Ο Σταμάτης Κραουνάκης χρησιμοποιεί πολύ συχνά συγκεκριμένες φράσεις-πασπαρτού που του αρέσουν, αυτές που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν «catchphrases». Στον πυρετό των προετοιμασιών για τη νέα μουσική παράστασή του, εκεί που μιλάει για τα πολιτικά εκτοξεύει περιπαικτικά και κανένα «Αντίο, Γρανάδα» ή μερικά «σωστό κι αυτό», αφήνοντας εμβρόντητο τον εκάστοτε συνομιλητή του. Στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης αυτή τη σεζόν ο Κραουνάκης, πλαισιωμένος από την ομάδα Σπείρα, υπογράφει μια παράσταση ανθρώπινη, πολιτική, σκληρή, παρηγορητική και, πάνω απ’ όλα, ερωτική.
Κύριε Κραουνάκη, πώς προέκυψε η παράσταση «Oταν έχω εσένα»; «Συζητώντας με τα παιδιά της Σπείρας για το επόμενο βήμα, σχετικά με το πώς χειρίζεται κανείς τη σκέψη τού τι περνάει ο τόπος αυτή τη στιγμή για να κάνει τέχνη, καταλήξαμε στο πώς διαχειρίζεται κανείς τα τραγικά γεγονότα. Το πρώτο μέρος του «Οταν έχω εσένα» είναι μια πινακοθήκη χαρακτήρων της πραγματικότητας, της καθημερινότητας πιο σωστά, διανθισμένη με τραγούδια καινούργια και παλιά, δικά μου και του Αρη Βλάχου, και θέματα όπως η αυτοκτονία, οι απολύσεις, η βλακεία των κολλημένων νεοφιλελεύθερων, μια μάνα που τα καταφέρνει με τον τρόπο της με όλες τις κυβερνήσεις… Στο δεύτερο μέρος θα υπάρχουν μόνο τραγούδια».
Το πρώτο μέρος ακούγεται σαν επιθεώρηση. «Δεν είναι επιθεώρηση, έχει δομικά στοιχεία του είδους και δάνεια από την επιθεώρηση, αλλά θα έλεγα ότι είναι ένα θέαμα που φωτογραφίζει το τώρα με τη γλώσσα τού πάντα».
Τα κείμενα προϋπήρχαν ή γράφτηκαν όλα για τη συγκεκριμένη δουλειά; «Υπήρχε ήδη ένα δικό μου προσχέδιο για την έναρξη. Ζήτησα την αρωγή δύο ανθρώπων για τα κείμενα. Σκέφτηκα πολύ με ποιους θα μπορούσαμε να σχηματίσουμε το κλασικό τρίο, διότι σε αυτού του τύπου τις δουλειές η τριάδα είναι το επιτυχημένο σχήμα. Να υπάρχει δηλαδή ένας τρίτος έξω από τη συμφωνία των δύο για να συμπληρώνει ή να κρίνει. Λέγαμε εμείς πολύ συχνά ότι «οι δύο μιλάνε και ο τρίτος γράφει». Απευθύνθηκα, λοιπόν, στον δημοσιογράφο Δημήτρη Μανιάτη, έχοντας μεγάλη εμπιστοσύνη στην πένα του αλλά και στη ματιά του, ο οποίος μου σύστησε έναν φίλο του, ένα τρολ του Διαδικτύου, τον Φώτη Μιχαλόπουλο, και νομίζω κάναμε τρομερή χημεία».
Το αποτέλεσμα αυτής της χημείας ποιο είναι; «Αισθάνομαι ότι καταφέραμε με πολύ σουρεαλισμό αλλά και πολύ ρεαλισμό ταυτόχρονα να εγκλωβίσουμε στο έργο την πραγματικότητα και όλα τα θέματα της επικαιρότητας. Βγαίνουν όλα αυτά μέσα από ιστορίες ανθρώπων. Το δύσκολο ήταν να δεθούν όλα αυτά σε ένα μουσικό θέαμα που να μην αφήνει τον θεατή να πάρει ανάσα, έχοντας ως τελικό στόχο να φύγουν οι άνθρωποι με την πίστη ότι θα τα καταφέρουμε. Το δεύτερο μέρος θα είναι τραγούδια, μια γιορτή στην οποία τραγουδάμε όλοι μαζί. Και εκεί ακόμη κράτησα τα κομμάτια της ανύψωσης, της ελπίδας, και το πιστεύω –όχι χαζά και ροζ, αλλά επί της ουσίας –ότι πρέπει να αντέξουμε και να τα πούμε και όπως λέει και κάποιο νούμερο «αντέξτε το, ρε, συγχωνευτείτε, αλληλεγγύη» ή «τρεις χιλιάδες χρόνια Ιστορία δεν θα τα πάρουν οι τράπεζες, θα τα καταφέρουμε»».
Εσείς την ελπίδα από πού την αντλείτε; «Υπάρχει ένας 27χρονος μπλόγκερ, λέγεται Μιχάλης Χιωτίνης και γράφει στο politikimeprogramma.blogspot.gr. Είναι ο καλύτερος πολιτικός αναλυτής που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια, διαθέτει καταπληκτική σκέψη –έχει κάνει μια ανάλυση για τη Χρυσή Αυγή υπέροχη: Λέει, μη μένετε στο καρτούν, στο κατασκεύασμα που φαίνεται, ο αληθινός φασισμός βρίσκεται αλλού: στα κόμματα που είναι τσιράκια των κέντρων εξουσίας των τραπεζών και ούτω καθεξής. Αυτός ο φασισμός είναι ήδη εδώ και η χειρότερη απάτη είναι το αντιφασιστικό μένος των νεοφιλελεύθερων. Αυτό με γεμίζει ελπίδα. Οι πρόβες μας εδώ με τα παιδιά, η πίστη με την οποία συντονίζεται το πράγμα, η λύσσα τους να βγουν καλά τα νούμερά τους, το πώς ενώνονται για να φτιάξουμε μια καλή δουλειά, αυτά με κάνουν να ελπίζω. Το ίδιο και οι άνθρωποι που άργησαν, αλλά άρχισαν να καταλαβαίνουν, αυτό είδα από την αντίδραση στο κλείσιμο της ΕΡΤ, από ό,τι συμβαίνει στην Ιερισσό».


