Αύξηση ως και 50% στους πλειστηριασμούς ακινήτων και στις πωλήσεις «κόκκινων» δανείων σε funds το 2018 προβλέπουν τα αναθεωρημένα πλάνα μείωσης των επισφαλειών που απέστειλαν προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι.
Με οδηγό τις επιδόσεις τους στη διαχείριση των προβληματικών χορηγήσεων εφέτος και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις παρατηρήσεις της Φρανκφούρτης για το μεγάλο αναξιοποίητο απόθεμα εξασφαλίσεων, συνδεδεμένων με οφειλές σε καθυστέρηση για πολλά χρόνια, τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα προχώρησαν στον επανασχεδιασμό της στρατηγικής τους για την ερχόμενη χρονιά.
Οπως επισημαίνει έμπειρο τραπεζικό στέλεχος, οι προσπάθειες ανάκτησης των μη εξυπηρετούμενων οφειλών το 2017 έδειξαν ότι οι ρυθμίσεις δεν… περπατούν όσο θα έπρεπε. Το κενό που δημιουργήθηκε μπορεί να καλύφθηκε εφέτος από τις διαγραφές, ωστόσο ο εποπτικός βραχίονας της ΕΚΤ, ο SSM, δεν πρόκειται να επιτρέψει για δεύτερη χρoνιά να γίνει τόσο μεγάλη χρήση τους.
Τα πρώτα 10.000 ακίνητα
Για τον λόγο αυτόν οι τράπεζες έχουν ήδη ξεχωρίσει 10.000 ακίνητα από το στοκ των ενεχύρων που βρίσκονται καθ’ οδόν προς το Ειρηνοδικείο, με στόχο να βάλουν στα ταμεία τους «ζεστό χρήμα» 2,5 δισ. ευρώ ως το ερχόμενο καλοκαίρι. Συγκεκριμένα, έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για τη μετάπτωση του πλειστηριασμού τους από τις αίθουσες των δικαστηρίων στη νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα. Τα περίπου 6.500 από αυτά αφορούν επαγγελματική στέγη, ενώ τα 3.500 οικιστικά ακίνητα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η εμπορική αξία, άρα και η τιμή πρώτης προσφοράς, όλων των ακινήτων που θα επιχειρηθεί να ρευστοποιηθούν είναι κατ’ ελάχιστο 300.000 ευρώ, μετά και την άτυπη συμφωνία τραπεζών – υπουργείου Δικαιοσύνης.
Πρόκειται για δάνεια που βρίσκονται σε εκκρεμότητα για περισσότερα από πέντε χρόνια, ενώ οι οφειλέτες, παρά τις συνεχείς προσκλήσεις μέσω επιστολών για να βρεθεί μια λύση τακτοποίησής τους, αγνοούνται. Οι τράπεζες εκτιμούν ότι το μέσο τίμημα που θα πετύχουν θα διαμορφωθεί στα επίπεδα των 200.000-250.000 ευρώ, καθώς τα ακίνητα που έχουν επιλεγεί θεωρούνται εμπορικά.
Ο μεγαλύτερος όγκος των πλειστηριασμών θα πραγματοποιηθεί ως και τον ερχόμενο Ιούλιο. Η αρχή θα γίνει τον Δεκέμβριο, κατά τη διάρκεια του οποίου αναμένεται να εκτελεστούν από το νέο σύστημα 100-200 πωλήσεις. Ωστόσο, από τη νέα χρονιά οι ρυθμοί εκποίησης θα επιταχυνθούν. Εκτιμάται ότι κάθε μήνα θα πωλούνται περισσότερα από 1.200 ακίνητα κατά μέσο όρο.
Οι νέοι στόχοι για το 2018
Οι διοικήσεις των ελληνικών ομίλων επικαιροποίησαν με τις παραπάνω εκτιμήσεις το μείγμα δράσεων των επόμενων τριμήνων, με στόχο τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κατά περίπου 15,5-16 δισ. ευρώ το 2018, ποσό αυξημένο κατά 5%-10% σε σχέση με το αρχικό πλάνο. Η ΕΚΤ αναμένεται να τοποθετηθεί επί των σχεδίων αυτών το αργότερο ως το τέλος Νοεμβρίου. Αν η Ευρωτράπεζα κάνει αποδεκτούς τους στόχους που της έχουν σταλεί, η επιδιωκόμενη προσαρμογή θα στηριχθεί:
¢ Κατά 15%-20% στις ρυθμίσεις δανείων έναντι 30% πριν από την αναθεώρηση. Αυτό σημαίνει ότι πλέον οι τραπεζίτες κρατούν μικρό καλάθι σε σχέση με την προσδοκώμενη οργανική μείωση των επισφαλειών, η οποία θα περιοριστεί ως και στο μισό. Οι εισπράξεις με βάση το νέο πλάνο θα υποχωρήσουν στα 2,3-3 δισ. ευρώ από 4,5 δισ. ευρώ που αρχικώς προβλεπόταν.
