Γκίμπσον του οποίου η συμμετοχή στην ταινία έγινε, προφανώς συμμετέχει στην ταινία για να την βοηθήσει.

Βαθμολογία: 2

ΑΘΗΝΑ: VILLAGE PENTH – ΑΕΛΛΩ – OPTIONS CINEMAS ΙΛΙΟΝ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: VILLAGE κ.α.

«Επιθυμία» (Wish, ΗΠΑ, 2023)

Προβάλλεται επίσης σε περισσότερες από 130 αίθουσες της Ελλάδας, το τελευταίο επίτευγμα της Disney στα κινούμενα σχέδια, η «Επιθυμία» (Wish, ΗΠΑ, 2023), μια παραλλαγή του παραμυθιού με το τζίνι και τις τρεις ευχές: εδώ, μια μικρή και πανέξυπνη ιδεαλίστρια, η Ασα κάνει μια τόσο δυνατή ευχή που πραγματοποιείται χάρη στο Σταρ μια κοσμική δύναμη, με το οποίο η Άσα θα αντιμετωπίσει τον πιο επικίνδυνο εχθρό, τον Βασιλιά Μαγκνίφικο. Η σκηνοθεσία είναι των Κρις Μπακ, Φον Βέερασαθορν.

Βαθμολογία: 2