ΜΙΑ ΠΕΝΤΑΔΑ μικρών και καλοτυπωμένων βιβλίων βρίσκεται εδώ και λίγο καιρό στις προθήκες των βιβλιοπωλείων, από τις εκδόσειςΑλεξάνδρεια. Η ομοιότητα της βιβλιοδεσίας, η κομψότητα των καλοσχεδιασμένων σκληρών εξωφύλλων τους και το ισάριθμο των σελίδων τους διατυμπανίζουν από μακριά τον στόχο: «Δώρο για περίοπτη θέση στη βιβλιοθήκη».

Τον αξίζουν;

Από πλευράς διάταξης της ύλης, η δομή των βιβλίων είναι αφοπλιστικά απλή και λειτουργική: παράθεση θεμάτων ανά δισέλιδο, με το κείμενο κυρίως στην αριστερή σελίδα και γραφήματα στη δεξιά.

Παράδεισος για τον μεταφραστή και αμεσότητα σύλληψης για τον αναγνώστη. Τι πραγματεύονται;

Στο βιβλίο του μαθηματικού Μπέρκαρντ Πόλστερ τις διασημότερες αποδείξεις για το Πυθαγόρειο Θεώρημα… την Αρχή του Καβαλιέρι… το Θεώρημα του Αρχιμήδη… τη «χρυσή αναλογία», τον «τύπο τού Οϊλερ» και τα «αδύνατα δυνατά». Στο βιβλίο του γεωμέτρη και ζωγράφου Ντοντ
Σάτον παρελαύνουν οι γεωμετρίες του χώρου, όπως τα «πλατωνικά στερεά», τα «πολύεδρα του Κέπλερ», οι αρχιμήδειες συμμετρίες και τα «τρισδιάστατα ψηφιδωτά». Στην «Ιερή Γεωμετρία» της ζωγράφου Μιράντας Λούντι ξεκινάμε από τα απλά γεωμετρικά σχήματα για να φθάσουμε στην «πυραμιδόπιτα», στους κύκλους με κέρματα, στις πλακοστρώσεις των εκκλησιών, στα ισλαμικά σχέδια και στην κελτική σπείρα… Στις «συμπτώσεις» του φημισμένου γεωμέτρη Τζον Μαρτινώ διαβάζουμε για τις συμμετρίες του γαλαξία, του ηλιακού συστήματος… ως τη «μαγεία του ημερολογίου», τη «σφραγίδα του Δία» και τους «χορούς των πλανητών». Τέλος, για τη θεμελίωση όλης αυτής της μακραίωνης αναζήτησης εξηγήσεων ως προς τις συμμετρίες του μικρόκοσμου και του μακρόκοσμου, που διαπήδησαν στα οικοδομήματα του ανθρώπου, ο μαθηματικός και μηχανικός Ρόμπιν Χηθ αναλαμβάνει να μας ξεναγήσει στα μυστικά του Στόουνχετζ. Ναι, η μεγαλιθική αυτή διάταξη του 3.000 π.Χ. είναι η πρώτη ανθρώπινη συμμετοχή στο παιχνίδι της αστρικής συμμετρίας, με γεωμετρικά μυστικά που σαστίζουν.

Εν κατακλείδι, το καθένα από αυτά τα ευκολοδιάβαστα μικρά βιβλία είναι μια σύνοψη εκπλήξεων. Ενα «ψυχανέμισμα» που μας αποσπά από τη δυσαρμονία του παρόντος κόσμου και μας γεμίζει σεβασμό για τις ισορροπίες που διέπουν την υπεραιώνια φύση. Ακρως διδακτικό για τις αποφάσεις που καλείται να λάβει ο άνθρωπος του 21ου αιώνα. Αρα, απολύτως συνιστώμενο ως δώρο, που- αν το αντέχει το βαλάντιό σας- θα ήταν πλήρες ως «πεντάτευχος».

Μόνη μας διαφωνία με τον εκδότη η εκτύπωση των γραφημάτων άνευ χρωμάτων. Σε κάποια από τα βιβλία, βεβαίως, η αισθητική της ασπρόμαυρης γκραβούρας ταιριάζει- όπως στοΣτόουνχετζ και στηνΙερή Γεωμετρία-, αλλά στα άλλα- και δη στο βιβλίο του Μαρτινώ- αμαρτάνει σφόδρα.

a.kafantaris@gmail.com