Περισσότεροι από 1 εκατ. Ουκρανοί έχουν εγκαταλείψει την χώρα, μετά την ρωσική εισβολή, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, με ειδικούς να προειδοποιούν πως με αυτό τον ρυθμό πιθανότητα να έχουμε την μεγαλύτερη προσφυγική κρίση του αιώνα.
Ο απολογισμός της Πέμπτης από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) ανέρχεται σε περισσότερο από το 2 τοις εκατό του πληθυσμού της Ουκρανίας, σε μια διασυνοριακή μετακίνηση μόλις επτά ημερών.
Εκτιμάται ότι έως και 4 εκατομμύρια άνθρωποι ενδέχεται να εγκαταλείψουν την Ουκρανία, και ακόμη και αυτή η πρόβλεψη θα μπορούσε να αναθεωρηθεί προς τα πάνω.
Η πλειοψηφία των Ουκρανών προσφύγων φαίνεται πως έχει καταφύγει στην Πολωνία, η οποία εκτιμάται πως φιλοξενεί περίπου 548.000 πρόσφυγες. Η αμέσως επόμενη επιλογή των προσφύγων φαίνεται να είναι η Ουγγαρία στην οποία έχουν περάσει 133.000 πρόσφυγες.
Μετά την αποχώρηση περισσότερων από 82.000 ανθρώπων την πρώτη ημέρα της ρωσικής εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου, κάθε μέρα στη συνέχεια οδήγησε σε τουλάχιστον 117.000 νέους πρόσφυγες, φτάνοντας το ανώτατο όριο των σχεδόν 200.000 μόνο την Τρίτη, με βάση την τελευταία καταμέτρηση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Η προσφυγική κρίση της Συρίας
Συγκριτικά με τη Συρία, όπου ο πόλεμος ξέσπασε το 2011 και παραμένει η χώρα με τις μεγαλύτερες εκροές προσφύγων, σχεδόν 5,7 εκατομμύρια άνθρωποι εγκατέλειψαν τη χώρα, σύμφωνα με στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Αλλά ακόμη και με τον γρήγορο ρυθμό με τον οποίο οι Σύροι εγκατέλειψαν τη χώρα το 2013, χρειάστηκαν τουλάχιστον τρεις μήνες για να φύγουν 1 εκατομμύριο πρόσφυγες από τη Συρία.
Δύο χρόνια αργότερα, το 2015, εκατοντάδες χιλιάδες Σύροι και άλλοι πρόσφυγες που ήταν ως επί το πλείστον στην Τουρκία κατέφυγαν στην Ευρώπη, προκαλώντας αναταραχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με την απάντησή της και κατά καιρούς αψιμαχίες και απωθήσεις σε ορισμένα εθνικά σύνορα.
«Ήρθε η ώρα να σιγήσουν τα όπλα»
Στο Twitter, ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ Φίλιπο Γκράντι έγραψε: «Μέσα σε επτά μόλις ημέρες γίναμε μάρτυρες της φυγής ενός εκατομμυρίου προσφύγων από την Ουκρανία σε γειτονικές χώρες».
Πρόσθεσε: «Για πολλά εκατομμύρια ακόμη, εντός της Ουκρανίας, είναι καιρός να σιγήσουν τα όπλα, ώστε να παρασχεθεί ανθρωπιστική βοήθεια που σώζει ζωές».
In just seven days we have witnessed the exodus of one million refugees from Ukraine to neighbouring countries.
For many millions more, inside Ukraine, it’s time for guns to fall silent, so that life-saving humanitarian assistance can be provided.
— Filippo Grandi (@FilippoGrandi) March 2, 2022
Η Ελλάδα υποδέχεται τους πρόσφυγες
Μέχρι την Τετάρτη 2 Μαρτίου, σύμφωνα με το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, πάνω από 1.840 Ουκρανοί πρόσφυγες είχαν καταγραφεί να περνούν τα ελληνικά σύνορα.
Υπολογίζεται επίσης πως οι Ουκρανοί με άδεια διαμονής σε ισχύ στην Ελλάδα ανέρχονταν τον Ιανουάριο του 2022 σε 21.390.
