Η διαφαινόμενη άνοδος των ευρωπαϊκών επιτοκίων την επόμενη διετία δεν θα έχει επίπτωση μόνο στο κόστος δανεισμού στην Ελλάδα, αλλά και στις αποδόσεις των καταθετικών προϊόντων.
Ο λόγος γίνεται κατά βάση για τους λογαριασμούς προθεσμίας που για τουλάχιστον 18 χρόνια αποτελούσαν μία σταθερή επιλογή των αποταμιευτών για την εξασφάλιση χωρίς ρίσκο ενός ετήσιου εισοδήματος.
Η διαμόρφωση ωστόσο των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) σε αρνητικό έδαφος και τα πέναλτι που επιβάλλονται επί της πλεονάζουσας ρευστότητας που κατατίθεται από τα πιστωτικά ιδρύματα στην εγχώρια νομισματική αρχή, ανάγκασαν τις διοικήσεις τους να προχωρήσουν σε ουσιαστικό μηδενισμό των αποδόσεων τους.
Σήμερα, σε καμία περίπτωση δεν ξεπερνούν τις 3 μονάδες βάσης (0,03%) σε ετησιοποιημένη βάση στους συστημικούς ομίλους, ενώ έχουν τεθεί υψηλά ελάχιστα όρια για το άνοιγμα μίας νέας προθεσμιακής, που μπορεί να διαμορφώνονται ακόμη και στις 100.000 ευρώ!
Η μεγάλη φυγή
Το γεγονός αυτό οδήγησε στην έξοδο από το προϊόν δεκάδες δισ. ευρώ τα τελευταία τρία χρόνια. Από το υψηλό στη μετά capital controls εποχή των 45 δισ. ευρώ τον Αύγουστο του 2019, τα υπόλοιπα της κατηγορίας έχουν μειωθεί κατά 21 δισ. ευρώ περίπου, με βάση τα στοιχεία τέλους Μαρτίου 2022.
Οι καταθέτες, παρακινούμενοι και από τις τράπεζες, είτε αναζήτησαν σε εναλλακτικούς επενδυτικούς προορισμούς την τύχη τους, κατά βάση σε αμοιβαία κεφάλαια και τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα ή μετέφεραν τα χρήματά τους σε λογαριασμούς πρώτης ζήτησης, μιας και δεν έχει νόημα πλέον η ενασχόληση το σπορ των προθεσμιακών.
Ωστόσο, φαίνεται ότι σε λίγους μήνες από σήμερα τα προγράμματα προσυμφωνημένης διάρκειας θα αποκτήσουν ξανά ζωή, καθώς τα ευρωπαϊκά επιτόκια θα περάσουν κατά τα φαινόμενα σε θετικό έδαφος.
Πριν το πόλεμο στην Ουκρανία και την έκρηξη των ενεργειακών τιμών, η πλειονότητα των αναλυτών ανέμενε ότι το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ θα βρισκόταν στο 0% όχι νωρίτερα από το 2024.
Η αλλαγή των δεδομένων
Η εκτίναξη του πληθωρισμού όμως σε ιστορικά υψηλά στην Ευρωζώνη, έχει ανατρέψει πλήρως την κατάσταση.
Τραπεζική πηγή επισημαίνει μιλώντας στον ΟΤ πως στο βασικό σενάριο το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ θα αναρριχηθεί από το -0,50% στο 0% μέχρι το τέλος του 2022, για να αυξηθεί στο 0,50% το 2023 και στο 1,25% το 2024.
Εφόσον αυτό επαληθευτεί, από το 2023 θα υπάρξουν ουσιαστικές κινήσεις προς τα πάνω αναπροσαρμογής και στα ελληνικά προθεσμιακά επιτόκια, εκτιμά ο ίδιος.
«Μην περιμένετε φυσικά αποδόσεις της τάξης του 2%, του 3% ή του 4%, όπως τα προηγούμενα χρόνια. Απλά όταν οι διατραπεζικοί δείκτες euribor επανέλθουν στη ζώνη του 0,50%, θα ξαναδούμε στην Ελλάδα προθεσμιακές καταθέσεις με επιτόκια 0,20% – 0,30%», τονίζει χαρακτηριστικά.