Οι εμβολιασμοί αλλάζουν τους όρους του παιχνιδιού

Η πολιτική επίδραση των εμβολιασμών σε συνδυασμό με τις φοροαπαλλαγές που ανακοινώθηκαν προσφάτως και τις προσδοκίες από το άνοιγμα της αγοράς και από τη θερινή περίοδο διαμορφώνουν το «πολιτικό ποντάρισμα» της κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη για τη μετάβαση σε μια ομαλότερη συνθήκη.

Η επίσπευση της εμβολιαστικής διαδικασίας και η ένταξη σε αυτή νεότερων ηλικιακών ομάδων πολύ συντομότερα από ό,τι προβλεπόταν αποφασίστηκε κατ’ αρχάς για υγειονομικούς λόγους (παραγωγικά και συνεπώς πιο κινητικά τμήματα του πληθυσμού). Παρά ταύτα, όμως, είναι ήδη αισθητό ότι έχει και πολιτικές συνέπειες. Περιγράφεται δε από πολιτικά στελέχη και επαγγελματίες της επικοινωνίας ως παράμετρος η οποία αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού («gamechanger»). Κάποιοι από τους οποίους εξηγούν μάλιστα ότι «τις τελευταίες ημέρες εμβολιάζονται μαζικά δυναμικές ομάδες του πληθυσμού, οι οποίες είτε είχαν στηρίξει μαζικά τον Μητσοτάκη (ηλικίες 40-55) είτε ήταν πιο επιφυλακτικοί (30-39) και βρίσκονταν σε εκκρεμότητα, βλέποντας τον κίνδυνο να χάσουν ένα ακόμη καλοκαίρι».

Οι εισηγήσεις για
τον εμβολιασμό των νέων

Παράλληλα, η προοπτική ανοίγματος της εστίασης και της οικονομίας διαμορφώνει ένα περιβάλλον βάσιμης προσδοκίας για καλύτερες ημέρες για πρώτη φορά έπειτα από έναν χρόνο. Σημειώνεται δε από κυβερνητικές πηγές, στον απόηχο της συζήτησης για την αλληλεπίδραση μεταξύ κυβέρνησης και επιτροπής του υπουργείου Υγείας, ότι οι εισηγήσεις, αφενός, για τον οδικό χάρτη ανοίγματος της αγοράς και της εστίασης και, αφετέρου, για την επίσπευση του εμβολιασμού των νεότερων ηλικιακών ομάδων και ειδικότερα αυτής των 30-39 ετών προήλθαν από το στενό επιτελείο του Πρωθυπουργού (σύμφωνα με πληροφορίες, από τον υπουργό Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη).

Τα στοιχεία αυτά καταγράφονται στις πρόσφατες έρευνες της κοινής γνώμης, όπου στα ποιοτικά στοιχεία περιλαμβάνονται και πολλά τα οποία αφορούν την πιο πρόσφατη φάση διαχείρισης της πανδημίας. Επειτα από ένα διάστημα μεγάλης πίεσης στο σύστημα Υγείας και αύξησης των κρουσμάτων και των θανάτων για πολλούς και διάφορους λόγους (βρετανική μετάλλαξη, απειθαρχία, συγκεντρώσεις σε πλατείες και σπίτια, μειωμένοι έλεγχοι, απροθυμία εμβολιασμού ηλικιωμένων κ.ά.), οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων ημερών παρουσίασαν μια εικόνα μεγαλύτερης αισιοδοξίας των πολιτών.

Θετικά μηνύματα
από τις δημοσκοπήσεις

Ενδεικτικά, στην πρόσφατη έρευνα της Pulse, η αποδοχή του εμβολιασμού μεταξύ εκείνων που δεν είχαν ακόμη κάνει τοεμβόλιο φτάνει το 75%, ενώ το 48% δηλώνει ικανοποιημένο από την οργάνωση και την πορεία των εμβολιασμών. Την ίδια στιγμή, το 54% έκρινε θετικά την απαγόρευση των διαπεριφερειακών μετακινήσεων το Πάσχα και το 74% συμφωνεί, λιγότερο ή περισσότερο, με το άνοιγμα σχολείων και εστίασης. Στο οικονομικό φόντο, ένα ποσοστό 55% κρίνει θετικά τις ανακοινώσεις φορολογικών και ασφαλιστικών ελαφρύνσεων. Οπως πάντως σημειώνουν πολιτικά στελέχη και επιστήμονες, η επιβεβαίωση όλων αυτών στην πράξη τελεί υπό την αίρεση των όσων θα συμβούν με το άνοιγμα αγοράς και δραστηριοτήτων και με τις επιπτώσεις στο υγειονομικό πεδίο.

«Ολα» για
τη μεσαία τάξη

Από το περιβάλλον του Μαξίμου μεταδίδεται η αίσθηση ότι ο έλεγχος της πανδημίας, σε συνδυασμό με τα μέτρα προς όφελος της μεσαίας τάξης και των μικρομεσαίων, θα οδηγήσει σε ένα διαφορετικό περιβάλλον από ψυχολογικής, οικονομικής και πολιτικής άποψης. «Στόχος είναι να αποδοθούν στη μεσαία τάξη όσα έχασε τα προηγούμενα χρόνια» δηλώνουν κυβερνητικές πηγές.Αυτά συνδυάζονται με τη συνεχιζόμενη καταγραφή της δημοσκοπικής ισχύος της κυβέρνησης έπειτα από αλλεπάλληλες κρίσεις ενός και πλέον έτους. Το προβάδισμα στην πρόθεση ψήφου έναντι του ΣΥΡΙΖΑ κυμαίνεται στις τελευταίες έρευνες μεταξύ 13,5% και 16%, δίχως να προκύπτει κάποιο κέρδος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Υπό αυτό το πρίσμα και έπειτα από ένα δίμηνο κατά το οποίο η εικόνα της κυβέρνησης είχε υποστεί πλήγματα, στο επιτελείο του Κυριάκου Μητσοτάκη επικρατεί η αίσθηση ότι ο συνδυασμός της αναμενόμενης ανάκαμψης και της συνέχισης των μέτρων στήριξης για ομαλή μετάβαση στην επόμενη φάση θα αποδώσει και πολιτικά. Ως προς αυτά, επισημαίνεται από κυβερνητικές πηγές ότι θα συνεχιστούν τα μέτρα στήριξης για πληττόμενα νοικοκυριά και επιχειρήσεις έως ότου υπάρξει η ουσιαστική επανεκκίνηση.

