Μπορεί ο Αύγουστος να μετρά λίγες ημέρες ακόμη, αφήνοντας οριστικά πίσω μας ένα ιδιαίτερα καυτό καλοκαίρι, στη χώρα μας όμως οι υψηλές θερμοκρασίες παίρνουν κατά κανόνα… παράταση και τις πρώτες εβδομάδες του φθινοπώρου.

Οι ειδικοί συνεπώς εφιστούν την προσοχή στα άτομα με διαβήτη, καθώς η ζέστη και η υγρασία δημιουργούν ένα καιρικό «κοκτέιλ» που απειλεί την υγεία τους. Ειδικότερα οι καιρικές συνθήκες της εποχής μπορεί να αποδειχθούν επικίνδυνες για τους ασθενείς με διαβήτη, οι οποίοι λόγω της χρόνιας πάθησής τους έχουν δυσανεξία στις θερμοκρασίες πάνω από 26-27 βαθμούς Κελσίου, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες της Ελληνικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας. Για τον λόγο αυτόν σε έναν μίνι οδηγό που εξέδωσαν αναλύουν πώς η ζέστη σε συνδυασμό με την υγρασία μπορεί να απορρυθμίσει τη γλυκόζη (σάκχαρο) αίματος, αυξάνοντας τον κίνδυνο υπεργλυκαιμίας αλλά και υπογλυκαιμίας. Μπορεί επίσης να αυξήσει επικίνδυνα τη σωματική θερμοκρασία, αφού δεν λειτουργούν καλά οι φυσικοί θερμορρυθμιστικοί μηχανισμοί του οργανισμού.

Φυσικοί θερμορρυθμιστικοί μηχανισμοί

Μεταξύ αυτών που υπολειτουργούν συμπεριλαμβάνονται:

  • Η ροή αίματος προς το δέρμα (είναι χαμηλότερη από το φυσιολογικό, με συνέπεια να μην αποβάλλεται αρκετή θερμότητα)
  • Η εφίδρωση (και αυτή είναι μειωμένη, με συνέπεια να μη δροσίζεται ο οργανισμός)
  • Η εξάτμιση του ιδρώτα (είναι πιο δύσκολη όταν έχει υγρασία, γεγονός που εμποδίζει το δρόσισμα του σώματος)
  • Το κέντρο θερμορρύθμισης στον εγκέφαλο (βρίσκεται στον υποθάλαμό του και συντονίζει τα υπόλοιπα όργανα).

Επιπλέον, οι ασθενείς με διαβήτη αφυδατώνονται πιο εύκολα, ενώ η ζέστη μπορεί να επηρεάσει και τη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης αίματος με την ινσουλίνη.

Για όλες τις παραπάνω αιτίες, οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να λαμβάνουν μέτρα προφύλαξης στις θερμοκρασίες πάνω από 26-27 βαθμούς Κελσίου (υπό σκιάν) που συνοδεύονται από υγρασία 40% ή περισσότερη, τονίζουν τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας Γεώργιος Παπαγεωργίου, Γεωργία Κάσση και Φιλώτας Ταλίδης. Και επισημαίνουν ότι ιδιαίτερα προσεκτικοί πρέπει να είναι οι διαβητικοί ασθενείς με φτωχό γλυκαιμικό έλεγχο (αρρύθμιστο διαβήτη) και όσοι έχουν αναπτύξει μικροαγγειακές επιπλοκές, δηλαδή βλάβες στα μικρά αιμοφόρα αγγεία και στα νεύρα. Το ίδιο ισχύει για όσους πάσχουν επί πολλά χρόνια από σακχαρώδη διαβήτη.

Τι μπορείτε να κάνετε

Οι ειδικοί της Ενδοκρινολογικής Εταιρείας συνιστούν τα εξής:

1. Να μένετε στη σκιά. Κάτω από τον ήλιο η περιβαλλοντική θερμοκρασία μπορεί να είναι μέχρι και 9 βαθμούς υψηλότερη απ’ ό,τι στη σκιά. Επομένως, μην εκτίθεστε άμεσα στον ήλιο.

2. Περιορίστε τις υπαίθριες δραστηριότητες. Μπορεί η φυσική δραστηριότητα να είναι ακρογωνιαίος λίθος για τον καλό γλυκαιμικό έλεγχο, αλλά όχι σε υπαίθριους χώρους με αυξημένη θερμοκρασία και υγρασία.

