Μία από τις πιο κρίσιμες διπλωματικές μάχες για το Παλαιστινιακό δίνεται αυτή τη Δευτέρα στη Νέα Υόρκη, όπου Γαλλία και Σαουδική Αραβία συγκαλούν διεθνή σύνοδο με τη συμμετοχή δεκάδων ηγετών. Στόχος είναι να δοθεί νέα ώθηση στη λύση των δύο κρατών, με μια σειρά χωρών – ανάμεσά τους και η Γαλλία – να ετοιμάζονται να αναγνωρίσουν επισήμως το παλαιστινιακό κράτος. Η κίνηση προκαλεί εκρηκτικό κλίμα, με το Ισραήλ να απειλεί με αντίμετρα και τις ΗΠΑ να προειδοποιούν για συνέπειες.
Ειδικότερα, Γαλλία και Σαουδική Αραβία συγκαλούν δεκάδες ηγέτες από όλο τον κόσμο για να κινητοποιήσουν υποστήριξη υπέρ της λύσης των δύο κρατών, με αρκετούς από αυτούς να αναμένεται να προχωρήσουν σε επίσημη αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους.
Το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μποϊκοτάρουν τη σύνοδο, δήλωσε ο Ισραηλινός πρέσβης στον ΟΗΕ, Ντάνι Ντάνον, χαρακτηρίζοντας την εκδήλωση «τσίρκο». «Δεν πιστεύουμε ότι είναι χρήσιμη. Πιστεύουμε ότι στην πραγματικότητα επιβραβεύει την τρομοκρατία», είπε σε δημοσιογράφους την Πέμπτη.
Το Ισραήλ εξετάζει ως πιθανή απάντηση την προσάρτηση μέρους της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, καθώς και συγκεκριμένα μέτρα κατά του Παρισιού, σύμφωνα με Ισραηλινούς αξιωματούχους.
Η αμερικανική κυβέρνηση έχει επίσης προειδοποιήσει για πιθανές συνέπειες σε όσους κινηθούν εναντίον του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης και της Γαλλίας, της οποίας ο πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, φιλοξενεί τη σύνοδο στη Νέα Υόρκη.
Η σύνοδος, που προηγείται της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ αυτή την εβδομάδα, πραγματοποιείται στον απόηχο της εκκίνησης από το Ισραήλ μιας πολυαναμενόμενης χερσαίας επίθεσης στη Γάζα, δύο χρόνια μετά την επίθεση της Χαμάς που πυροδότησε τον πόλεμο στον παλαιστινιακό θύλακα και με ελάχιστες προοπτικές για εκεχειρία.
Επείγουσα η λύση
Καθώς η ισραηλινή επίθεση στη Γάζα εντείνεται και η βία στη Δυτική Όχθη κλιμακώνεται, επικρατεί ολοένα και περισσότερο η αίσθηση του κατεπείγοντος για δράση από την διεθνή κοινότητα προτού η ιδέα της λύσης των δύο κρατών εξαφανιστεί οριστικά.
Η Γενική Συνέλευση ενέκρινε αυτό τον μήνα μια επτασέλιδη διακήρυξη που περιγράφει «χειροπιαστά, δεσμευτικά και μη αναστρέψιμα βήματα» προς μια λύση δύο κρατών, καταδικάζοντας παράλληλα τη Χαμάς και καλώντας την να παραδοθεί και να αφοπλιστεί.
Αυτές οι προσπάθειες απορρίφθηκαν από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, που τις χαρακτήρισαν επιβλαβείς και επικοινωνιακό τέχνασμα.
«Η Διακήρυξη της Νέας Υόρκης δεν είναι μια ασαφής υπόσχεση για το μακρινό μέλλον, αλλά ένας οδικός χάρτης που ξεκινά με τις κορυφαίες προτεραιότητες: εκεχειρία, απελευθέρωση ομήρων και ανεμπόδιστη είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, την Πέμπτη.
«Μόλις επιτευχθεί η εκεχειρία και η απελευθέρωση ομήρων, το επόμενο βήμα είναι ένα σχέδιο για την επόμενη ημέρα, που θα συζητηθεί τη Δευτέρα».
Η Γαλλία έχει αναλάβει την πρωτοβουλία, ελπίζοντας ότι η ανακοίνωση του Μακρόν τον Ιούλιο, για αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, θα δώσει μεγαλύτερη ώθηση σε ένα κίνημα που μέχρι πρότινος κυριαρχούνταν από μικρότερες χώρες, γενικά πιο επικριτικές απέναντι στο Ισραήλ.
5 ακόμη χώρες αναγνωρίζουν την Παλαιστίνη
Την Κυριακή, η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Πορτογαλία αναγνώρισαν το παλαιστινιακό κράτος. Σύμφωνα με το Reuters, η Γαλλία και πέντε ακόμη χώρες αναμένεται να προχωρήσουν επίσης σε επίσημη αναγνώριση τη Δευτέρα.