Μετά την ρωσική εισβολή η Ελλάδα έδειξε έμπρακτα τη στήριξη της προς τον ουκρανικό λαό, μέσω της υποδοχής προσφύγων αλλά και στέλνοντας ανθρωπιστική βοήθεια στη χώρα.
Δεν είναι λίγοι άλλωστε εκείνοι που προθυμοποιούνται να ανοίξουν τα σπίτια τους και να υποδεχτούν ουκρανούς πρόσφυγες, χωρίς κανέναν δισταγμό.
Σύμφωνα με τον υπεύθυνο επικοινωνίας του Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων, Χρήστο Λαζαρίδη, οι ουκρανικές κοινότητες στην Ελλάδα παρά την πολυδιάσπαση που αντιμετώπιζαν όλα αυτά τα χρόνια καθίσανε στο ίδιο τραπέζι στο φόρουμ και δεσμευτήκανε ότι θα δουλέψουν από κοινού για να διευκολύνουν όσους έρχονται από την Ουκρανία, τόσο στην υποδοχή όσο και στην ένταξή τους.
Η ουκρανικές κοινότητες έχουν αναλάβει από κοινού με το Φόρουμ πληθώρα δράσεων, με την πιο βασική τη συλλογή ειδών πρώτης ανάγκης.
«Ανοίξαμε το γραφείο και έρχεται ο κόσμος και αφήνει όλων των ειδών πράγματα από κουβέρτες μέχρι φάρμακα και τρόφιμα τα οποία στέλνονται είτε στην Ουκρανία είτε και σε άλλες χώρες, που φιλοξενούν πρόσφυγες όπως η Πολωνία και τη Ρουμανία» αναφέρει στο in ο Χρήστος Λαζαρίδης.
«Αυτό που είναι πάρα πολύ ευχάριστο είναι ότι έχουν σπεύσει αρκετοί και διαθέτουν τα σπίτια τους. Ήδη η λίστα με όσους διατίθενται να φιλοξενήσουν πρόσφυγες, μέσα σε τρεις μέρες είναι δεκάδες, τόσο σε Αθήνα όσο και Θεσσαλονίκη» αναφέρει. «Κάθε μέρα δεχόμαστε τηλεφωνήματα από εθελοντές που θέλουν να συνδράμουν στο έργο».
Ωστόσο, ο ίδιος υπογραμμίζει την ανάγκη καταγραφής τόσο των ίδιων των προσφύγων όσο και των αναγκών τους. «Πρέπει να καταγραφή η ανάγκη για στέγαση, ψυχοκοινωνική υποστήριξη και υγειονομική κάλυψη».
Τι ισχύει στην Ελλάδα για τους ουκρανούς πρόσφυγες
Προσωρινή προστασία ενός έτους με δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη θα παρέχει το ελληνικό κράτος στους Ουκρανούς πρόσφυγες που εισέρχονται στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, οι Ουκρανοί πολίτες με ταξιδιωτικά έγγραφα εισέρχονται στην Ελλάδα από όλα τα σημεία εισόδου, χωρίς υποχρέωση έκδοσης βίζας για 90 ημέρες, όπως ίσχυε και μέχρι σήμερα. Εντός του διαστήματος αυτού, η Υπηρεσία Ασύλου θα παρέχει στους πρόσφυγες προσωρινή προστασία ενός έτους με δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Ωστόσο, οι Ουκρανοί πολίτες που δεν φέρουν ταξιδιωτικά έγγραφα μπορούν να εισέλθουν μόνο από το Τμήμα Διαβατηριακού Ελέγχου Προμαχώνα, όπου εκεί θα χορηγείται σχετικό έγγραφο σε συνεργασία με το προσωπικό της ουκρανικής πρεσβείας στην Ελλάδα και μετά θα παρέχεται η προσωρινή προστασία. Σε μικρή απόσταση από το συγκεκριμένο Τμήμα λειτουργεί η δομή φιλοξενίας Σιντικής, όπου οι Ουκρανοί πρόσφυγες θα έχουν τη δυνατότητα ολιγοήμερης φιλοξενίας. Για φιλοξενία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα θα πρέπει να κατατίθεται αίτηση στο e-mail: ukraine@migration.gov.gr.
