Η εκλογή του Τραμπ έχει προκαλέσει φόβο και αποστροφή. Μήπως όσα έχει εξαγγείλει, αλλά και όσα δεν έχει αποκαλύψει, θελήσει να τα πραγματοποιήσει.
Ομως, αυτή η εκλογή, ακριβώς μέσα από την απειλή που κατάδηλα εγκλείει, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πολιτικά και κοινωνικά περισσότερο ελεγχόμενη άσκηση της εξουσίας των ΗΠΑ, τόσο της εσωτερικής όσο και της εξωτερικής.
  • Της εσωτερικής για τρεις λόγους:
Πρώτα, γιατί για πρώτη φορά ο πρόεδρος θα έχει να αντιμετωπίσει όλους εκείνους που δεν τον εμπιστεύονται. Και ναι μεν ο Obama δεν θα είναι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά από τις πρώτες του ηθικοπολιτικές υπομνήσεις, δείχνει urbi et orbi πως κάποιον άλλο ρόλο επιφυλάσσει εις «εαυτόν». Κάποιες κατακτήσεις πρέπει να προστατευθούν και κάποιες αξίες να προφυλαχθούν.
Μετά, γιατί το ίδιο το αμερικανικό πολιτικό σύστημα διαθέτει μια θεσμική υπόσταση, πολιτειακή και κυρίως «Διοικητική», η οποία του επιτρέπει να απασφαλίζει διορθωτικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση ατυχημάτων, ακόμα και προσωπικών στο πιο υψηλό επίπεδο.
Ο τρίτος λόγος έχει σχέση με την ιδιοτέλεια του ίδιου του Τραμπ. Ο κάθε πρόεδρος που θέλει να επανεκλεγεί πρέπει, από την επομένη, να κερδίζει από το αντίπαλο εκκλησίασμα. Και όταν κάποιος είναι «κακοεκλεγμένος» (mal élu) πρέπει να δείξει ότι δεν είναι ακριβώς αυτός που φοβήθηκαν. Και τις κυμαινόμενες ψήφους, το floating vote, να διεκδικήσει. Και που μπορεί εξ αντικειμένου να τον υποχρεώσει στη λείανση πολλών από τις θέσεις του. Ο Τραμπ θα είναι πιο επικίνδυνος σε δεύτερη θητεία (!).
  • Σε ό,τι αφορά τον εξωτερικό έλεγχο της εξουσίας του, που προβλέπεται πολλαπλός, ο πρώτος εκφράστηκε ήδη με τη λίστα που του εξαπέστειλε η Α. Μέρκελ. Εθεσε ως conditio της συνεργασίας της όρους συγκεκριμένους και διόλου σύγχορδους με όσα το νεοεκλεγέν άτομο έχει εξαγγείλει.
Ολα αυτά τα απαιτήματα, όσο και αν τον ενοχλούν, δεν μπορεί να τα αγνοήσει.
Αν κάπως, εξ ιδιοτελείας, τα συμμερισθεί, τότε η κανονική ζωή ίσως επιβάλλει τους δικούς της όρους σε όσους η φύση δεν υπήρξε γενναιόδωρη. Και η κοινωνία βέβαια άκρως απρόσεκτη.
Ο κ. Γιάννης Μεταξάς είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τακτικό μέλος της Académie Européenne Interdisciplinaire des Sciences.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