Χριστίνα Πουλίτση

Αυτές τις μέρες έκανε το ντεμπούτο της στην Οπερα της Λωρραίνης με τον ρόλο που της έχει ανοίξει τις πόρτες στις μεγάλες σκηνές, τη Βασίλισσα της Νύχτας στον «Μαγικό αυλό» του Μότσαρτ. Τα φωνητικά πυροτεχνήματα της Βασίλισσας αναμένεται να αποδώσει και από τις 20 Ιανουαρίου από τη σκηνή της Oπερας της Δρέσδης. Μεταξύ άλλων, τον ερχόμενο Μάρτιο θα δώσει σεμινάριο τραγουδιού όπερας στο Χαλκηδόνιο Ωδείο, και το καλοκαίρι θα εμφανιστεί στο Ηρώδειο, ως Τζίλντα στον «Ριγκολέτο» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Η Χριστίνα Πουλίτση, μετά την αναγκαστική αργία που επέβαλε η COVID-19 και στους λυρικούς τραγουδιστές, επανακάμπτει. Και κοιτάζει με αισιοδοξία το μέλλον, ελπίζοντας πως θα της φέρει πολλές ακόμα στιγμές ευτυχίας πάνω στη σκηνή.

Αμέσως μετά τα lockdowns, περίοδο κατά την οποία και εσείς, όπως σχεδόν όλοι οι συνάδελφοί σας, δεν τραγουδήσατε ή τραγουδήσατε ελάχιστα, ερμηνεύσατε και πάλι τον σημαντικότερο μέχρι σήμερα ρόλο της καριέρας σας, τη Βασίλισσα της Νύχτας, στο Διεθνές Φεστιβάλ Μπαρόκ Oπερας στην Μπον, στη Γαλλία, και στην Κρατική Oπερα της Στουτγάρδης. Στο άμεσο μέλλον σάς περιμένουν και άλλες Βασίλισσες…

«Είναι πράγματι ρόλος στον οποίο οφείλω πολλά. Με έχει βάλει σε σημαντικά θέατρα, μου έχει χαρίσει επιτυχίες και εξακολουθεί να βρίσκεται πάντα μπροστά μου, ως μεγάλη πρόκληση αλλά και μεγάλη απόλαυση κάθε φορά που τον ερμηνεύω».

Πώς ήταν η εμπειρία της επιστροφής σας στη σκηνή;

«Ειλικρινά δεν το περίμενα, ήταν όμως εμπειρία μοναδική στη μέχρι σήμερα καριέρα μου. Συνειδητοποίησα, προς μεγάλη μου έκπληξη, πως και μέσα στην αναγκαστική παύση από τις επαγγελματικές μου δραστηριότητες ο οργανισμός δούλευε – και το μυαλό και η ψυχή και το σώμα. Επανήλθα δριμύτερη. Εντυπωσιάστηκα κι εγώ με τη φωνητική πρόοδο που αισθάνθηκα πως είχα κάνει, χωρίς την ίδια στιγμή να έχω εργαστεί με το αυστηρό πρόγραμμα που εφαρμόζω συνήθως. Τολμώ να πω πως η Βασίλισσα της Νύχτας που έκανα στη Στουτγάρδη ήταν μία από τις καλύτερες που έχω πει ποτέ! Iσως επειδή είχε ξεκουραστεί η φωνή μου».

Τελικά ουδέν κακόν αμιγές καλού και στην περίπτωση της COVID-19;

«Πριν από την COVID-19 δούλευα πάρα πολύ. Και ταξίδευα διαρκώς. Η σωματική κόπωση ήταν μεγάλη. Το ίδιο και η ψυχική κόπωση, γιατί αυτή η δουλειά είναι και ψυχικό ξόδεμα· κοστίζει η σχεδόν καθημερινή έκθεση μπροστά σε τόσους ανθρώπους. Χρειάζεσαι χρόνο για να ηρεμήσεις, για να «επανασυνδεθείς» με τον εαυτό σου, κι εγώ έτσι όπως έτρεχα από παράσταση σε παράσταση δεν τον είχα αυτόν τον χρόνο. Η παύση που έγινε ήταν κατά κάποιον τρόπο σωτήρια – χωρίς αυτό να σημαίνει πως ήταν και ευχάριστη».

Προσφάτως εγκαινιάσατε τη νέα περίοδο λειτουργίας του Δημοτικού Μουσικού Θεάτρου «Μαρία Κάλλας» ως Παμίρα στην «Πολιορκία της Κορίνθου» του Ροσίνι…

«Ηταν ένας εξαιρετικά απαιτητικός ρόλος, κυρίως για μια φωνή σαν τη δική μου, δηλαδή για μια κολορατούρα σοπράνο».

