«Δεν καταλαβαίνω τίποτα». Αν υπάρχει μία φράση που διατηρώ και θα διατηρώ για πάντα από τη διδασκαλία του Βώκου, είναι αυτή. Αν υπάρχει μία φράση που με κάνει να νιώθω ανίσχυρος απέναντι στον θάνατο, όπως και στη ζωή, είναι αυτή. Για τον πολύ απλό λόγο ότι η γραφή είναι ανήμπορη να μεταφέρει το ενικό και ιδιάζον στοιχείο της διδασκαλίας του Βώκου: τη φωνή, την τονικότητα και τη χροιά της, τις διακυμάνσεις και τις παύσεις της. Οποιος άκουσε έστω και μία φορά τη φωνή του Βώκου, φωνή που έδινε σχήμα στην άμορφη καθημερινότητα και νόημα στα «δυσνόητα» φιλοσοφικά κείμενα, δεν μπορεί να κλείσει τα αφτιά του στην ομορφιά της· διόλου τυχαίο που το Διαδίκτυο γέμισε με ηχητικά αποσπάσματα όταν σίγησε ο ίδιος.
Είχα την ατυχία να μην είμαι φοιτητής του στο ΑΠΘ, αλλά είχα την τύχη να υπάρξω φανατικός ακροατής του όχι μόνο σε όσες διαλέξεις έδωσε στην Αθήνα, αλλά και στο πατάρι του Κέδρου, όπου δίδαξε πέρυσι με τρόπο απαράμιλλο την Ηθική του Σπινόζα. Κυρίως, είχα την ευτυχία να γίνω μαθητής του κατ’ οίκον, καθώς τα τελευταία χρόνια βρισκόμασταν στο διαμέρισμα-γραφείο του στην Αθήνα, μόνο και μόνο για να έχω την απόλαυση να τον ακούω να διδάσκει φιλοσοφία, λογοτεχνία, πολιτική, μουσική. Τι μου άφησε η διδασκαλία του; Τη μνήμη μιας φωνής που δεν καταλάβαινε τίποτε, που δεν καταλάμβανε, αλλά αγκάλιαζε τον χώρο με τις λέξεις, με τον τόνο και τον ρυθμό της. Ο Βώκος δεν καταλάμβανε επιθετικά πρόσωπα και πράγματα, αλλά αγκάλιαζε με τη φωνή του και δίδασκε το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί να διδάξει δάσκαλος τον μαθητή: «Κανείς δεν διδάσκει στον άλλο τίποτα». Και όμως, αν και η φωνή αυτή τώρα δεν ακούγεται από το στόμα του, τη νιώθω συνεχώς να αντηχεί και να με αγκαλιάζει με μεγαλύτερη ένταση. Τώρα που «έφυγε» ο Γεράσιμος, ο πιο σοφός φίλος που γνώρισα, ακούω πολύ πιο καθαρά από πριν τη φωνή του. Γιατί; «Δεν καταλαβαίνω τίποτα»…
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
