Φωτιά έχουν βάλει στο πολιτικό σκηνικό οι δύο τηλεοπτικές συνεντεύξεις που προβλήθηκαν μέσα στην εβδομάδα, εκείνη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη αλλά και αυτή του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη.

Μετά και τις δηλώσεις Ανδρουλάκη, σχετικά με τους όρους που θέτει για να συμπράξει σε κυβέρνηση συνεργασίας, και τη διακήρυξη της άρνησής του να αποδεχθεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη ή τον Αλέξη Τσίπρα ως πρωθυπουργό, τα σενάρια για το τι μέλλει γενέσθαι σχετικά με τον σχηματισμό κυβέρνησης μετά τις εκλογές δίνουν και παίρνουν.

«Δεν εκλέχθηκα για να συναινέσω με το ΠΑΣΟΚ αλλά για να εφαρμόσω το πρόγραμμα μου»

Πηγαίνοντας λίγο πίσω στον χρόνο, και συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 2020, όταν η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας νομοθετούσε για την επαναφορά της ενισχυμένης αναλογικής και την κατάργηση της απλής, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επιθυμούσε αυτό να συμβεί με ευρεία πολιτική συναίνεση στη Βουλή.

Το ΠΑΣΟΚ ήταν, όπως είναι φυσικό, ένα από τα κόμματα στα οποία απευθύνθηκε. Σύμφωνα με πληροφορίες του Βήματος, σε τηλεφωνική συνομιλία που είχε με την τότε πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, την αείμνηστη Φώφη Γεννηματά, ο Πρωθυπουργός ξεκαθάρισε πως δεν εκλέχθηκε για να συναινέσει με το ΠΑΣΟΚ αλλά για να εφαρμόσει το πρόγραμμα του.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ξεκαθαρίσει επίσης πως θεωρεί παρένθεση τις εκλογές της απλής αναλογικής και πως θα επιδιώξει την αυτοδυναμία στις επόμενες, που θα διεξαχθούν με ενισχυμένη αναλογική. Αυτό είχε ως συνέπεια το ΠΑΣΟΚ να μην υπερψηφίσει την ενισχυμένη αναλογική, η οποία τελικά εγκρίθηκε από τη Βουλή με τις ψήφους των βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας και της Ελληνικής Λύσης.

Πιστός στην επίτευξη αυτοδυναμίας ο πρωθυπουργός

Ο πρωθυπουργός ήταν και παραμένει πιστός στην επίτευξη αυτοδυναμίας. Μόνο σε μία από τις συνεντεύξεις του το προηγούμενο διάστημα, τον Ιανουάριο του 2023, έκανε αναφορά σε κυβέρνηση συνεργασίας λέγοντας πως «αν οι πολίτες αποφασίσουν κυβέρνηση συνεργασίας, θα το σεβαστούμε».  Στη συγκεκριμένη συνέντευξη μάλιστα είχε αποκλείσει το ενδεχόμενο συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ και την Ελληνική λύση, αφήνοντας όμως ανοιχτό το ενδεχόμενο σύμπραξης με το ΠΑΣΟΚ.

Αμέσως όμως επέστρεψε στη στρατηγική της αυτοδυναμίας, την οποία και φροντίζει να προβάλει σε κάθε δημόσια τοποθέτηση του, επαναλαμβάνοντας πως είναι ο μοναδικός στόχος της παράταξής του στις προσεχείς εκλογές.

Τα Τέμπη αλλάζουν το σκηνικό

Ο στόχος λοιπόν της επίτευξης αυτοδυναμίας μετά τη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση για τη Νέα Δημοκρατία φάνταζε απόλυτα ρεαλιστικός μέχρι το δυστύχημα των Τεμπών. Τα όσα συνέβησαν όμως έχουν μεταβάλει το πολιτικό σκηνικό, γεγονός που παραδέχονται και στελέχη τις Νέας Δημοκρατίας σε δημόσιες τοποθετήσεις τους.

Έτσι λοιπόν προκύπτει ένα, εξ ανάγκης, Plan B για το κυβερνών κόμμα που δεν είναι άλλο από τη μετεκλογική συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Τη συνεργασία αυτή μάλιστα φαίνεται πως προτιμούν και οι ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας συγκριτικά με τα άλλα κόμματα. Βασικό πλάνο παρόλα αυτά παραμένει η επίτευξη αυτοδυναμίας, γεγονός που τροφοδοτείται και από τις δηλώσεις του Νίκου Ανδρουλάκη, που σύμφωνα με τα όσα πιστεύουν στη Νέα Δημοκρατία δείχνουν πως δεν θέλει να συνεργαστεί μαζί της μετεκλογικά.