3. Προσέξτε τα φάρμακα και τον εξοπλισμό σας. Μην αφήνετε εκτεθειμένα στη ζέστη (π.χ. στην παραλία, στο αυτοκίνητο) τα φάρμακα διότι μπορεί να μειωθεί η αποτελεσματικότητά τους. Για τον ίδιο λόγο μην εκθέτετε στη ζέστη τους μετρητές σακχάρου, τα αναλώσιμά σας, αλλά ούτε και τις αντλίες ινσουλίνης. Μπορείτε να φυλάτε την ινσουλίνη και τη γλυκαγόνη στο ψυγείο όταν κάνει ζέστη και βρίσκεστε στο σπίτι. Μπορείτε επίσης να τις μεταφέρετε μαζί σας σε ψυγειάκι. Μη βάζετε όμως τα υπόλοιπα φάρμακα στο ψυγείο, εάν δεν το επιτρέπουν ρητώς στις συσκευασίες τους.

4. Αν ο γιατρός σάς έχει διαγνώσει με νευροπάθεια, να θυμάστε ότι μπορεί να μην ιδρώνετε επαρκώς. Αυτός είναι ένας ακόμα λόγος για να αποφεύγετε τις κοπιώδεις δραστηριότητες στη ζέστη.

5. Αν δεν τηρείτε τις οδηγίες του γιατρού σας και το σάκχαρό σας είναι αρρύθμιστο, πρέπει να είστε πάρα πολύ προσεκτικοί στις θερμοκρασίες πάνω από 26 βαθμούς Κελσίου. Πρέπει να αποφεύγετε όλες τις βαριές εργασίες και δραστηριότητες, διότι η υγεία σας κινδυνεύει.

6. Να πίνετε άφθονα υγρά. Μην περιμένετε να διψάσετε για να πιείτε νερό. Η δίψα είναι ένδειξη ήπιας αφυδάτωσης. Θέστε ως στόχο να μη διψάτε καθόλου στη διάρκεια της ημέρας. Αν ιδρώνετε πολύ, πρέπει να αναπληρώνετε και τους ηλεκτρολύτες (νάτριο) που χάνετε.

7. Να μετράτε συχνότερα τα επίπεδα γλυκόζης αίματος και να αναπροσαρμόζετε αναλόγως τις δόσεις των φαρμάκων που λαμβάνετε (με τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντος ιατρού σας, βεβαίως).

8. Να έχετε πάντοτε μαζί σας ό,τι χρειάζεστε για να αντιμετωπίσετε τυχόν υπογλυκαιμία. Μπορεί να είναι ταμπλέτες ή τζελ γλυκόζης ή ακόμα κι ένας χυμός με ζάχαρη. Αν έχετε συχνά υπογλυκαιμία ή έχετε ιστορικό σοβαρής υπογλυκαιμίας, μην ξεχάσετε να έχετε μαζί σας τη γλυκαγόνη σας.

9. Να έχετε πάντοτε μαζί σας λίγα σνακ. Μπορούν να χρησιμεύσουν ως υποκατάστατα γεύματος, αποτρέποντας τις υπογλυκαιμίες. Συζητήστε με τον γιατρό σας για τις πιθανές επιλογές σας.

10. Προστατευθείτε από τα ηλιακά εγκαύματα. Το έγκαυμα δημιουργεί πρόσθετο στρες στον οργανισμό και μπορεί να αυξήσει τη γλυκόζη στο αίμα σας.

11. Μην περπατάτε ποτέ ξυπόλητοι, ούτε στην άμμο, ούτε πουθενά. Υπάρχει κίνδυνος να τραυματισθείτε ή να υποστείτε έγκαυμα στα πόδια σας και να μην το αντιληφθείτε.

12. Μην πίνετε καφέδες, μπίρες, ενεργειακά ροφήματα ή/και αναψυκτικά με καφεΐνη για να ξεδιψάσετε. Μπορεί να διεγείρουν την αποβολή υγρών από τον οργανισμό σας ή/και να αυξήσουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σας.

13. Nα ελέγχετε το σάκχαρό σας πριν, κατά τη διάρκεια και έπειτα από κάθε έντονη φυσική δραστηριότητα, ακόμα κι αν πρόκειται για κολύμπι ή ρακέτες στην παραλία. Αν λαμβάνετε ινσουλίνη, πρέπει να αναπροσαρμόζετε κατάλληλα τη δόση της. Να θυμάστε ότι η ζέστη μπορεί να σας προκαλέσει και υπεργλυκαιμία (αυξημένη γλυκόζη αίματος) και υπογλυκαιμία (χαμηλή γλυκόζη αίματος).

14. Να ντύνεστε με ελαφρά, άνετα και προστατευτικά βαμβακερά ρούχα στις θερμοκρασίες πάνω από 26-27 βαθμούς.

15. Να παραμένετε σε κλειστούς, δροσερούς (κλιματιζόμενους) χώρους τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας.

16. Αν αισθανθείτε αδιαθεσία, σταματήστε ό,τι κάνετε, πηγαίνετε σε δροσερό χώρο και συμβουλευθείτε τον γιατρό σας.