Μεταξύ αυτών των μέτρων αναφέρονται:

l
Το πρόγραμμα «Γέφυρα» για την επιδότηση της εξόφλησης δανείων νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

l
Η επιδότηση μέρους των πάγιων επιχειρηματικών δαπανών.

l
Η μη επιστρεπτέα επιχορήγηση σε μικρές επιχειρήσεις μέσω των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

l
Τα προγράμματα στήριξης οικονομικών κλάδων μέσω του ΕΣΠΑ (π.χ. εστίαση, τουρισμός, γυμναστήρια κ.ά.).

l
Το νέο εγγυοδοτικό πρόγραμμα μέσω των τραπεζών για πολύ μικρές επιχειρήσεις.

l
Η επέκταση των μέτρων μείωσης ενοικίου και αποζημιώσεων ειδικού σκοπού για εργαζομένους (τον Μάιο) και η επέκταση του προγράμματος ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ (έως τον Σεπτέμβριο).

l
Η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών (και πρόσθετη επιδότηση για μακροχρόνια ανέργους και εποχικά απασχολουμένους) μέσω του προγράμματος δημιουργίας 100.000 νέων θέσεων εργασίας (για 6 μήνες).

l
Τα προγράμματα κατάρτισης του υπουργείου Εργασίας.

l
Η ενίσχυση του κοινωνικού τουρισμού.

l
Οι ρυθμίσεις φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.

ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗΕΚΤΑΚΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ

Από το Μέγαρο Μαξίμου διαμηνύεται ότι πέραν των πρόσφατων, μόνιμων φορολογικών ελαφρύνσεων θα εξεταστεί στο προσεχές διάστημα η μονιμοποίηση έκτακτων μέτρων, αναλόγως του δημοσιονομικού χώρου. Μεταξύ αυτών είναι: l Η αναστολή καταβολής ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα για το 2021-2022. l Η επιπλέον μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα για το 2021 και το 2022 κατά 3%.

Σενάρια για βελτιώσεις στο σχήμα της κυβέρνησης

Η προσδοκία για μετάβαση σε μία περίοδο εξομάλυνσης λειτουργεί στο επιτελείο του Πρωθυπουργού και ως έναυσμα για τον πολιτικό σχεδιασμό του επόμενου διαστήματος. Οπως συχνά αναφέρουν συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη, από το 2019 υπήρξαν μόνο λίγοι μήνες συμβατικής πολιτικής συνθήκης, με αποτέλεσμα το ζητούμενο της επιστροφής στην κανονικότητα να παραμένει σε εκκρεμότητα. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο Μέγαρο Μαξίμου αναζητείται ο πρόσφορος χρόνος για αλλαγές και βελτιώσεις στο κυβερνητικό σχήμα και στον τρόπο λειτουργίας του, οι οποίες αναβλήθηκαν είτε από την ελληνοτουρκική κρίση το προηγούμενο καλοκαίρι είτε από τη μακρά υγειονομική κρίση στη συνέχεια.
Από κάποιες πηγές τις προηγούμενες ημέρες διακινήθηκε η πληροφορία ότι οι υπό μελέτη αλλαγές περιλαμβάνουν και το στενό επιτελείο του Μαξίμου. Παρά ταύτα, οι πληροφορίες αυτές δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται: Αφενός, η ομάδα που ενισχύθηκε με την προσθήκη του Θοδωρή Λιβάνιουστις αρχές του έτους είναι συμπαγής και η αποχώρηση κάποιου από τα άλλα στελέχη (Γιώργος Γεραπετρίτης, Ακης Σκέρτσος) θα δημιουργούσε αχρείαστα προβλήματα συντονισμού, συνοχής και αποτελεσματικότητας. Αφετέρου, δύσκολα μπορεί κάποιος άλλος δίχως τα χαρακτηριστικά των συγκεκριμένων προσώπων να προσαρμοστεί στη «χημεία» του σημερινού Μεγάρου Μαξίμου.
Δεν αποκλείεται όμως να υπάρξουν κάποιες αλλαγές στο ευρύτερο κυβερνητικό σχήμα. Κατά τις εκτιμήσεις ορισμένων πηγών, σε χρόνο που θα κριθεί κατάλληλος, πιθανώς στις αρχές του καλοκαιριού, ο Πρωθυπουργός είναι πιθανόν να αποφασίσει κάποιες αλλαγές, τις οποίες για πολλούς λόγους δεν μπορούσε να κάνει στους προηγούμενους ανασχηματισμούς. Εφόσον αυτές οι αλλαγές προχωρήσουν, θα εντοπίζονται κατά τις ίδιες πηγές σε περιορισμένο αριθμό υπουργείων (π.χ. Υγείας, ενδεχομένως Παιδείας).