«Ερχεται βαθιά τομή στις τέχνες»

Είναι ένας ζωγράφος του φωτός και της αφαίρεσης. Για την ακρίβεια, δημιουργεί πίνακες που διεγείρουν την όραση καθώς φωτίζουν ατμόσφαιρες χωρίς έντονα διακριτά σχήματα και μοιάζουν να αναζητούν τη βαθύτερη ουσία των πραγμάτων. Οι εικαστικές αναζητήσεις του Γιάννη Αδαμάκου είχαν ανέκαθεν υπαρξιακές προεκτάσεις και επίκεντρο τον άνθρωπο και τη φύση σε μια σύζευξη που στην περίπτωσή του γίνεται εφικτή χάρη στα καλοχωνεμένα διδάγματα των δασκάλων του στην ΑΣΚΤ της Αθήνας (Μυταράς, Μαυροΐδης, Τέτσης) και στην παγκόσμια Ιστορία της Τέχνης. Η καραντίνα τον βρήκε στο εργαστήριο να ετοιμάζει την επόμενη ατομική του έκθεση στην Γκαλερί Citronne, η οποία είναι προγραμματισμένη για το φθινόπωρο. «Ελπίζω να μπορεί να πραγματοποιηθεί. Είναι βέβαια ζωγραφική, καινούργια έργα, τα πιο πολλά είναι μεγάλων διαστάσεων. Πάντα δουλεύω σε ενότητες και αισθάνομαι ότι τα σημερινά έργα είναι μια συνέχεια της ενότητας «The space between», μια καινούργια αναζήτηση με βάση τη γεωμέτρηση του χώρου μέσα από τη μάχη της σκιάς με το φως. Αυτή η θεματική με συνεπαίρνει».

Γιατί επιμένετε ζωγραφικά; Είναι η ζωγραφική ένα μέσο που μπορεί να εκφράσει τη σύνθετη εποχή που ζούμε;

«Δεν πρόκειται για επιμονή, η ζωγραφική είναι πεδίο τέχνης το παλαιότερο στην Ιστορία. Πρώτα βρήκαμε τις ζωγραφιές στους τοίχους των σπηλαίων και έπειτα ήρθαν τα γλυπτά. Το συναίσθημα προεκτείνεται με το χέρι μας και γράφεται με το πινέλο πάνω σε κάθε χαρτί. Είναι σωματοποιημένη έκφραση. Δεν υπάρχει τίποτα που να μην μπορεί να εκφράσει η ζωγραφική σε οποιαδήποτε εποχή. Θα ήθελα να σας πω ότι τέχνη είναι εξ ορισμού μια διαδικασία σύνθετης αποτύπωσης της εποχής που ζούμε. Είναι η ίδια η έκφραση των ιδεών που διατυπώνονται. Είναι άλλωστε το μόνο μέσον που ξέρω εγώ για να αποτυπώσω την εποχή μου».

Ο Τέτσης έλεγε ότι οτιδήποτε δεν είναι ορατό δεν τον ενδιαφέρει. Εσείς βρίσκεστε στον αντίποδα;

«Ο μεγάλος Τέτσης είναι ένας παραστατικός ζωγράφος και ήταν και δάσκαλός μου, και σωστά παίρνει μια τέτοια θέση. Με ενδιαφέρει να κάνω ορατό αυτό που δεν βλέπουν οι άλλοι. Αυτό είναι το μυστικό της έκφρασης γενικά, αυτός είναι ο μηχανισμός στη ζωγραφική μου, να καταγράφω αυτό που με συγκινεί και να το εκθέτω στους θεατές μου όπως το αντιλαμβάνομαι εγώ. Δεν με ενδιαφέρει η περιγραφή ενός τόπου αλλά η ανάμνηση αυτού του τόπου, όπως εμφανίζεται πάνω στον καμβά μου. Ο ζωγράφος είναι το μέσον και οι εικόνες που φτιάχνει αυτός είναι εκείνες που μπορούν να ανασυνθέτουν οι θεατές. Πιστεύω σε μια αφαιρετική ζωγραφική που αφήνει κάθε περιθώριο στον θεατή να συμπληρώσει με τη φαντασία και το συναίσθημά του τη δική του εικόνα».

