Ανδρες με καρκίνο του προστάτη που φέρουν συγχρόνως μια κληρονομική γονιδιακή μετάλλαξη έχουν την πιο επιθετική μορφή της νόσου και θα έπρεπε η περίπτωσή τους να αντιμετωπίζεται άμεσα θεραπευτικά. Ερευνητές από το Ινστιτούτο για την Ερευνα στον Καρκίνο στο Λονδίνο και το Ιδρυμα The Royal Marsden του Εθνικού Συστήματος Υγείας της Βρετανίας αναφέρουν ότι άνδρες που φέρουν μεταλλάξεις στο γονίδιο BRCA2 αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη αλλά και περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν επιθετικούς όγκους οι οποίοι έχουν τα πιο «φτωχά» ποσοστά επιβίωσης.

Ενας στους 100

Οι μεταλλάξεις του γονιδίου ΒRCA2 συνδέονται με κληρονομικούς καρκίνους του μαστού, των ωοθηκών αλλά και του προστάτη. Περίπου ένας στους 100 άνδρες με καρκίνο του προστάτη εμφανίζει μετάλλαξη στο συγκεκριμένο γονίδιο.

Όπως αναφέρουν τώρα οι ερευνητές από τη Βρετανία με δημοσίευσή τους στο επιστημονικό έντυπο «Clinical Oncology», οι άνδρες αυτοί θα μπορούσαν να ωφεληθούν αν υποβάλλονταν άμεσα σε ριζική προστατεκτομή (χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης του προστάτη) ή σε ακτινοθεραπεία, ακόμη και αν η νόσος τους βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο και κρίνεται ως χαμηλού κινδύνου με βάση τα «συμβατικά» δεδομένα.

Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί έναν «γρίφο» για τους ειδικούς. Ορισμένες μορφές του αναπτύσσονται πολύ αργά ενώ άλλες με «ταχύτητα φωτός», και μέχρι σήμερα οι επιστήμονες δεν είναι συχνά σε θέση να προβλέψουν τι θα συμβεί την κάθε φορά. Κάποιοι άνδρες με τη νόσο ζουν χωρίς συμπτώματα για ολόκληρη τη ζωή τους χωρίς να χρειάζονται ουσιαστικά θεραπεία.

Μελέτη «πυξίδα» για τους ειδικούς

Η καινούργια μελέτη μπορεί όμως τώρα να αποτελέσει «πυξίδα» για τους γιατρούς δείχνοντας ότι οι άνδρες με καρκίνο του προστάτη που φέρουν μεταλλάξεις στο ΒRCA2 αποτελούν μια ομάδα στην οποία πρέπει να υπάρξει άμεση και επιθετική θεραπευτική αντιμετώπιση καθώς ο καρκίνος τους είναι πολύ πιθανό να εξαπλωθεί ταχέως.

Συγκεκριμένα οι ερευνητές με επικεφαλής τον καθηγητή Ρος Ιλς ανακάλυψαν ότι άνδρες με καρκίνο του προστάτη που έφεραν συγχρόνως κληρονομικές μεταλλάξεις στο BRCA2 ήταν πιθανότερο να δουν τον καρκίνο τους να εξαπλώνεται επικίνδυνα σε σύγκριση με όσους δεν έφεραν μεταλλάξεις στο γονίδιο.

Προκειμένου να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ειδικοί μελέτησαν τους ιατρικούς φακέλους ασθενών με καρκίνο του προστάτη στους οποίους περιλαμβάνονταν 61 άνδρες με μεταλλάξεις στο BRCA2, 18 άνδρες με μεταλλάξεις σε ένα άλλο γονίδιο που σχετίζεται με τον καρκίνο – το BRCA1 – και 1.940 άνδρες χωρίς μεταλλάξεις στα δύο αυτά γονίδια.

Λιγότερες πιθανότητες επιβίωσης

Όπως προέκυψε οι άνδρες με μεταλλάξεις στο BRCA2 είχαν λιγότερες πιθανότητες επιβίωσης – στη συγκεκριμένη ομάδα η μέση επιβίωση ήταν 6,5 έτη μετά τη διάγνωση σε σύγκριση με 12,9 έτη για τους ασθενείς χωρίς μεταλλάξεις. Οι άνδρες του BRCA2 είχαν επίσης αυξημένες πιθανότητες να διαγνωσθούν με νόσο σε πιο προχωρημένο στάδιο.

Ο καθηγητής Ιλς ανέφερε ότι «είναι σαφές από τη μελέτη μας πως οι καρκίνοι του προστάτη που συνδέονται με κληρονομικότητα του γονιδίου BRCA2 είναι πιο θανατηφόροι από άλλες μορφές της νόσου. Στους άνδρες με μεταλλάξεις σε αυτό το γονίδιο πρέπει να υπάρχει επιθετική θεραπευτική αντιμετώπιση – άμεση επέμβαση ή ακτινοθεραπεία, ακόμη και αν σύμφωνα με τη διάγνωση η νόσος βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο».

Σωτηρία ζωών

Ο καθηγητής προσέθεσε ότι τα οφέλη μιας τέτοιας προσέγγισης θα μπορέσουν να φανούν σε μεγαλύτερο εύρος μόνο μετά τη διεξαγωγή οργανωμένης κλινικής δοκιμής. Σε κάθε περίπτωση όμως τόνισε πως ελπίζεται ότι τα νέα ευρήματα θα σώσουν ζωές «κατευθύνοντας» τη θεραπεία σε εκείνους τους ασθενείς που τη χρειάζονται πραγματικά.