Η στάθμη της θάλασσας του πλανήτη ακολουθεί ανοδική πορεία στον ρυθμό των τριών και κάτι χιλιοστών ανά έτος. Αυτό επιβεβαιώνεται πλέον με τον εγκυρότερο τρόπο, από τον λεπτομερέστερο χάρτη των μεταβολών της ωκεάνιας στάθμης που έχει συνταχθεί ως σήμερα και ο οποίος δόθηκε στη δημοσιότητα από τον Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA).
Ο υψηλής ανάλυσης χάρτης, ο οποίος προέκυψε από νέα ανάλυση όλων των δορυφορικών δεδομένων που έχουν συλλεγεί μέσα στα τελευταία δεκαοκτώ χρόνια και παρουσιάστηκε στο συμπόσιο «20 χρόνια προόδου στην Υψομετρία Ραντάρ» στη Βενετία, «επισημοποιεί» τον ρυθμό της ανόδου στον οποίο έχουν καταλήξει ως τώρα οι περισσότερες μελέτες.
Παράλληλα όμως, όπως τόνισε η διεθνής ομάδα επιστημόνων που τον συνέταξε, αποκαλύπτει μια πιο σύνθετη εικόνα: σε ορισμένα μέρη του πλανήτη τα νερά ανεβαίνουν πολύ περισσότερο (π.χ. στη Θάλασσα των Φιλιππίνων η άνοδος ξεπερνά τα 10 χιλιοστά ανά έτος) ενώ σε άλλα αρκετά λιγότερο. Οι διακυμάνσεις αυτές ίσως εξομαλυνθούν μακροπρόθεσμα, οι ειδικοί όμως ακόμη δεν γνωρίζουν την πλήρη λειτουργία των μηχανισμών που τις προκαλούν.
Διακυμάνσεις λόγω Ελ Νίνιο
Οι ερευνητές που διεξήγαγαν τη μελέτη θεωρούν σχεδόν εξίσου υπεύθυνους για την άνοδο των θαλασσών τους τρεις «συνήθεις υπόπτους»: τη διαστολή των υδάτων εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, το λιώσιμο των ορεινών παγετώνων και το λιώσιμο των πολικών θαλάσσιων πάγων. Οι μεγάλες διαφοροποιήσεις που παρατηρήθηκαν οφείλονται, όπως επεσήμαναν, σε μεγάλο βαθμό στις μεγάλες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας και των ανέμων που προκαλούνται από τα φαινόμενα Ελ Νίνιο και Λα Νίνια στα διάφορα σημεία του Ειρηνικού Ωκεανού.
«Ο χάρτης αποτελεί πραγματικά έναν τρόπο για να δει κανείς τις μέσες επιτόπιες μεταβολές τα τελευταία 20 χρόνια» εξήγησε, όπως αναφέρει το BBC, ο Στίβεν Νέρεμ του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, συμπληρώνοντας ότι οι υπερβολικά υψηλές ανοδικές τάσεις που παρατηρούνται αυτή τη στιγμή σε ορισμένα σημεία ίσως δεν θα διατηρηθούν στην επόμενη εικοσαετία.
«Σε μεγάλο βαθμό απεικονίζουν μια μεταβλητότητα σε χρονικό πλαίσιο δεκαετιών, η οποία ίσως εξομαλυνθεί σε μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα» τόνισε. «Για τον λόγο αυτόν χρειαζόμαστε περισσότερες αποστολές ώστε να καταλάβουμε πού ακριβώς βρίσκεται αυτή η μεταβλητότητα».
Μακροπρόθεσμες προβολές
Στα στοιχεία όμως «κρύβονται» και περισσότερο μακροπρόθεσμες μεταβολές. Όπως επεσήμανε ο Πάολο Τσιπολίνι, του Εθνικού Κέντρου Ωκεανογραφίας της Βρετανίας που επίσης συμμετείχε στη μελέτη, «πολλά χαρακτηριστικά στον χάρτη των τάσεων υποδηλώνουν αλλαγές στη αποθήκευση της θερμότητας και αντιστοιχούν σε μακροπρόθεσμες μεταβολές στα ωκεάνια ρεύματα».
Ωστόσο αν και οι μελέτες σχετικά με το τι έχει συμβεί ως τώρα και το ποια είναι η παρούσα τάση συμφωνούν, ειδικά στο ζήτημα της ανόδου της ωκεάνιας στάθμης, οι επιστήμονες δυσκολεύονται ιδιαίτερα να κάνουν προβολές για το μέλλον. Αυτό γιατί υπάρχει μεγάλη διχογνωμία μεταξύ των ειδικών σχετικά με τις λεγόμενες «αναδράσεις» – του τρόπου με τον οποίο οι διάφοροι εμπλεκόμενοι παράγοντες θα επιδράσουν τελικά σε βάθος χρόνου.
Η σύνταξη του νέου χάρτη έγινε με τη συνεργασία πολλών ερευνητικών ιδρυμάτων στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για την Κλιματική Αλλαγή (CCI) των κρατών-μελών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Παρουσιάστηκε στο συμπόσιο από τον Μορίς Μπορζό, επικεφαλής του Τμήματος Επιστημών Παρατήρησης της Γης, Εφαρμογών και Μελλοντικών Τεχνολογιών της ESA.
Η μέση άνοδος της στάθμης της θάλασσας στον πλανήτη από το 1993 ως το 2010 Πηγή ESA CCI project