Ελπίζετε ότι θα υπάρξει και απονομή δικαιοσύνης; «Πιστεύω στη θεία δίκη. Θα πληρώσουνε τα κτήνη, είναι πολλά ελεύθερα ακόμη, αλλά έρχεται για όλους η ώρα της κρίσης, από εκεί που δεν το περιμένει κανείς τού έρχεται η απάντηση, την ξεπατώσανε τη χώρα, τη διαλύσανε. Θυμώνω πολύ όταν κάτι αποσυντονίζει τον λαό από τα ουσιαστικά θέματα, όπως αυτό που έγινε πρόσφατα με τους στίχους του Καβάφη –αν και οδηγήθηκα σε μια πολύ ουσιαστική παρατήρηση: ότι τα τρολ δεν εξαγοράζονται. Εξαγοράστηκαν οι δημοσιογράφοι, οι εφημερίδες, τα ραδιόφωνα, όμως τα τρολ φανέρωσαν την ήττα. Αποκάλυψαν την ημιμάθεια βασικά, διότι δεν πιστεύω αυτό που λένε πολλοί ότι ήταν εσκεμμένη προπαγάνδα, αλλά όταν παίρνεις έναν ομοφυλόφιλο ποιητή που αν ζούσε σήμερα θα τον έφτυναν όλοι και βάζεις αποσπασματικά στίχους του στα τρόλεϊ, ε, σου γυρίζει μπούμερανγκ. Ο πεθαμένος εκδικήθηκε».