Πώς προσεγγίσατε το έργο που σας ανατέθηκε για το Μέγαρο Μαξίμου;

«Μου δίνει ιδιαίτερη χαρά ότι ο Πρωθυπουργός με τιμά με τη φιλία και την αγάπη του για τη ζωγραφική μου, και αυτό δεν είναι καινούργιο. Αυτό το συγκεκριμένο έργο ολοκληρώθηκε τις ημέρες των εκλογών. Είναι μπλε, το αγαπημένο του χρώμα, και υπάρχει κάπου στο κέντρο ένα φως που ταιριάζει με την ελπίδα που μας γέμισε η νίκη. Ετσι απλά!».

Πόσο έχει επηρεάσει την καθημερινότητά σας και τη δουλειά σας ο εγκλεισμός;

«Δύσκολα είναι τα πράγματα. Κοιτάξτε, κατ’ αρχήν δεν μπορώ να πάω στο εργαστήρι μου όσο συχνά πήγαινα, η Αμαλία συνεχίζει να δουλεύει από το σπίτι, και αφού τα σχολεία έκλεισαν η διαχείριση της καθημερινότητας με τα παιδιά στο σπίτι έχει αλλάξει τον ρυθμό μου. Ο εγκλεισμός, ο φόβος και η ανησυχία για την επόμενη μέρα είναι κάτι τρομακτικό για την κοινωνία μας αλλά είναι και νέα τροφή για εμάς τους καλλιτέχνες. Είμαι σχεδόν σίγουρος πως η νέα κατάσταση που θα βιώσουμε αμέσως μετά θα προκαλέσει βαθιά τομή στις τέχνες και τα γράμματα, μια αλλιώτικη οπτική σχεδόν για όλα όσα ξέραμε. Θα δείξει…».

Το μέλλον τελικά των εκθέσεων είναι ψηφιακό; Τι χάνεται και τι κερδίζεται από τη διαδικασία;

«Η επαφή με το ίδιο το καλλιτεχνικό αντικείμενο, όποιο και να είναι αυτό, δεν μπορώ να φανταστώ πως θα καταργηθεί. Η επαφή με την τέχνη οφείλει να γίνεται με όλες μας τις αισθήσεις, αλλιώς θα πρέπει να αποδεχθούμε πως θα μεταβληθεί και η συγκίνηση. Το θεωρώ πολύ δύσκολο ακόμα και στον ψηφιακό κόσμο, δεν ξέρω αν βγουν στο μέλλον εφαρμογές για τα κινητά που θα μας επιτρέπουν να μυρίζουμε τις λαδομπογιές και το νέφτι ή θα μας αφήνουν να αγγίζουμε τα γλυπτά, θα είχε ενδιαφέρον. Αλλά αν δεν γυρίσει ο κόσμος τα πάνω κάτω, τότε θεωρώ αναγκαία συνθήκη την άμεση σωματική επαφή με το έργο τέχνης. Πώς θα ήταν δυνατόν να βλέπαμε θέατρο μόνο στην τηλεόραση… θα καταργούσαμε το θέατρο τότε. Πάντως η διακίνηση των έργων τέχνης και πολύ πιο εύκολα το εμπόριο της τέχνης είναι σίγουρο πως έχει ένα λαμπρό ψηφιακό μέλλον.

Οι εκθέσεις πάλι, ναι, μπορούν να διαδοθούν ψηφιακά και στο επίπεδο της δημοσίευσης αυτό να είναι καλό για τους καλλιτέχνες. Ξέρετε όμως στην εποχή μας όταν λέμε ότι είδαμε μια έκθεση ζωγραφικής ή επισκεφθήκαμε ένα μουσείο, το λέμε επειδή επισκεφθήκαμε έναν χώρο τέχνης και ήρθαμε σε επαφή με το στήσιμο των έργων στον χώρo, με την ατμόσφαιρα, τη συγκίνηση και το συναίσθημα που αυτά δημιουργούν με την οπτική ή τη σωματική επαφή, και όχι επειδή αποκτήσαμε τον κατάλογο της έκθεσης και ξεφυλλίσαμε τα περιεχόμενά του».

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνετε όταν λήξει η «πολιορκία» του COVID-19;

«Νομίζω πως θα πάρουμε τα παιδιά μας και θα πάμε στην Τήνο να μπούμε στη θάλασσα».