Τι σας δυσκόλεψε περισσότερο;

«Η Παμίρα μπορεί εύκολα να σε εκθέσει, γιατί ζητάει πάρα πολλά. Είναι σαν ο συνθέτης να σε τσεκάρει ως καλλιτέχνη, να ελέγχει αν έχεις όλα τα προσόντα που απαιτούνται για να σταθείς στη σκηνή και να ερμηνεύσεις αυτού του είδους τη θαυμάσια αλλά δυσκολότατη στην απόδοσή της μουσική. Μαγεύτηκα από τον ρόλο, διάβασα, μελέτησα πολύ για να φθάσω στο επίπεδο που επιθυμούσα και για να καταφέρω να τον αποδώσω όσο καλύτερα μπορούσα. Αισθάνομαι πως η Παμίρα μού άνοιξε νέους ορίζοντες. Μου έδειξε τον δρόμο προς ένα πιο δραματικό ρεπερτόριο».

Το οποίο σκοπεύετε να εξερευνήσετε άμεσα;

«Από τη φύση της η φωνή μου διαθέτει και σκούρα χρώματα, διαθέτει «δραματικές ατάκες». Αυτό φαίνεται, νομίζω, και στη Βασίλισσα της Νύχτας, στον τρόπο με τον οποίο μπορώ να ατακάρω δυναμικά και με ένταση τις πολύ υψηλές νότες. Επιπλέον, οι πιο δραματικοί ρόλοι ταιριάζουν στην ψυχολογία μου. Μακάρι να οδηγηθεί κάπου προς τα εκεί η φωνή μου στο μέλλον, προς το ρεπερτόριο της δραματικής κολορατούρας. Προς το παρόν, εξακολουθώ να είμαι μια λυρική κολορατούρα. Η φωνή όμως εξελίσσεται, ωριμάζει όσο ωριμάζει και το σώμα μας».

Τη φωνή τη φροντίζετε ακολουθώντας πρόγραμμα μελέτης και ασκήσεων. Το σώμα; Γυμνάζεστε;

«Η γυμναστική αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της δουλειάς μας, γιατί είναι μεγάλες οι σωματικές απαιτήσεις κάθε φορά που αποδίδεις έναν ρόλο. Πρέπει να είσαι σε καλή φυσική κατάσταση, να φροντίζεις το σώμα σου όσο καλύτερα γίνεται, χωρίς υπερβολές. Και να έχεις έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Να κοιμάσαι σωστά, να διατρέφεσαι σωστά»…

Είστε άνθρωπος του αυστηρού προγράμματος;

«Θέλοντας και μη, πρέπει να έχεις πρόγραμμα, ακόμα περισσότερο όταν διαθέτεις μια φωνή σαν τη δική μου. Η φωνή της κολορατούρας είναι πιο ευαίσθητη και πιο εύθραυστη από άλλα είδη φωνών, οπότε χρειάζεται ακόμα μεγαλύτερη προσοχή και φροντίδα. Στο ρεπερτόριό μου είσαι σαν τον ακροβάτη πάνω στο σχοινί: Οσο καλά και αν ξέρεις τη δουλειά σου, δεν μπορείς να γνωρίζεις τι θα φέρει η στιγμή. Ξαφνικά, μπορεί να πέσεις. Γι’ αυτό χρειάζεται πειθαρχία και συγκέντρωση».

Ησασταν από μικρή πειθαρχημένη ή είναι κάτι που το μάθατε στην πορεία;

«Ημουν πάντα μέσα στα όρια, ένα οργανωμένο παιδί, όμως από τότε που έγινα ελεύθερη επαγγελματίας η πειθαρχία ήταν μονόδρομος. Γιατί πρέπει να είμαι πάντα υγιής ώστε να μη χρειάζεται να ακυρώνω παραστάσεις και ώστε κάθε βράδυ στη σκηνή να αποδίδω στο μέγιστο των δυνατοτήτων μου. Οταν άρχισε η διεθνής καριέρα αισθάνθηκα πως έπρεπε να γίνω ακόμα πιο υπεύθυνη. Και πως έπρεπε να φροντίσω, εκτός από τη φωνή μου, το σώμα μου, αλλά και την ψυχή μου».

Δηλαδή;

«Δηλαδή έπρεπε να βρω τρόπους να καταπολεμώ το άγχος, να έχω γαλήνη και συγκέντρωση. Δεν είναι εύκολο. Πώς λες στον εαυτό σου «μην έχεις άγχος» όταν το βράδυ σε περιμένει ένας δύσκολος ρόλος στη σκηνή; Πρόκειται όμως για ένα ταξίδι αυτογνωσίας. Πρέπει να μάθεις τον εαυτό σου όσο καλύτερα μπορείς, για να μπορέσεις όχι να τον ελέγχεις αλλά να τον κατευθύνεις σωστά. Υπάρχουν πάρα πολλές τεχνικές, με κάποιες εκ των οποίων έχω εξοικειωθεί, όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός, το feldenkrais… Ολα αυτά σε βοηθούν να χρησιμοποιείς ευεργετικά το άγχος που δικαιολογημένα έχεις, ώστε να μην αποτελεί τροχοπέδη στην απόδοσή σου. Από εκεί και πέρα, το να στέκεσαι σε μια σκηνή και από κάτω να βρίσκονται χίλιοι ή δύο χιλιάδες άνθρωποι που έχουν έρθει για να σε ακούσουν, αυτό από μόνο του αποτελεί μια ευθύνη. Πρέπει να ξέρεις για ποιον λόγο στέκεσαι επάνω σε αυτή τη σκηνή και τι έχεις να πεις. Αν δεν γνωρίζεις τον ίδιο σου τον εαυτό, δεν μπορείς να λειτουργήσεις σωστά από αυτή τη θέση – κάπως έτσι το βλέπω εγώ».