¢ Κατά 25% στις πωλήσεις δανείων από 20% στα αρχικά πλάνα των τραπεζών. Αυτή η αύξηση μεταφράζεται σε προς τα επάνω αναθεώρηση των εσόδων από τις συγκεκριμένες συναλλαγές κατά 750 εκατ. ευρώ, στα 3,75 δισ. ευρώ.
¢ Κατά 30%-35% σε πωλήσεις ενεχύρων μέσω των πλειστηριασμών έναντι 20% προηγουμένως. Πρόκειται για μια αύξηση της τάξης του 50% στις πωλήσεις κυρίως ακινήτων μέσω των πλειστηριασμών.
¢ Κατά 20% σε διαγραφές δανείων, ποσοστό μειωμένο σε σχέση με το 30% που προβλεπόταν. Δηλαδή οι τράπεζες θα πρέπει να πετύχουν τον συνολικό στόχο της χρονιάς, χωρίς οι διαγραφές να ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ, έναντι των 4,5 δισ. ευρώ των αρχικών πλάνων.
Η απειλή της ΕΚΤ
Στην τελευταία συνάντηση που είχαν στη Φρανκφούρτη οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών με κορυφαία στελέχη της ΕΚΤ υπήρξε σαφής προειδοποίηση για επιτάχυνση των πλειστηριασμών ακινήτων, καθώς αν υπάρξουν νέες καθυστερήσεις ο επόπτης θα επιβάλλει ποινές. «Αν δεν προχωρείτε σε πωλήσεις των εξασφαλίσεων, είναι σαν να μην τις έχετε» ήταν το μήνυμα της ΕΚΤ προς την ελληνική αποστολή. Το αυστηρότερο πέναλτι προβλέπει τη μείωση της αξίας των ενεχύρων που έχουν καταχωρισμένη στα βιβλία τους οι τράπεζες. Αυτό θα οδηγούσε σε χαμηλότερα επίπεδα τον βαθμό κάλυψης των δανείων, καθιστώντας απαραίτητη τη διενέργεια επιπλέον προβλέψεων, με άμεση επίπτωση στα αποτελέσματα των τραπεζών. Επίσης θα δυσχέραινε τη θέση των τραπεζών στα επερχόμενα stress tests της ΕΚΤ που ξεκινούν τον ερχόμενο Φεβρουάριο και θα υλοποιηθούν με βάση τους ισολογισμούς του 2017.
Κεφαλαιακό μαξιλάρι 12 δισ. ευρώ

Στα 12 δισ. ευρώ τοποθετεί η Citigroup σε νέα έκθεσή της για τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο το μαξιλάρι ασφαλείας που διατηρούν στα εποπτικά τους κεφάλαια οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι, εν όψει των stress tests του 2018. Μάλιστα για τον υπολογισμό αυτού του ποσού έχουν ληφθεί υπ’ όψιν οι προσαρμογές που θα γίνουν λόγω των νέων κανόνων κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων δανείων από την ερχόμενη χρονιά.

Πρόκειται για σημαντικό στοιχείο, το οποίο αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για την επιτυχή ολοκλήρωση των επερχόμενων ασκήσεων αντοχής που θα διεξαγάγει η ΕΚΤ, χωρίς να χρειαστούν νέες αυξήσεις κεφαλαίου ή, στην περίπτωση που καταστούν αναγκαίες, το ύψος των εκδόσεων μετοχών να κινηθεί σε διαχειρίσιμα επίπεδα.
Οπως επισημαίνει τραπεζική πηγή, ο«άγνωστος Χ» δεν είναι τα οικονομικά στοιχεία που θα χρησιμοποιηθούν, αλλά οι υποθέσεις που θα ληφθούν υπ’ όψιν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας στο ακραίο σενάριο της σχετικής δοκιμασίας.
Εξάλλου ο ίδιος τονίζει πως ακόμη δεν υπάρχει συγκεκριμένη πληροφόρηση για το… βάθος των stress tests και το πλήθος των δανειακών φακέλων που θα εξεταστούν από την Ευρωτράπεζα μετά τη συμφωνία της με το ΔΝΤ για αυστηρότερους ελέγχους.
Σε σχέση με την πορεία των επισφαλειών, οι αναλυτές της Citigroup εκτιμούν ότι είναι δυνατή η επίτευξη των στόχων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κατά 38% και των δανείων σε καθυστέρηση κατά 49% ως και το 2019.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