Με μια απίστευτη ικzανότητα του βλέμματός του να επισημαίνει το σημαντικό μέσα σε ένα φαινομενικό τίποτα, ο Γιώργος Βέης διερωτάται. Για να μας πει πως εδώ, μέσα στο τίποτα, είναι το κάτι.
Είναι ιδιαίτερα γοητευμένος ο ποιητής από το ανεπαίσθητο και το αθέατο. Απέναντι σε αυτή την πονηριά του κρυμμένου, συμμαχεί με την «αόρατη τάξη» του Ιταλο Καλβίνο. Δεν πρόκειται για ένα βιβλίο εντυπώσεων. Εκτός κι αν η λέξη διαβαστεί στη βαθιά χαρακτική αίσθηση που το κάτι μπορεί να προκαλέσει. Ο εμπρεσιονισμός δεν αποδίδει τιμή στο επιπόλαιο βλέμμα. Προσκαλεί –όχι χωρίς αισθητικό αντάλλαγμα –στη διάρρηξη του επιφανειακού για να αναζητηθεί το ουσιώδες.
Αυτό που κάνει ο Γ. Βέης στο «Παντού» (Κέδρος, 2015), σε ένα σύγγραμμα ηθικής εθνογραφίας, είναι να φέρει τις εισφορές της φύσης σε διαλεκτική συνομιλία, σε ανοικτή συναίρεση με τις κατασκευές των ανθρώπων. Και αυτό γίνεται με μια τέτοια διαπιστωτική και κριτική ακρίβεια ώστε το δήθεν ωραίο να μην κυριαρχεί. Το μεγαλεπήβολο που κραυγάζει δεν ενδιαφέρει τον ποιητή. Παρά μόνο σαν ματαιωμένη απόπειρα το άθλιο να μη φανεί!
Πρέπει όμως να διαθέτεις μια παιδεία, μέσα στην ποίηση δουλεμένη, που να σου επιτρέπει όλα τούτα να τα μισοδείς. Πιο σωστά να τα συναισθανθείς. Αλλοτε κοιτάζοντάς τα, άλλοτε αγγίζοντάς τα. Και άλλοτε ξανασυναντώντας τα μέσα στις μνήμες.
Το «Παντού» δεν συνηγορεί για το ενιαίο, το ίδιο. Οχι. Το βιβλίο κατασκοπεύει τις περιπέτειες των ανθρώπων με τα πράγματά τους. Και ανάμεσά τους.
Ολα αυτά δεν πρέπει να γίνουν ένα. Δεν το φοβάται όμως πως θα συμβεί. Τίποτα δεν θα συμβεί γιατί κάτι μας διασώζει την τελευταία στιγμή από την «έξη των φαντασμαγοριών».
Το «Παντού», φαινομενικά ταξιδιωτικό πεζογράφημα, είναι για τους κοινωνικούς επιστήμονες, για όσους βέβαια προσφεύγουν σε «παρακείμενες προσεγγίσεις» για τις οποίες, ας πούμε, μάχομαι κι εγώ, θησαυρός. Και για τους διπλωμάτες που ταξιδεύουν εδώ κι εκεί, χωρίς να ταξιδεύονται, επαγγελματική οδηγία. Για όσα δεν επιτρέπεται να προσπερνάμε.
Ο κ. Γιάννης Μεταξάς, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι τακτικό μέλος της Académie Européenne Interdisciplinaire des Sciences.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
