Η ανακοίνωση από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταϊκούρα στη Βουλή ότι το 2013 ο προϋπολογισμός της Γενικής Κυβέρνησης (δηλαδή ο κρατικός προϋπολογισμός, συν το οικονομικό αποτέλεσμα των ΔΕΚΟ, των ασφαλιστικών ταμείων και των ΟΤΑ) όπως τον μετρά η Eurostat, κλείνει με πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,9 δισ. ευρώ ή 2,1% του ΑΕΠ διαμορφώνει ένα νέο τοπίο στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής και άναψε «φωτιές» στην τρόικα.
Δημιουργεί βάσιμες προσδοκίες ότι η χώρα μπορεί να αλλάξει σελίδα, αφού κατά το 2013 πέτυχε τους στόχους που είχε θέσει η τρόικα για το 2014 (!) και έτσι μπορεί να ανοίξει πριν από τις ευρωεκλογές η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους.
Το ερώτημα όμως που τίθεται από τους ελεγκτές και δεν έχει ακόμη απαντηθεί επίσημα είναι αν στα έσοδα συμπεριλαμβάνονται και οι μεταφορές κερδών από τη διαχείριση ελληνικών ομολόγων που κατείχε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σε αυτό το σημείο, οι πληροφορίες θέλουν να γίνεται σκληρή διαπραγμάτευση με την τρόικα, η οποία έχει βάλει στο «μικροσκόπιο» τους αριθμούς του 2013. Ζητά με βάση το δικό της πρόγραμμα να μην προσμετρηθεί στο πρωτογενές πλεόνασμα ποσό γύρω στα δύο δισ. ευρώ που μπήκαν στα ελληνικά ταμεία από τη μεταφορά κερδών από διαχείριση ελληνικών ομολόγων που βρισκόταν στο χαρτοφυλάκιο της ΕΚΤ. Ετσι το πρωτογενές πλεόνασμα, σύμφωνα με την τρόικα, μπορεί να είναι κάτω από δύο δισ. ευρώ.
Το ίδιο, δηλαδή αυστηρό έλεγχο πραγματοποιεί και η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) η οποία όμως καλείται να προσμετρήσει κι αυτό το έσοδο δεδομένου ότι τα χρήματα έχουν μπεί στα ελληνικά ταμεία.
Στο θετικό πρωτογενές αποτέλεσμα, το οποίο αποτελεί ούτως ή άλλως «έκπληξη», δεν συμπεριλαμβάνονται οι τόκοι εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους, οι οποίοι ανήλθαν το προηγούμενο έτος σε 6,1 δισ. ευρώ για το κράτος και περί το 1 δισ. ευρώ για τους άλλους φορείς. Στα στοιχεία Γενικής Κυβέρνησης που ανακοινώθηκαν αποτυπώνεται η διαφορά των εσόδων του κράτους, των δημοσίων οργανισμών, των Ταμείων και των ΟΤΑ, τα οποία για πρώτη χρονιά ξεπέρασαν τις ετήσιες δαπάνες.
«Παζάρι»
Πέραν των διαφορών υπουργείου Οικονομικών με την τρόικα για το ποια κονδύλια μετρώνται στο πρόγραμμα (μνημόνιο) και ποια μετρά η Eurostat, ποια κονδύλια θα μπουν στο 2013 και ποια θα μείνουν ως «μαξιλάρι» για το 2014, το τελικό αποτέλεσμα είναι θετικό.
Ο ισολογισμός του 2013 (ακόμη και αν συμπεριληφθούν οι τόκοι) οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης υποχώρησε αισθητά κάτω από το 3% του ΑΕΠ (ο όρος της Συνθήκης του Μάαστριχτ).
Αυτό δείχνει ότι η ελληνική οικονομία, δημοσιονομικά τουλάχιστον, σταθεροποιείται.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν από τον κ. Σταϊκούρα, αφού προηγουμένως είχαν ενημερωθεί ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς (το προπερασμένο Σάββατο, 1η Φεβρουαρίου) και η τρόικα (την περασμένη Τετάρτη, 5 Φεβρουαρίου), η οποία μάλιστα έστειλε στην Αθήνα τεχνικό κλιμάκιο για να εκτιμήσει τα στοιχεία, διαμορφώνουν τη νέα βάση πολιτικής διαπραγμάτευσης με τους δανειστές μας με διπλό στόχο:
1. Να κλείσει ο έλεγχος που είχε ξεκινήσει τον περασμένο Σεπτέμβριο και να απελευθερωθούν οι δόσεις της βοήθειας ύψους 11 δισ. ευρώ που εκκρεμούν, αλλά και να απορριφθούν και επίσημα τα όποια σενάρια της τρόικας για τη λήψη δημοσιονομικών μέτρων για το 2014.
Αλλωστε, όπως έδειξε ο Ιανουάριος, η χρονιά ξεκίνησε καλά, με τα έσοδα του προϋπολογισμού να ξεπερνούν τα 4,5 δισ. ευρώ και το Δημόσιο να έχει πρωτογενές πλεόνασμα 811 εκατ. ευρώ τον πρώτο μήνα του έτους.
2. Να ανοίξει πριν από τις ευρωεκλογές, μέσα στον Απρίλιο, η συζήτηση με τους Ευρωπαίους για την περαιτέρω ελάφρυνση του δημοσίου χρέους. Και αυτό μπορεί να γίνει αμέσως μετά την επισημοποίηση των στοιχείων τα οποία σήμερα συζητούνται σε όλη την Ευρώπη από τη Eurostat. Η επιδίωξη της κυβέρνησης είναι να υπάρξουν περαιτέρω επιμήκυνση του χρόνου λήξης των δανείων της κρατικής βοήθειας και μείωση του κόστους δανεισμού, μέσω της μείωσης των επιτοκίων.
Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος στο πρόσφατο ταξίδι του στη Γερμανία (στη Φρανκφούρτη) ενημέρωσε τη γερμανική κυβέρνηση και την ΕΚΤ για τις θετικές δημοσιονομικές εξελίξεις, θεωρεί ότι το τελικό νούμερο για το πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να είναι χαμηλότερο από τα 3,9 δισ. ευρώ και πάντως μεγαλύτερο από τις προβλέψεις της τρόικας. Ο ίδιος ευελπιστεί ότι πριν από τις ευρωεκλογές θα υπάρχει σαφές μήνυμα για την ελάφρυνση του χρέους. Θεωρεί ότι «το κλίμα για την Ελλάδα έχει αλλάξει» και, όπως όλοι παρατηρούν, αυτό αποτυπώνεται και στις δημόσιες δηλώσεις του γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Δεύτερο λάθος
Τόσο ο κ. Στουρνάρας όσο και ο κ. Σταϊκούρας συμφωνούν στη γραμμή ότι:
–Θα ήταν καταστροφική η αποδοχή των εκτιμήσεων της τρόικας περί δημοσιονομικού κενού 700 εκατ. ευρώ το 2013 και 2,9 δισ. ευρώ το 2014 τον περασμένο Σεπτέμβριο από την ελληνική κυβέρνηση.
Και οι δύο σημειώνουν με έμφαση ότι τα στοιχεία για το κλείσιμο του 2013 επιβεβαίωσαν την αισιοδοξία και τις προσδοκίες της ελληνικής πλευράς που επέμενε ότι δεν χρειάζονται άλλα δημοσιονομικά μέτρα.
Για όλους όσοι παρακολουθούν τη διαπραγμάτευση, γίνεται αντιληπτό ότι η τρόικα μετά το μεγάλο λάθος με τους πολλαπλασιαστές στην αρχή του Μνημονίου και την εκτίμηση για το βάθος της ύφεσης έπεσε το φθινόπωρο στο δεύτερο μεγάλο λάθος για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2013. Εκτός και αν έπεσε σε… δημοσιονομική παγίδα.
Η σκυτάλη του πολιτικού χειρισμού των νέων στοιχείων έχει περάσει στον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος αφού ενημέρωσε τον αρχηγό του ΠαΣοΚ και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Ευάγγελο Βενιζέλο ζήτησε να υπάρξει κινητοποίηση ώστε ως το τέλος του μήνα να έρθουν στη Βουλή και να ψηφιστούν ως τα μέσα Μαρτίου όλα τα νομοσχέδια που αφορούν διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία (π.χ. απελευθέρωση των αγορών σύμφωνα με τις συστάσεις ΟΟΣΑ, αλλαγή του καθεστώτος των απολύσεων και βελτιώσεις στον φόρο υπεραξίας των ακινήτων). Σε αυτά τα ζητήματα πλέον περιορίζονται και τα προαπαιτούμενα της τρόικας προκειμένου να συντάξει την έκθεσή της και να εγκρίνει την καταβολή των δόσεων της τρέχουσας βοήθειας.
Πέραν τούτων η κυβέρνηση έχει πλέον τη βάση για να υποστηρίξει πηγαίνοντας προς τις ευρωεκλογές ότι «η οικονομική πολιτική απέδωσε καρπούς» και ότι το στοίχημα τώρα βρίσκεται στην επιστροφή της ανάπτυξης.
Η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος δημιουργεί νέα δεδομένα και για την αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία πλέον υιοθετεί την αρχή των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, όπως επανέλαβε τη Δευτέρα το βράδυ στην TV ο βουλευτής κ. Γιώργος Σταθάκης, καθώς και για τον ΣΥΡΙΖΑ η πίεση προς τους Ευρωπαίους θα περιοριστεί στην «επαναρρύθμιση του χρέους».
Η ομιλία Σταϊκούρα που άναψε φωτιές
Αξιοσημείωτος είναι ο επικοινωνιακός χειρισμός του θέματος. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών επέλεξε τη Βουλή, το βράδυ της Δευτέρας, για να αποκαλύψει τα στοιχεία-έκπληξη που περίμεναν όχι μόνο η κυβέρνηση, αλλά όλοι.
Ο κ. Σταϊκούρας είπε λοιπόν στη Βουλή: «Η χώρα, ύστερα από πολλά χρόνια, επιτυγχάνει πρωτογενές πλεόνασμα. Πλεόνασμα το οποίο, σε διαρθρωτικούς όρους, είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη. Πλεόνασμα σημαντικό, υψηλό, βιώσιμο.Τόσο σε όρους Προγράμματος όσο και σε όρους Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών.
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, που αξιολογεί η τρόικα, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα είναι υψηλότερο από τα 812 εκατ. ευρώ ή το 0,4% του ΑΕΠ. Η χώρα, για δεύτερη συνεχόμενη φορά, υπερκαλύπτει τους δημοσιονομικούς στόχους του Προγράμματος.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών που θα παρουσιάσει η Eurostat, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται υψηλότερο, στα 3,9 δισ. ευρώ ή στο 2,1% του ΑΕΠ.
Δηλαδή, με τη μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ΕΣΛ-95), ενσωματώνονται οι υπόλοιπες παράμετροι που εξαιρούνται με βάση τη μεθοδολογία του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής και, συνεπώς, το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης διαμορφώνεται σε υψηλότερο επίπεδο».
Δημοσιεύτηκε στο Helios Plus στις 11 Φεβρουαρίου 2014
HeliosPlus