Ποιο είναι το πιο αισχρό πράγμα που έχει ακουστεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια; «Βρίσκω αισχρή τη θεωρία των δύο άκρων, έχουμε και για αυτό μια ατάκα στην παράσταση, «η θεωρία των δύο άκρων εννοεί εσένα στην άκρη του γκρεμού», αυτό το εφεύρημα του Σαμαρά ήταν ό,τι χειρότερο. Θεωρώ επίσης ότι ένα από τα πιο προκλητικά πρόσωπα είναι η Μαρία Ρεπούση –δεν πας να ξεριζώσεις την ιερά πανήγυρη από έναν λαό που το έσχατο αίσθημά του ακουμπά εκεί, κάτι δεν είναι σωστό σε αυτή τη συμπεριφορά η οποία συνδέεται με τον ρόλο της ΔΗΜΑΡ στην πολιτική ζωή, αυτόν τον σιχαμένο τρίτο που μπήκε και βγήκε από την κυβέρνηση μόνο για να κάνει ζημιά».
Τι χάσαμε οι Ελληνες τα χρόνια της ντόλτσε βίτα; «Χάσαμε την πίστη μας. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι είμαστε τρελοί, είμαστε και βαθύτατα ερωτικοί. Μετά τη φτήνια και το ψέμα και το δήθεν λάιφσταϊλ, κάτι κινείται ξανά, σε στέκια, σε ταβέρνες. Πήγα τις προάλλες στο Θέατρο Τέχνης σε μια πρόβα και ήταν γεμάτο πιτσιρίκια που γελούσαν, πειράζονταν. Δεν είναι εύκολο να ξεπατώσεις τη ζωή, δεν καταστρέφεται εύκολα. Το καινούργιο θα γεννηθεί από τη σύγκρουση, από τη διαφορά, τη σύγκρουση την αληθινή, όχι την κατασκευασμένη, τη σύγκρουση με τον εαυτό μας, με το τι είχαμε συνηθίσει. Πρέπει αυτή τη σύγκρουση να την αντέξουμε».
Μπορούμε να βασιστούμε σε κάποιο πολιτικό σχήμα; «Δεν πιστεύω σε κανένα κόμμα. Ολα, ακόμη και τα πιο έντιμα, κοιτάνε το μαγαζάκι τους. Αν ενισχυθεί ο αριστερός πυρήνας και συνειδητοποιήσει ότι έχει ευθύνη απέναντι στον λαό, ενδεχομένως να δούμε και κάτι».
Πιστεύετε ότι η Αριστερά χαρακτηρίζεται τελικά από ευθυνοφοβία; «Η αλήθεια είναι πως δεν έχουμε δει ισχυρή αντικαθεστωτική συμπεριφορά. Ολα γίνονται στο πλαίσιο της δημοκρατικής διαδικασίας. Δεν έχει πέσει καμιά σφαλιάρα. Θα εκτιμούσα πολύ περισσότερο τον Τσίπρα αν είχε δώσει καμιά μπούφλα στον Βενιζέλο, από το να βγαίνει στον Χατζηνικολάου για να δίνει απαντήσεις σε μια επιλεγμένη με τηλεοπτικούς όρους ομάδα πολιτών. Εβλεπα σήμερα τα μούτρα του Μπίστη, δεν είναι ένοχα μάτια αυτά; Δεν ξέρω για ποια ενοχή μιλάω, αλλά αυτά δεν είναι αθώα μάτια».
Καινούργια τραγούδια πότε να περιμένουμε; «Σύντομα. «Η λειτουργία των πόλεων» θα λέγεται το επόμενο άλμπουμ μου. Τρία χρόνια γεννιέται αυτή η δουλειά, 30 τραγούδια έχω γράψει, και είμαι στο στάδιο που έχω φτιάξει τις σκηνές και δεν έχω κάνει ακόμη το μοντάζ. Θα ήθελα να καταγράψω την εποχή σαν ένας καλλιτέχνης που έχει την αντοχή να πάει να δει πώς ζούμε από λίγο πιο ψηλά. Αυτός είναι ο ρόλος της τέχνης».


Ποιοι θα τραγουδήσουν; «Οι Μαργαρίτης, Νέγκα, Τσαμπά, Ντάλη, από τα παιδιά εδώ η Αναστασία Εδεν και ο Κώστας Μπουγιώτης. Για μένα το σήμα αυτή τη στιγμή είναι η δημιουργία. Αυτή δεν είναι η πιο δύσκολη φάση που περνάει η χώρα μας, απλώς παλιά ο λαός μας δεν είχε διαφθείρει τόσο τους κανόνες ζωής του, υπήρχε ανθρωπιά και νοικοκυριό, μετά νομίσαμε ότι όλα θα είναι για πάντα εύκολα. Ψυχραιμία, συγκέντρωση, αγάπη, φιλία, αλληλεγγύη κι έρωτας. Δεν θα κάνουμε ό,τι θέλουν εκείνοι. Τι λέει ο Ρίτσος; «Ισως εκεί που κάποιος αντιστέκεται χωρίς ελπίδα, ίσως εκεί να αρχίζει η ανθρώπινη ιστορία». Απλό».
*«Οταν έχω εσένα»: Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206), από σήμερα, Σάββατο, 26/10, και κάθε Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο, στις 21.00.

**Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino το Σάββατο 26 Οκτωβρίου 2013

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