Ντόναλντ Τραμπ: «Τιτιβίζω», άρα υπάρχω

«Απειλεί» να δημιουργήσει διπλωματικά επεισόδια, απαντά σε δημοσιεύματα που θεωρεί ότι τον αδικούν, κάνει πρόωρες ανακοινώσεις και προσωπικές επιθέσεις, τα βάζει με εφημερίδες και εταιρείες, ενώ δεν σταματά να τοποθετείται επί παντός επιστητού στο… Twitter. Ο λόγος για τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ και τη σχέση του με το συγκεκριμένο κοινωνικό δίκτυο, την οποία πολλοί χαρακτηρίζουν «ολέθρια». «Αν τα ΜΜΕ με αντιμετώπιζαν δίκαια και χωρίς προκαταλήψεις, θα «τουίταρα» λιγότερο, αλλά δυστυχώς δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο» έγραψε πρόσφατα απαντώντας στην κριτική που του ασκείται ότι χρησιμοποιεί το Twitter σαν ένας κακομαθημένος έφηβος.

Δεν είναι τυχαίο το ότι ο Τραμπ προτιμά το Twitter. Τίποτε πάνω του δεν δίνει την εντύπωση ότι θα έμπαινε στον κόπο να γράψει ή να διαβάσει κάτι μεγαλύτερο από ένα κείμενο 140 χαρακτήρων. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι «τιτιβίζει, άρα υπάρχει». Το Twitter τού δίνει μια πλατφόρμα για να πει οτιδήποτε θέλει χωρίς κανένα φίλτρο και αυτός εκμεταλλεύεται αυτή τη δυνατότητα στο έπακρο. Σε μια εποχή που στην πολιτική σφαίρα επικρατεί ο λαϊκισμός, το Twitter αποτελεί το ιδανικό μεγάφωνο για τα πιο λαϊκίστικα μηνύματα. Ενα από τα πιο επιτυχημένα του τουίτ ήταν αυτό στο οποίο υποσχέθηκε για πρώτη φορά ότι θα «αποξηράνει τον βάλτο» (drain the swamp) της Ουάσιγκτον. Εννοούσε ότι θα έφερνε την εξυγίανση στο τοξικό πολιτικό κλίμα της αμερικανικής πρωτεύουσας. «Αν κρίνει κανείς από τις επιλογές των προσώπων που θα στελεχώνουν την κυβέρνησή του, αντί να αποξηράνει τον βάλτο θα τον γεμίσει με αλιγάτορες» έγραψαν πρόσφατα οι «New York Times».

Τα «τιτιβίσματα» του Τραμπ έχουν πολύ συχνά τα αποτελέσματα μιας ιδιότυπης βόμβας διασποράς, που εξαπλώνεται με γοργούς ρυθμούς και απρόβλεπτες παράπλευρες απώλειες. Πολλοί από τους σχεδόν 18 εκατομμύρια χρήστες που παρακολουθούν τον λογαριασμό του φροντίζουν να αναμεταδίδουν τους αφορισμούς του και στη συνέχεια τα μέσα ενημέρωσης αναλαμβάνουν να μεταφέρουν αυτούς τους «χρησμούς» στο κέντρο της πολιτικής συζήτησης.

Την προηγούμενη Δευτέρα απέρριψε τους ισχυρισμούς ότι η Ρωσία ευθύνεται για το χακάρισμα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Δημοκρατικού Κόμματος. «Αν το αποτέλεσμα ήταν διαφορετικό και εμείς προωθούσαμε τη θεωρία της ρωσικής επέμβασης, θα μας κατηγορούσαν για θεωρίες συνωμοσίας» έγραψε. Την ίδια ημέρα με ένα άλλο του τουίτ αναφέρθηκε στο υψηλό κόστος των μαχητικών αεροσκαφών F-35 που κατασκευάζει η Lockheed Martin, κάνοντας τις τιμές των μετοχών της εταιρείας να κατρακυλήσουν κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες.

