Τα άτομα που έχουν συχνά εφιάλτες στη μέση ηλικία αντιμετωπίζουν αυξημένες πιθανότητες να διαγνωσθούν με άνοια αργότερα στη ζωή τους, σύμφωνα με νέα μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ.

Προειδοποιητικό σημάδι χρόνια ή και δεκαετίες πριν

Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση eClinicalMedicine μαρτυρεί ότι οι εφιάλτες μπορεί να αποτελούν ένα προειδοποιητικό σημάδι άνοιας αρκετά χρόνια ή και δεκαετίες προτού τα προβλήματα μνήμης και σκέψης εμφανιστούν στους ασθενείς.

Χρήσιμος δείκτης

Οπως ανέφερε ο δρ Αμπιντέμι Οταΐκου από το Κέντρο για την Υγεία του Ανθρώπινου Εγκεφάλου του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ «δείξαμε για πρώτη φορά ότι οι εφιάλτες μπορούν να συνδεθούν με τον κίνδυνο άνοιας και τη φθίση των γνωστικών λειτουργιών σε υγιείς ενηλίκους στον γενικό πληθυσμό. Το εύρημα αυτό είναι σημαντικό καθώς υπάρχουν πολύ λίγοι δείκτες κινδύνου για την άνοια οι οποίοι μπορούν να εντοπιστούν νωρίς, στη μέση ηλικία. Παρότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες προκειμένου να επιβεβαιωθεί αυτή η συσχέτιση, πιστεύουμε ότι οι εφιάλτες μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμο δείκτη εντοπισμού των ατόμων που αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο άνοιας οδηγώντας στην υιοθέτηση στρατηγικών οι οποίες θα επιβραδύνουν την εμφάνιση της νόσου».

Η μελέτη

Στο πλαίσιο της νέας μελέτης οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από τρεις αμερικανικές κοόρτες που περιελάμβαναν περισσότερους από 600 άνδρες και γυναίκες ηλικίας 35 ως 64 ετών και 2.600 άτομα ηλικίας 79 ετών και άνω. Ολοι οι συμμετέχοντες δεν εμφάνιζαν άνοια στην αρχή της μελέτης και παρακολουθήθηκαν επί εννέα έτη σε ό,τι

αφορούσε την ομάδα των νεότερων και επί πέντε έτη σε ό,τι αφορούσε την ομάδα των ηλικιωμένων.

Η συλλογή των δεδομένων έγινε μεταξύ του 2002 και του 2012. Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ερωτηματολόγια – μεταξύ άλλων ρωτήθηκαν σχετικά με το πόσο συχνά είχαν άσχημα όνειρα. Τα δεδομένα αυτά αναλύθηκαν με χρήση ειδικού λογισμικού προκειμένου να ανακαλύψουν οι ερευνητές αν οι συμμετέχοντες με πιο συχνούς εφιάλτες είχαν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν γνωστική φθίση και να διαγνωσθούν με άνοια.

Σημαντική αύξηση του κινδύνου άνοιας

Με βάση τα αποτελέσματα, οι μεσήλικοι που είχαν εφιάλτες σε εβδομαδιαία βάση αντιμετώπιζαν τετραπλάσιες πιθανότητες για φθίση των γνωστικών λειτουργιών μέσα στην επόμενη δεκαετία ενώ τα πιο ηλικιωμένα άτομα είχαν διπλάσιες πιθανότητες να διαγνωσθούν με άνοια.

Πιο ευάλωτοι οι άνδρες

Ηταν ενδιαφέρον ότι η συσχέτιση μεταξύ κακών ονείρων και άνοιας ήταν πολύ ισχυρότερη για τους άνδρες παρά για τις γυναίκες. Για παράδειγμα οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνδρες που είχαν εφιάλτες σε εβδομαδιαία βάση αντιμετώπιζαν πενταπλάσιο κίνδυνο άνοιας σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους που δεν είχαν εφιάλτες. Σε ό,τι αφορούσε τις γυναίκες η αύξηση του κινδύνου ήταν 41%.

Τα επόμενα βήματα

Τα επόμενα βήματα για τους ερευνητές αφορούν τη διερεύνηση σχετικά με πιθανή σύνδεση των άσχημων ονείρων στους νέους ανθρώπους με μελλοντικό κίνδυνο άνοιας καθώς και με το αν άλλα χαρακτηριστικά των ονείρων, όπως το πόσο συχνά τα θυμόμαστε όταν ξυπνάμε και το πόσο «ζωντανά» είναι, μπορεί να είναι χρήσιμα στον προσδιορισμό του κινδύνου άνοιας. Οι ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ σχεδιάζουν επίσης να χρησιμοποιήσουν ηλεκτροεγκεφαλογράφημα και μαγνητική τομογραφία προκειμένου να εξετάσουν τη βιολογική βάση των εφιαλτών τόσο σε υγιή άτομα όσο και σε άτομα με άνοια.