Οι πρόσφατες ελληνικές εκλογές ανέδειξαν έναν καθαρό νικητή : τη βούληση του ελληνικού λαού να παραμείνει αδέσμευτος , να κρατήσει έναν χώρο μέσα στη συνείδησή του ανεπηρέαστο από εκβιασμούς και τεχνητά διλήμματα και να εγείρει τη διαμαρτυρία ως ύψιστη πολιτική πράξη . Θα ήταν , βεβαίως , αυταπάτη να πιστεύει κανείς πως το πολιτικό κατεστημένο ανατράπηκε ριζικά και πως οι καινούργιες πολιτικές δυνάμεις που κυριάρχησαν , θα καταφέρουν εύκολα να σταθεροποιηθούν και να κερδίσουν οριστικά την εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος . Ωστόσο , έγινε ένα πρώτο βήμα .
Αποδείχτηκε πως οι εκλογείς δεν είναι δεδομένοι όπως εκτιμούσαν κάποιες παρατάξεις , πως ακόμη και οι βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις μπορούν υπό το βάρος της ταπείνωσης να ξεθωριάσουν και να στηριχτούν διαφορετικές προτάσεις . Το μήνυμα δόθηκε με πολύ ηχηρό τρόπο , αναγκάζοντας και τους εκπροσώπους της ελληνικής οικονομικής αφρόκρεμας να προσπαθήσουν να προσεταιριστούν εξαρχής τις αναδυόμενες πολιτικές δυνάμεις.
Από την άλλη , η ανησυχητική πλευρά των εξελίξεων έχει να κάνει με τη συσπείρωση μεγάλης μερίδας ψηφοφόρων γύρω από ακραίους πολιτικούς χώρους που πριονίζουν επικίνδυνα τα υποστυλώματα της δημοκρατίας και προοιωνίζονται την επιστροφή σκοτεινών καιρών .
Κατά μία άποψη , η σκληρή μονεταριστική εκδοχή της παγκοσμιοποίησης δικαιολογεί απόλυτα την αφύπνιση των εθνικιστικών αντανακλαστικών της κοινωνίας και τη στήριξη αυταρχικών , συγκεντρωτικών οργανώσεων και κομμάτων . Τα κόμματα αυτά ,εκμεταλλευόμενα την παραφθορά των θεσμών και το κλίμα της ανασφάλειας , επενδύουν στην επιθυμία των πολιτών για την αποκατάσταση της ευρυθμίας και παρουσιάζονται ως εκφραστές της απόλυτης κάθαρσης . Το παράδοξο μάλιστα στην περίπτωση αυτή είναι ότι η χρήση της βίας δεν ενοχλεί τους ψηφοφόρους . Αντιθέτως , την αποδέχονται ως λυτρωτικό στοιχείο ,χωρίς φυσικά να υπολογίζουν ότι αποτελεί ένα μη διαχειρίσιμο μέγεθος κι ότι αργά ή γρήγορα μπορεί να βρεθούν και οι ίδιοι μέσα στον κλοιό της .
Ενδιαφέρουσα επίσης παράμετρος που καθόρισε το αποτέλεσμα των εκλογών ήταν η συμπεριφορά της νέας γενιάς , η οποία δίχως το φόβο της απώλειας κάποιων κεκτημένων προχώρησε με θάρρος στην αμφισβήτηση της πορείας που επέλεξαν για τη χώρα και το μέλλον των πολιτών της οι μέχρι τώρα κυρίαρχες πολιτικές παρατάξεις . Αποδείχτηκε πως οι νέοι άνθρωποι ούτε αδιάφοροι για τις εξελίξεις είναι ούτε παγιδευμένοι σε στερεότυπα ούτε έρμαια της προπαγάνδας πολλών μέσων ενημέρωσης , και πως μπορεί κανείς να φοβίσει αυτό που ο ίδιος φοβάται .
Γιατί έξαφνα η πολιτική και επιχειρηματική ηγεσία , εγχώρια και διεθνής , άρχισε να αισθάνεται άβολα και να χάνει την ψυχραιμία της , αφού ανατράπηκε ο προγραμματισμός της κι έγιναν όλα ρευστά . Το ζήτημα όμως είναι ότι αυτή η γενιά πείθεται πλέον δύσκολα .Μπορεί να διαμαρτυρόμαστε για τα μύρια κακά της ελληνικής εκπαίδευσης ,αλλά τα τελευταία χρόνια οι μαθητές άρχισαν να διδάσκονται στα πλαίσια του μαθήματος της νεοελληνικής γλώσσας τους τρόπους πειθούς , να ξεκλειδώνουν τα μυστικά του προπαγανδιστικού λόγου , ν’ αναγνωρίζουν τη ρητορεία από τη γλώσσα της ευθύνης , να συνειδητοποιούν ότι στο χώρο της πολιτικής γίνεται κατάχρηση των συναισθηματικών επιχειρημάτων , να απορρίπτουν την ευκολία της προσφυγής στις αυθεντίες .
Όλα αυτά , σε συνδυασμό με τις συνθήκες μιας απάνθρωπης λιτότητας , υπήρξαν , νομίζω , μια δυναμωτική τροφή για το πνεύμα τους και μια απρόβλεπτη συνιστώσα για το πάντοτε προβλέψιμο αποτέλεσμα των εκλογών . Λυπηρό εντούτοις φαινόμενο και σ’ αυτές τις εκλογές ήταν ότι οι ψηφοφόροι , ιδιαίτερα των μεγάλων κομμάτων , εξακολούθησαν να αναδεικνύουν τους εκπροσώπους τους με «τηλεοπτικά» κριτήρια .
Κι ενώ η κρίση θα έπρεπε να μας ταρακουνήσει και να μας κάνει να αναρωτηθούμε για την ποιότητα και το ήθος των ανθρώπων που επιλέγουμε για την εκπροσώπησή μας στο κοινοβούλιο , κάποιοι συνεχίσαμε να εμπιστευόμαστε την εικόνα και τα ηχηρά ονόματα , επιβεβαιώνοντας έτσι την επιπολαιότητα με την οποία συμπεριφερόμαστε ως εκλογικό σώμα . Άτομα , λοιπόν , χωρίς σπουδές , χωρίς την παραμικρή ενασχόληση με τα κοινά , με μόνο εφαλτήριο τη ματαιοδοξία και την απήχησή τους στα πλήθη , γίνονται οι πρωταγωνιστές του δημόσιου βίου και συχνά υποθηκεύουν το μέλλον εκατομμυρίων ανθρώπων , στηριζόμενοι σε συμβούλους και ακολουθώντας τυφλά τη γραμμή του κόμματος .
Αν εξαιρέσει κανείς πάντως τα θλιβερά αυτά κατάλοιπα του παρελθόντος κι αν προσπεράσει τη φυσιολογική ανησυχία που προκαλεί η μετεκλογική αδυναμία συνεννόησης των πολιτικών κομμάτων για το σχηματισμό κυβέρνησης , τότε μπορεί να αισθανθεί ότι αυτές οι εκλογές υπήρξαν ίσως ο μεταθανάτιος ρόγχος μιας ιστορικής περιόδου που μας αποχαιρετά .Όσο , επομένως, γρηγορότερα το αντιληφθούμε ως πολίτες τόσο αποτελεσματικότερα θα καθορίσουμε και θα απαιτήσουμε τη δική μας , κυρίαρχη θέση στην καινούργια σελίδα της ιστορίας