Τα πράγματα ξεφεύγουν από κάθε έλεγχο όταν χρησιμοποιεί το Twitter για να επιτεθεί σε συγκεκριμένα άτομα ξεσηκώνοντας τη μάνητα των οπαδών του εναντίον τους. Ενα τουίτ του Τραμπ αρκεί για να γεμίσουν το τηλέφωνο και οι λογαριασμοί στα κοινωνικά δίκτυα των στόχων του με απειλητικά μηνύματα, εμποτισμένα στη ρητορική του μίσους. Η σύζυγός του Μελάνια είχε δηλώσει πριν από τις εκλογές ότι αν γινόταν Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ στόχος της θα ήταν να πολεμήσει το διαδικτυακό μπούλινγκ. Ωστόσο ο Τραμπ χρησιμοποιεί τους οπαδούς του σαν «επίλεκτες μονάδες επίθεσης», στέλνοντας σε όσους τού ασκούν κριτική το μήνυμα ότι το μόνο που χρειάζεται για να μετατρέψει τη ζωή τους σε κόλαση είναι ένα… τουίτ.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα μια νεαρή φοιτήτρια η οποία πριν από έναν χρόνο είχε τολμήσει να στριμώξει τον Τραμπ σχετικά με τις θέσεις του για τις αμβλώσεις κατά τη διάρκεια μιας προεκλογικής συγκέντρωσης. «Αυτή η νεαρή που με ρωτούσε με άσχημο τρόπο για τις αμβλώσεις εργάζεται για την καμπάνια του Τζεμπ Μπους» έγραψε ο Τραμπ. Από την ίδια κιόλας ημέρα η νεαρή φοιτήτρια, παρά το γεγονός ότι ο Τραμπ δεν είχε αποκαλύψει το όνομά της, άρχισε να λαμβάνει απειλητικά μηνύματα, τα οποία δεν έχουν ακόμα σταματήσει, έναν χρόνο αργότερα, και ενώ οι πάντες έχουν ξεχάσει εκείνη τη συγκέντρωση.

Την ίδια στιγμή στελέχη των μυστικών υπηρεσιών εκφράζουν την ανησυχία τους για το κατά πόσο η χρήση του Twitter από τον νέο πρόεδρο αποτελεί απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ. Σύμφωνα με δημοσιεύματα ξένες μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούν τα τουίτ του Τραμπ προκειμένου να αναλύσουν τον χαρακτήρα του, τις συνήθειές του ή και να προβλέψουν την πολιτική που θα ακολουθήσει όταν ορκιστεί ως πρόεδρος.

Ωστόσο μπορεί οι επικριτές του να γράφουν φαρμακερά σχόλια για τις επιδόσεις του στο Twitter αλλά είναι πολύ πιθανόν ο Τραμπ να τα διαβάζει και να χαμογελά ειρωνικά. Ας μην ξεχνάμε ότι απέδειξε πως μπορεί κανείς να βγει νικητής σε μια προεδρική εκλογική αναμέτρηση χωρίς να στηρίζεται στους παραδοσιακούς και δαπανηρούς επικοινωνιακούς μηχανισμούς, όπως είναι οι διαφημίσεις στην τηλεόραση, στον Τύπο και στο Διαδίκτυο. Οι δαπάνες της καμπάνιας του Τραμπ για διαφημιστική προβολή ήταν πολύ πιο χαμηλές από εκείνες της καμπάνιας της Χίλαρι Κλίντον.

Είναι άγνωστο αν ο Τραμπ θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί το Twitter με τον ίδιο τρόπο και μετά την ορκωμοσία του ή αν οι μυστικές υπηρεσίες τού το επιτρέψουν. Το βέβαιο είναι ότι γνωρίζοντας τη δύναμη που δίνει το μέσο μάλλον δύσκολα θα το εγκαταλείψει.