Η αναφερόμενη βιβλιοκρισία μου ενόχλησε τον δικηγόρο Π. Μακρή-Στάικο και τουςσυνηγόρουςτου από το αυτοαποκαλούμενο «νέο κύμα» της πρόσφατης ιστοριογραφίας. Οποιος διαβάζει τα οργίλα δημοσιεύματά τους εύκολα καταλαβαίνειποιοι έχασαν την ψυχραιμία τους, αφού αποφεύγουν συστηματικά να απαντήσουν σε ερωτήματα, ξεφεύγοντας σε παραπλήσια σημεία ή διαστρεβλώνοντας δικολαβικά τα λόγια μου. Κουράζει ο επαναλαμβανόμενος ισχυρισμός τους ότι τάχα αποδοκίμασα τη δημοσίευση της έκθεσης Ουάλας, ενώ απλά απόρησα γιατί άραγε «ξέθαψαν», δηλαδή ξανάφεραν με φανφάρες στην επιφάνεια, έναπρο πολλού γνωστό ντοκουμέντο:με έναν ελλιπέστατο και στρεβλό σχολιασμό. Ετσι, π.χ., δεν αναφέρθηκαν (έστω διαφωνώντας) στις αποδεδειγμένες ευθύνες του Ουάλας (συμπράττοντας με τον πρέσβη Λήπερ) για το ναυάγιο της αντιστασιακής αντιπροσωπείας στο Κάιρο. Το ναυάγιο αυτό- σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές, ανάμεσά τους ο πολύς Κρις Γούντχαους – οδήγησε στο ξέσπασμα του κατοχικού Εμφυλίου.
Δεν απάντησα στην πρώτη, απαράδεκτου ύφους, επιστολή του Στάικου (Τα Νέα, 5.12.2009). Εκείνος και οι υποστηρικτές του, μόλις δεχθούν κριτική σχετικά με τις μεθόδους και τα ευρήματά τους, σπεύδουν να συνδυάσουν τη δική τους, συχνά χοντροκομμένη, επιθετικότητα με τον ρόλο του θύματος δήθεν «κακόβουλων» επιθέσεων- πάλιν χωρίς να απαντήσουν επί της ουσίας. Χαρακτηριστική η ανούσια «ανταπάντηση» του Στάθη Καλύβα (Το Βήμα, 24.1.2010)- εκ του ασφαλούς, αφού είχα ξεκαθαρίσει ότι η απάντησή μου (10.1.2010) ήταν τελειωτική! Τώρα ο Στάικος προσπαθεί να θολώσει τα νερά σε ένα ζήτημα που ήδη σχολιάζω στο νέο (4ο) τεύχος τουΑthens Review of Βooks: Από την ελληνική έκδοση του Στάικου λείπουν τα κεφάλαια πουτώρα ο ίδιος ομολογεί με μισόλογα!
Δύσκολα όμως μπορώ να φανταστώ πως απλώς «ξεχάστηκαν» ή δεν εντοπίστηκαν, αφούτόσηεπιπολαιότητα θα ήταν ασυγχώρητη ακόμη και σε προπτυχιακή σεμιναριακή εργασία. Πολλάκις ασυγχώρητη θα ήταν μια τέτοια εξήγηση για έναν φτασμένο επιστήμονα (δικηγόρο με φιλοδοξίες ιστοριοδίφη), που διαθέτει μάλιστα ως ανεπίσημο «επιβλέποντα» τον καθηγητή Καλύβα, τον οποίο τώρα επιχειρεί να καλύψει. Και πάλι αδυνατώ να φανταστώ ότι ο συνάδελφος «δέχθηκε με χαρά» να συντάξει, εντελώς αδόκιμα, «βαθυστόχαστη» εισαγωγή, χωρίς να ελέγξει το διαφημιζόμενο «είδος». Δηλαδή ο «διεθνούς φήμης»- όπως μονότονα επαίρεται- Καθηγητής παρέλειψε, στην πλούσια βιβλιοθήκη του Υale, να ρίξει έστω μια συγκριτική ματιά στην (πλήρη) έκδοση του έγκριτου ιστορικού Richard Clogg; Αντιθέτως με την προσπάθεια του Στάικου- με σκοπό να μετριάσει τις ευθύνες του- ποτέ δεν υπήρχανδύο εκθέσεις,αλλά μια πλήρης και μια «κουτσουρεμένη» εκδοχή της ίδιας. Στην ενδοϋπηρεσιακή αλληλογραφία συχνά κοινοποιούνται συντομευμένες εκδοχές, ιδίως όταν οι αποστολείς δεν θέλουν να πληροφορηθούν οι αναγνώστες όλο το περιεχόμενο. Εμπειροι ερευνητές το γνωρίζουν και εξετάζουν γι΄ αυτό το ευρύτερο πεδίο. Εντούτοις ούτε το «ελαφρυντικό» του ερασιτεχνισμού του μπορεί να επικαλεστεί ο Στάικος, από τη στιγμή που χρησιμοποίησε (επικρίνοντάς το μάλιστα!) το κείμενο στην άψογη έκδοση του Clogg. Απαράδεκτη είναι η βολή του «αχρωμάτιστου» Στάικου περί «μάλλον χρωματισμένης πολιτικά εισαγωγής» τουφιλελεύθερουClogg, με την προσφιλή στο «νέο κύμα» μέθοδο να καταγγέλλει αντίπαλες φωνές όλου του φάσματος για αριστερή ή ακόμη και «σταλινική» προκατάληψη!
Οπως διευκρίνισα ήδη, υπάρχουν δύο εξηγήσεις:τσαπατσουλιάή λογοκρισία (καθώς τα εξαφανισθέντα κεφάλαια δεν προσφέρονται στην προφανή στόχευση, την καταγγελία δηλαδή των όποιων αμαρτιών του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, ενώ αντίθετα αποκαλύπτουν το εύρος των ενδοβρετανικών υπονομεύσεων, με πρωταγωνιστή τον Ουάλας. Ιδίως στο κεφ.
11 εισηγείται τον ευνουχισμό της μισητής στον Λήπερ SΟΕ, με το εύκολα αναγνωρίσιμο ύφος του πρέσβη). Και οι δύο εξηγήσεις είναι καταδικαστέες, εντούτοις ελπίζω να ισχύει εκείνη πουτώρα πλέονδίνει ο Στάικος, αφού- όπως ο ίδιος λέει – αργά αντελήφθη τι του συμβαίνει… Καλό θα ήταν οι ευκαιριακοί παν-επιστήμονες να μη θεωρούν την ιστοριογραφία ξέφραγο αμπέλι, όπου μεonlineπαραγγελίαενός τεκμηρίου, μεταφραστική δουλειά και μια «επώνυμη» εισαγωγή κατασκευάζεις «εκδοτικό γεγονός». Ας το καταλάβουν για να μην εκτεθούν περισσότερο!
Εως εδώ λοιπόν, δεν πρόκειται να επανέλθω.