Το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ

Ο Νίκος Ανδρουλάκης από την πλευρά του φαίνεται πως ξορκίζει τη συνεργασία με τη Νέα Δημοκρατία καθώς έχει ένα σημαντικό ζήτημα να αντιμετωπίσει: Τη διχασμένη επί του θέματος βάση του κόμματος. Επίσης, θεωρεί πως μία τέτοια προοπτική θα οδηγήσει σε διαρροή ψήφων προς τα αριστερά. Συν τοις άλλοις, υπάρχει και το ιστορικό προηγούμενο της εκλογικής συρρίκνωσης του ΠΑΣΟΚ της περιόδου 2012-2015, όταν και συνεργάστηκε σε κυβερνητικό επίπεδο με τη Νέα Δημοκρατία.

Από την άλλη πλευρά, είναι ορατός ο κίνδυνος να επαναληφθεί αυτό που συνέβη στις εκλογές του 2019, όταν τα αμφίσημα προεκλογικά μηνύματα της τότε ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ δημιούργησαν την αίσθηση σε μεγάλη μερίδα του κόσμου ότι υπάρχει ενδεχόμενο ακυβερνησίας, οδηγώντας πολλούς ψηφοφόρους να εμπιστευτούν για πρώτη φορά τη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Οι όροι του Ανδρουλάκη για συμμετοχή σε κυβέρνηση συνεργασίας

Το Plan B της Χαριλάου Τρικούπη, που φαίνεται να συσπειρώνει όλες τις τάσεις στο εσωτερικό του κόμματος δείχνει να είναι η τοποθέτηση στο τραπέζι της εκλογικής διαπραγμάτευσης όρων. Για πολλούς βέβαια αυτοί όροι δεν είναι κάτι άλλο παρά άλλοθι για τον Νίκο Ανδρουλάκη ώστε να αποφύγει την εκλογική συνεργασία.

Οι κύριοι όροι που θέτει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είναι δύο: α) Ισχυρό διψήφιο ποσοστό του ΠΑΣΟΚ, έτσι ώστε να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας από τις πρώτες εκλογές, αυτές της απλής αναλογικής.

Blame game για τις δεύτερες εκλογές

Σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζουν στο ΠΑΣΟΚ, κυβερνήσεις συνεργασίας Δαυίδ – Γολιάθ οδηγούν νομοτελειακά στην υιοθέτηση της ατζέντας του πιο μεγάλου κόμματος. Επομένως, μετά τις δεύτερες εκλογές, στις οποίες θα υπάρχει και μπόνους για το πρώτο κόμμα, το οποίο παράλληλα θα αφαιρέσει και έδρες από τα υπόλοιπα, όπως είναι το ΠΑΣΟΚ, είναι πιο πιθανό να οδηγηθούμε σε μία τέτοια δυναμική, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση με σεβασμό των προγραμματικών του θέσεων.

Με τον τρόπο αυτό το ΠΑΣΟΚ θα μπορέσει να ρίξει τις ευθύνες για την ανάγκη προσφυγής και σε δεύτερες κάλπες σε Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ, ξεκινώντας έτσι ένα blame game που πιθανώς να το ευνοήσει εκλογικά.

Επίσης, αυτό που προκύπτει είναι πως για τον Νίκο Ανδρουλάκη ένα μονοψήφιο ποσοστό στις εκλογές, ίσως και ένα χαμηλό διψήφιο, σημαίνει πως ο λαός του δίνει ξεκάθαρη εντολή να παραμείνει στην αντιπολίτευση.

«Πολιτικό πρόσωπο αλλά όχι ο αρχηγός του πρώτου κόμματος πρωθυπουργός»

β) Ούτε Μητσοτάκης ούτε Τσίπρας για πρωθυπουργός: Όπως ξεκαθάρισε στην πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη ο Νίκος Ανδρουλάκης, το ΠΑΣΟΚ δεν προτίθεται να στηρίξει τον αρχηγό του πρώτου κόμματος ως πρωθυπουργό σε κυβέρνηση συνεργασίας. Την ίδια στιγμή σκιαγράφησε το πρόσωπο που θα προτείνει για το Μαξίμου σε μια κυβέρνηση συνεργασίας: «Δεν μπορεί να μην είναι πολιτικό πρόσωπο» στη θέση του πρωθυπουργού τόνισε, βάζοντας τέλος στα σενάρια ότι προωθεί λύση προσώπου εκτός πολιτικής.

Η μάχη για τον μεσαίο χώρο και οι υποκλοπές

Τέλος, είναι γνωστό πως παρά την αρχική εκτίμηση, τουλάχιστον από πλευράς Κυριάκου Μητσοτάκη προς το πρόσωπο του Νίκου Ανδρουλάκη, το πρώτο διάστημα μετά την εκλογή του δεύτερου στην προεδρία του ΠΑΣΟΚ, οι σχέσεις τους πλέον δεν είναι και οι καλύτερες. Σε αυτό το γεγονός έχει συμβάλει η μάχη τους για τις ψήφους του μεσαίου χώρου,  που έχει αποδειχθεί και ο πλέον κομβικός ιστορικά για ένα κόμμα που θέλει να κερδίσει τις εκλογές, αλλά εντάθηκε από το σκάνδαλο των υποκλοπών.