Μια σημαντική πρόκληση που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι υπεύθυνες Αρχές κατά τη διάρκεια μιας φυσικής καταστροφής είναι η επικοινωνία με τους πολίτες που έχουν επηρεαστεί. Είναι κατανοητό ότι εάν υπάρχει ένας αξιόπιστος δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ των Αρχών και των πολιτών, οι συνέπειες μπορεί να περιοριστούν δραματικά. Στην πρόκληση αυτή απαντά η τεχνολογία με τα συστήματα μαζικής ειδοποίησης, που τα τελευταία χρόνια, ιδίως στο εξωτερικό, αποτελούν τον κατ’ εξοχήν τρόπο επικοινωνίας σε παρόμοιες καταστάσεις.
Συστήματα μαζικής ειδοποίησης έχουν αναπτυχθεί και είναι διαθέσιμα και στην Ελλάδα και ήδη χρησιμοποιούνται κυρίως από ιδιωτικούς οργανισμούς. Συγκεκριμένα, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών μέσω του κέντρου επιχειρηματικότητας ACEIN έχει υποστηρίξει μια νεοφυή εταιρεία η οποία εξειδικεύεται σε αυτή την τεχνολογία. Η εταιρεία ΤΕΚΜΟΝ έχει αναπτύξει ένα προηγμένο σύστημα μαζικής ειδοποίησης το οποίο λειτουργεί σήμερα επιχειρησιακά στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών.
H χρησιμότητα τέτοιων συστημάτων εντοπίζεται σε όλες τις φάσεις εξέλιξης ενός συμβάντος: (α) με την έναρξη, (β) κατά τη διάρκεια αλλά και (γ) μετά τη λήξη, κατά την περίοδο ανάκαμψης. Τα συστήματα μαζικής ειδοποίησης δίνουν τη δυνατότητα δημιουργίας πρότυπων μηνυμάτων για καθεμία από τις παραπάνω φάσεις. Τα επιθυμητά στοιχεία επικοινωνίας των κατοίκων περιοχών είναι καταχωρισμένα στο σύστημα και η αποστολή των εκάστοτε μηνυμάτων μπορεί να επιτευχθεί με διαφορετικά μέσα επικοινωνίας, όπως SMS, e-mail, ακόμη και αυτοματοποιημένες τηλεφωνικές κλήσεις, ταυτόχρονα σε εκατοντάδες ή και χιλιάδες κατοίκους, με γεωγραφική στόχευση ανά περιοχή που έχει επηρεαστεί. Με αυτόν τον τρόπο οι Αρχές, που έχουν καλύτερη εικόνα για την εξέλιξη της κατάστασης, αποκτούν τη δυνατότητα συντονισμού κινήσεων ομάδων πληθυσμού, περιορίζοντας πιθανές λάθος προσωπικές εκτιμήσεις οι οποίες μπορούν να δημιουργήσουν πανικό με δυσάρεστες συνέπειες.
Ομοίως η συγκεκριμένη τεχνολογία μπορεί να αποτελέσει τον δίαυλο επικοινωνίας και με το προσωπικό που είναι επιφορτισμένο με την αντιμετώπιση του εκάστοτε φαινομένου στο πεδίο, π.χ. Πολιτική Προστασία, Αστυνομία, Πυροσβεστική, ΕΚΑΒ, και να ενισχύσει τον συντονισμό μεταξύ τους.
Φυσικά η επιτυχής εφαρμογή παρόμοιων συστημάτων δεν συναντάται μόνο κατά τη διάρκεια φυσικών φαινομένων. Η προετοιμασία για την καλύτερη αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών συνίσταται και στη σωστή ενημέρωση και εκπαίδευση. Στο εξωτερικό είναι σύνηθες να οργανώνονται από τη σχετική υπηρεσία του εκάστοτε δήμου «Ασκήσεις Ασφαλείας» και να ενθαρρύνεται η συμμετοχή των πολιτών. Ο στόχος των «Ασκήσεων Ασφαλείας» είναι να παρέχει στις Αρχές τη σχετική ετοιμότητα, αλλά και να δώσει στους πολίτες τις κατάλληλες οδηγίες έτσι ώστε να είναι σε θέση να λάβουν άμεσα αποτελεσματικά μέτρα σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών.
* Ο κ. Γεώργιος Δουκίδης είναι καθηγητής Πληροφοριακών Συστημάτων στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών


HeliosPlus