Ορισμένοι έχουν δηλώσει ότι η αναγνώριση θα συνοδευτεί από όρους, ενώ άλλοι ότι η πλήρης ομαλοποίηση διπλωματικών σχέσεων θα γίνει σταδιακά και θα εξαρτηθεί από το πώς η Παλαιστινιακή Αρχή θα προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις που έχει υποσχεθεί.
Στη Γάζα, οι Παλαιστίνιοι εγκατέλειπαν την Κυριακή την πόλη της Γάζας εξαιτίας των ισραηλινών επιθέσεων.
Ο εκτοπισμένος Παλαιστίνιος, Ναμπίλ Τζάμπερ, εξέφρασε αμφιβολίες ότι η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους θα φέρει ουσιαστική πρόοδο, επειδή καμία χώρα δεν θα πιέσει αρκετά το Ισραήλ ώστε να δεχθεί λύση δύο κρατών.
«Ακόμα κι αν χώρες όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Γαλλία — που τώρα πρωτοστατούν σε αυτή την αναγνώριση — αναγνωρίσουν την Παλαιστίνη, πιστεύω ότι δεν θα υπάρξει σοβαρή πίεση προς το Ισραήλ για να δώσει στους Παλαιστίνιους τα δικαιώματά τους», είπε.
«Ελπίζω, ωστόσο, ότι διπλωματικά, αυτή η αναγνώριση από μεγάλες δυνάμεις με παγκόσμια επιρροή θα λειτουργήσει ως εργαλείο πίεσης, αρκετά ισχυρό ώστε να επιτευχθεί πλήρης εκεχειρία και τέλος στον πόλεμο».
Κάτοικοι της Δυτικής Όχθης, όπου οι Παλαιστίνιοι θέλουν να ιδρύσουν το κράτος τους, εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι.
«Είναι μια νίκη για τα ιστορικά δικαιώματα των Παλαιστινίων», δήλωσε ο Μοχάμεντ Αμπού Αλ Φαχίμ.
«Ποτέ δεν επέλεξαν την ειρήνη»
Στο Τελ Αβίβ, Ισραηλινοί, εξακολουθώντας να είναι οργισμένοι από την επίθεση της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023, υποστήριξαν ότι οι Παλαιστίνιοι απέρριψαν πολλές φορές στο παρελθόν ευκαιρίες για να αποκτήσουν κράτος.
«Τους προσφέραμε ειρήνη περίπου πέντε φορές. Θα μπορούσαν να είχαν δεχθεί οποιαδήποτε από αυτές, αλλά ποτέ δεν επέλεξαν την ειρήνη. Οπότε γιατί να επιλέξουμε εμείς την ειρήνη με ανθρώπους που θέλουν να απαγάγουν, να δολοφονήσουν, να βιάσουν τον λαό μας; Δεν νομίζω ότι πρέπει να το κάνουμε αυτό», είπε η 25χρονη φοιτήτρια κινηματογράφου, Ταμάρα Ράβεχ.
Η εκστρατεία του Ισραήλ στη Γάζα έχει σκοτώσει περισσότερους από 65.000 Παλαιστίνιους, οι περισσότεροι άμαχοι, σύμφωνα με τις τοπικές υγειονομικές αρχές, έχει προκαλέσει λιμό και έχει εκτοπίσει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού – συχνά πολλές φορές.
Το Ισραήλ έχει δηλώσει ότι αντιτίθεται στην κίνηση και δεν έχει καμία εμπιστοσύνη ότι ο 89χρονος Παλαιστίνιος πρόεδρος, Μαχμούντ Αμπάς, θα τηρήσει τις δεσμεύσεις του για μεταρρυθμίσεις και εκσυγχρονισμό, όπως περιγράφηκαν σε επιστολή του προς τον Μακρόν νωρίτερα φέτος.
Ο Αμπάς και δεκάδες Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι δεν θα παραστούν δια ζώσης. Οι ΗΠΑ, στενός σύμμαχος του Ισραήλ, αρνήθηκαν να εκδώσουν βίζες και ο Αμπάς αναμένεται να παρέμβει μέσω βίντεο.
Ο Σαουδάραβας διάδοχος πρίγκιπας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, επίσης δεν θα παραστεί, αν και είναι συνδιοργανωτής. Η Γενική Συνέλευση συμφώνησε την Παρασκευή — διά της συναίνεσης, χωρίς ψηφοφορία — ότι θα μπορέσει να συμμετάσχει μέσω βίντεο στη σημερινή συνεδρίαση.
«Ο κόσμος μιλά πλέον ανοιχτά για παλαιστινιακό κράτος και χρειάζεται να το υλοποιήσουμε. Τώρα πρέπει να δείξουν ποια είναι αυτά τα μέτρα», δήλωσε την Κυριακή ο Παλαιστίνιος ΥΠΕΞ, Βαρσέν Αγκαμπεκιάν Σαχίν.