Δεν σας λείπει λίγο η ανεμελιά που θα είχατε αν δεν κάνατε αυτό το επάγγελμα;

«Την περίοδο κατά την οποία είχαν ακυρωθεί τα πάντα και δεν είχα άμεσες υποχρεώσεις έβγαινα και δεν με ένοιαζε αν θα κρυώσω, αν θα κοιμηθώ λίγο πιο αργά, αν θα πιω ένα κρασί παραπάνω. Ομως, την ίδια στιγμή, υπήρχε η νοσταλγία της σκηνής».

Αντιμετωπίζετε το μέλλον με αισιοδοξία;

«Ακόμα και τις δυσκολίες που περνάμε προσπαθώ να τις εντάσσω σε έναν κύκλο προόδου. Από μικρό παιδί βλέπω τη ζωή μου σαν μια συνεχόμενη πρόοδο, σαν μια διαδικασία όπου κάθε δυσκολία θα μας περάσει σε μια καλύτερη εποχή. Προσπαθώ όταν είμαι σε καλή περίοδο να πατώ σταθερά στα πόδια μου και να θυμάμαι πως όλο αυτό μπορεί να αλλάξει, και όταν τα πράγματα δεν λειτουργούν όπως θα ήθελα να θυμάμαι πως αυτό δεν θα κρατήσει πολύ και πως θα επανέλθει μια καλύτερη κατάσταση».

Είστε αυστηρή με τον εαυτό σας;

«Παλαιότερα ήμουν πολύ αυστηρή, δεν άφηνα κανένα περιθώριο λάθους, όσο όμως περνά ο καιρός και όσο καλύτερα γνωρίζω τον εαυτό μου συνειδητοποιώ περισσότερο την ανθρώπινη διάσταση, αυτό που λέει το τραγούδι «άνθρωποι είμαστε και σφάλματα κάνουμε…» (γελάει). Αν δεν κάνεις λάθη δεν θα μάθεις και δεν θα μπορέσεις να γίνεις καλύτερος».

Είναι πολύ διαφορετικό το κορίτσι που ξεκινούσε μαθήματα τραγουδιού και ονειρευόταν να κάνει καριέρα στην όπερα από τη σημερινή Χριστίνα;

«Πρόσφατα αναλογιζόμουν πώς ήταν η ζωή μου πριν από πολλά χρόνια και αισθανόμουν πως επρόκειτο για έναν άλλον άνθρωπο, πως δεν ήμουν εγώ. Μου φαίνεται πολύ μακρινό το παρελθόν μου. Την ίδια στιγμή, επειδή έχω κάνει πολλή δουλειά με τον εαυτό μου, αισθάνομαι πως τώρα είμαι πιο ειλικρινής, πως γνωρίζω καλύτερα τη Χριστίνα και στα θετικά της αλλά και στα ελαττώματά της. Επιπλέον, τώρα επιδιώκω αυτά που θέλω εγώ, και όχι αυτά που θέλουν οι άλλοι για εμένα. Χρειάζεται δουλειά, νομίζω, για να φθάσεις σε ένα τέτοιο σημείο».

Η διεθνής καριέρα ήταν ένα όνειρο που πραγματοποιείται. Μπορείτε μέσα στο απαιτητικό πρόγραμμά σας να απολαμβάνετε και μια καλή προσωπική ζωή;

«Αισθάνομαι πολύ γεμάτη από την προσωπική ζωή μου. Εχω την τύχη να έχω στο πλευρό μου έναν σύντροφο ο οποίος καταλαβαίνει απόλυτα τις συνθήκες της δουλειάς μου. Και ταυτόχρονα έχει τη σιγουριά που χρειάζεται ένας άνδρας για να μπορεί να στέκεται δίπλα σε μια γυναίκα που κάνει μια τέτοια δουλειά. Ολα στην κοινή ζωή μας λειτουργούν εύκολα, έχουμε βρει θαυμάσιες ισορροπίες, περνάμε πολύ καλά μαζί. Είναι δίπλα μου για να με στηρίζει και είμαι, βεβαίως, δίπλα του για να τον στηρίζω. Οπότε, ναι, απολαμβάνω πολύ την προσωπική μου ζωή. Νιώθω ευτυχισμένη!».