Οταν είχα αρχίσει να ασχολούμαι επαγγελματικά με το κρασί και διάβαζα τα πρώτα εγχειρίδια περί γευσιγνωσίας, μου είχε φανεί αστεία η παραίνεση «ο δοκιμαστής πρέπει να αισθάνεται ελαφριά πείνα». Αργότερα κατάλαβα πως αυτή ακριβώς η ελαφριά πείνα οξύνει την αντίληψη και τονίζει τις λεπτομέρειες, σε αντίθεση με το αίσθημα κορεσμού, που λειτουργεί περίπου ως ναρκωτικό.
Τα ξαναθυμήθηκα όλα τούτα φέτος το καλοκαίρι, όταν, για πρώτη φορά ίσως, πρόσεξα γεγονότα και συμπεριφορές που σε άλλες συνθήκες θα προσπερνούσα αδιάφορα. Η οικονομική δυσπραγία, όμως, ευαισθητοποίησε τα αντανακλαστικά μας, μας έκανε πιο προσεκτικούς στον τρόπο με τον οποίο ξοδεύουμε το μειωμένο, πολλαπλώς, εισόδημά μας και σίγουρα πιο παρατηρητικούς.
Φέτος το καλοκαίρι στεναχωρήθηκα, ταξιδεύοντας στην Κρήτη, έναν τόπο που αγαπώ, όπου έχω περάσει τουλάχιστον 40 από τα καλοκαίρια της ενήλικης ζωής μου. Στεναχωρήθηκα με τον θλιβερό ταβερνιάρη που μας χρέωσε για ένα κακοψημένο κομμάτι αρνί (ένα κιλό είπε, αλλά τα 100 γραμμάρια ήταν τρίχες από την προβιά), μια μερίδα πατάτες και ένα νερό 32 ευρώ και αντί για απόδειξη μας έφερε ένα λιγδιασμένο μπακαλόχαρτο.
Οπως στεναχωρήθηκα και με τον άλλο, που πέρα από τις ληστρικές τιμές, υπέβαλε σε ταλαιπωρία και το πεπτικό μας σύστημα, με ένα πιάτο σαρδέλες γεμιστές, οι οποίες προφανώς είχαν μείνει στην κατάψυξη από την αρχή της σεζόν!
Με στεναχώρησαν και μερικοί από τους επιχώριους άρχοντες, διαφόρων βαθμίδων εξουσίας, που μπερδεύουν τα κονδύλια της ΕΕ για την προώθηση των τοπικών προϊόντων με τις ψηφοθηρικές φιέστες. Ομως αυτή είναι μια άλλη ιστορία, πολύ πιο σύνθετη, που πάει πολύ πίσω στον χρόνο. Στους δημάρχους της αρχαίας Ρώμης, που πρόσφεραν «άρτον και θεάματα» στο πόπολο και ίσως ακόμη πιο πίσω!
Ασφαλώς υπάρχουν σοβαροί εστιάτορες που σέβονται και τιμούν τη δουλειά και τον τόπο τους. Και καταπληκτικές μαμάδες στις ταβέρνες των χωριών, που συνεχίζουν μια γαστρονομική παράδοση πολλών αιώνων.
Η μαμά Γερωνυμάκη στον Βάταλο του Φραγκοκάστελου είναι πάντα εκεί, και οι επίσης μαμάδες Στέλλα και Γεωργία συνεχίζουν να μαγειρεύουν στο Horizon, στην Πολύρριζο του Ροδάκινου – πολύ χάσατε, κύριε Τσίπρα μας, που δεν δοκιμάσατε το τσιγαριαστό και τα ντολμαδάκια τους. Και η επίσκεψη στο Κτήμα της Agreco, στο Αδελε του Ρεθύμνου, είναι μια εμπειρία.
Η κρητική γεύση και η φιλοξενία αναδεικνύονται σε όλη τους τη μεγαλοπρέπεια και ταξιδεύουν σε όλον τον κόσμο. Οπως υπάρχουν και τοπικοί άρχοντες που νοιάζονται για τα προϊόντα της περιοχής τους και την ουσιαστική τους ανάδειξη και προώθηση.
Μόνο που φέτος σαν να μου φάνηκε πως λιγόστεψαν τα καλά και πλήθυναν τα κακά. Μπορεί, πάλι, να ‘ναι ιδέα μου και όλα να λειτουργούν υποδειγματικά σε αυτόν τον τόπο. Πράγμα που εύχομαι ολοψύχως!
