Η επιδημία του κορωνοϊού στη Ελλάδα μπορεί να επιβραδυνθεί με την κατάλληλη προσαρμογή της συμπεριφοράς όλων. Τώρα είναι ευκολότερο γιατί είναι ακόμα στην αρχή, σε λίγο θα είναι ίσως πολύ δυσκολότερο και πιο επώδυνο.

Ποια είναι τα πιο κατάλληλα μέτρα; Αυτά που εμποδίζουν την εξάπλωση. Πρέπει να βρούμε τις εστίες του ιού και να εμποδίσουμε την επέκτασή τους.

Σε τουλάχιστον δύο περιοχές του κόσμου, Κορέα και Σιγκαπούρη, η επιδημία άρχισε η επεκτάθηκε μέσω θρησκευτικού τουρισμού και θρησκευτικών τελετών. Το Ιράν έχει πιθανότατα το ίδιο πρόβλημα. Η συγκέντρωση πιστών σε μικρό χώρο, η στενή επαφή και η χρήση κοινών σκευών είναι ευκαιρία για τον ιό να επεκταθεί αστραπιαία.

Ξέρουμε ότι ένα κομμάτι της αρχικής επιδημίας στην Ελλάδα είναι αποτέλεσμα θρησκευτικού τουρισμού. Ένα άλλο κομμάτι ήρθε από την Ιταλία και άλλες χώρες. Στις επόμενες εβδομάδες ο θρησκευτικός τουρισμός και οι εκκλησιασμοί θα επιταθούν λόγω Σαρακοστής και Πάσχα, με αποτέλεσμα την πιθανότατη επιτάχυνση της επιδημίας. Αυτό μπορούμε και πρέπει να το αποτρέψουμε.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια επικίνδυνη καμπή, αλλά έχει και ένα «παράθυρο ευκαιρίας» τις επόμενες μέρες. Αν η απόφαση για αναβολή συγκεντρώσεων και εκκλησιασμών παρθεί γρήγορα, πολύ περισσότερες μολύνσεις μπορούν να αποφευχθούν, και ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους. Αυτό θα βοηθήσει και στην ομαλότερη λειτουργία των νοσοκομείων.

Η εκκλησία έβγαλα πρόσφατη εγκύκλιο, που αρχίζει να αναγνωρίζει το πρόβλημα, αλλά είναι ασαφής. Θα όταν καλυτέρα να αναβληθούν ρητά οι θρησκευτικές συγκεντρώσεις για να απευχθούν τα χειρότερα. Άλλες εκκλησίες και θρησκείες (πχ Καθολικοί, Μωαμεθανοί) πήραν δραστικότερα μέτρα και σταμάτησαν όλες τις λειτουργίες και θρησκευτικές συγκεντρώσεις. Οι Παλαιστίνιοι έκλεισαν την εκκλησία της Βηθλεέμ, μετά από την ανακάλυψη πολλών περιστατικών κορωνοϊού. Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος έχει πολύ πιο ξεκάθαρη θέση στην πρόσφατη εγκύκλιό του για τον κορωνοϊό. Ουσιαστικά προτρέπει σε αυτό που πίστευαν πάντα οι Ελληνες, «μην τα αφήνεις όλα στον θεό, συν Αθηνά και χείρα κίνει».

Αν η εκκλησία δεν θελήσει να κάνει τα προφανή, η στάση της πολιτείας πρέπει να είναι ξεκάθαρη, δηλαδή οδηγία να περιοριστούν γενικά οι συγκεντρώσεις που περιλαμβάνουν και τους εκκλησιασμούς και επίσης τη Μετάληψη.

Όταν οι Φαρισαίου ρώτησαν τη γνέμα του Χριστού για τα δηνάρια με τη θεοποιημένη κεφαλή του Ρωμαίου Καίσαρα, είπε το περίφημο «Ἀπόδοτε οὖν τὰ Καίσαρος Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ θεοῦ τῷ θεῷ (Ματθ. κβ’:21). Αναμένουμε την εκκλησια να μιμηθεί τον Χριστό και να ξεχωρίσει ξεκάθαρα αρμοδιότητες. (Τα του θεοί τω θεώ και τα του κορωνοϊού τω κορωνοϊώ). Ας αφήσουμε τους ειδικούς

επιδημιολόγους να πουν με παρρησία τι προτείνουν να γίνει χωρίς να το κανουμε θέμα για θεολογική αντιπαράθεση. Η εκκλησιά είναι θεσμός για 2000 χρόνια και σαν θεσμός εχει προσαρμόσει και αλλάξει αφομοιώνοντας καινούρια γνώση. Είμαι σίγουρος ότι φωτισμένοι ιεράρχες θα την προσαρμόσουν και παλι.

Ο δρ Γιώργος Παυλάκης είναι γιατρός, ερευνητής, επικεφαλής του Τμήματος Ανθρωπίνων Ρετροϊών, στο Εθνικό Ινστιτούτο για τον Καρκίνο των ΗΠΑ